Inleiding

Het complex bestaat uit een GEMEENTEHUIS uit 1935 en een gemetselde ZITBANK uit 1937. Het gemeentehuis is een ontwerp van architect Piet de Vries uit Leeuwarden in opdracht van Burgemeester en Wethouders van de gemeente Tytsjerksteradiel. Aanleiding was de sloop van het bestaande gemeentehuis vanwege de aanleg van een nieuwe rijksweg aldaar; van de vergoeding hiervoor moest het nieuwe raadhuis gebouwd worden. Het in 1935 gereedgekomen gebouw is gelegen op een min of meer rechthoekig stuk grond op de hoek van de Raadhuisweg en de H.W.K. Ridder Huyssen van Kattendijkeweg (Burgumerdaam). Een hoefijzervormige oprijlaan, die een gazon omsluit, voert naar het gebouw. In 1937 heeft de gemeente een gemetselde ZITBANK aan het terrein toegevoegd ter ere van het huwelijk van Prinses Juliana en Prins Bernhard. Deze staat op de grens van het trottoir van de Raadhuisweg en het terrein van het gemeentehuis.

Een uitbreiding van de westvleugel kort na 1945, is uitgevoerd in een stijl die aansluit bij het bestaande. De uit 1986 en 1992 daterende nieuwbouw aan de achterzijde van het gemeentehuis, van de hand van A. Bonnema uit Hardegarijp, onderscheidt zich op dusdanige wijze visueel van het originele gemeentehuis, dat daardoor het monumentale karakter niet aangetast is. De nieuwbouw valt buiten de bescherming van rijkswege, evenals de tuinaanleg die sinds 1935 sterk gewijzigd is.

Omschrijving

Het gemeentehuis is opgetrokken in een zakelijke sobere baksteenstijl, waarbij de ordening van de drie hoofdvolumes bepaald is door de functies: werkruimten, een representatief deel, en de commissiekamer. In de vormgeving zijn daarnaast enkele traditionalistische elementen opgenomen, zoals de grote dakkapellen op het dak van de oostelijke zijvleugel, die sterk doen denken aan vlaamse gevels. De architect was tevens ontwerper van een groot deel van het meubilair, waarvan nog slechts enkele onderdelen resteren. Het gemeentehuis is opgetrokken in een grijs-gele belvedèresteen. De zitbank is opgemetseld uit roodbruine gesinterde bakstenen, en verrijkt met natuurstenen inscripties.

Waardering

Het complex bestaande uit een gemeentehuis (1935) en een zitbank (1937) is van algemeen cultuur- en architectuurhistorisch belang:

- als kwalitatief hoogwaardig voorbeeld van raadhuisbouw uit de jaren dertig van deze eeuw;

- vanwege de zakelijke bouwstijl, die tevens nog enkele traditionalistische elementen bevat;

- vanwege de betekenis van het ontwerp van het gemeentehuis voor het oeuvre van de architect;

- vanwege de gaafheid van het exterieur van het gemeentehuis en van de zitbank;

- vanwege de dominante, bepalende ligging in het dorp Burgum.