Inleiding

COMPLEX WONINGEN ontworpen in 1854-1856 door architect J.H. Leliman (1828-1910) naar aanleiding van een door de 'Vereeniging ten behoeve der Arbeidersklasse' uitgeschreven prijsvraag en gebouwd in opdracht van de 'Vereeniging Salerno'. Gesitueerd aan de noordzijde van de Valckenierstraat en deels op een binnenplaats. De objecten kunnen als vroege ontwerpen van arbeiderswoningen worden beschouwd, die op semi-filantropische grondslag tot stand zijn gekomen. De uitvoerders waren C. de Zwaan jr. en H.J. Koper. Het complex van deze arbeiderswoningen is gelegen in de negentiende eeuwse bebouwing van de Utrechtse- en Weesperbuurt en bestaat uit twee langwerpige woonblokken. 1. Woonblok Valckenierstraat 23 a-h, 25 a-h, 31 a-h, 33 a-h, 2. Woonblok Valckenierstraat 27 a-h en 29 a-h.

Omschrijving De woningen aan de Valckenierstraat zijn ondergebracht in twee los van elkaar staande blokken die loodrecht op elkaar staan. Parallel aan de straat ligt het voorgebouw met tweekamerwoningen, en in het hierop haaks geplaatste achtergebouw kleinere rug-aan-rug woningen, die oorspronkelijk waren voorzien van acht bleekveldjes. De langwerpige woonblokken zijn opgetrokken in een sober eclectische stijl. Opvallende architectonische kenmerken zijn de sprongen en verdiepingen in het metselwerk en de banden en lijsten in gelige specie. Leliman had zich bij deze bouwopdracht ten doel gesteld, een nieuwe bouwopgave vorm te geven door aandacht te besteden aan een levendig gevelontwerp, doordachte plattegronden en duurzaam materiaalgebruik.

Waardering

Het complex is van algemeen belang vanwege de architectuur-, cultuurhistorische-, en typologische waarde als representatief voorbeeld van sociale woningbouw uit het midden van de negentiende eeuw. Belangrijke zeldzaamheidswaarde en van belang in het oeuvre van architect J.H. Leliman.