HUIS TE LEUVENUM is een historisch buitenplaatscomplex, gelegen aan de oostzijde van de Sandbergweg en bestaat uit een LANDHUIS (zie hiervoor onderdeel 1) in een historische TUINAANLEG (zie hiervoor onderdeel 2) waarin zich een PRIEEL (zie hiervoor onderdeel 3) bevindt. Het gehucht Leuvenum wordt noordelijk begrensd door het Leuvenumse Bos, oostelijk door het voormalige veengebied De Kolonie, westelijk door het landgoed Ullerberg en het zuiden door het landgoed Staverden. Het gebied rond Leuvenum is een typisch enklandschap, waarvan de enkwal nog bewaard is gebleven.

Het Huis te Leuvenum werd in de jaren 1921 en 1923 gebouwd naar ontwerp van architect J. Koning, gemeentearchitect van Diepeveen in opdracht van Jhr. Dr. C.J. Sandberg, burgemeester van Diepeveen. De oorsprong van de naam van het huis is ouder. Aan de overzijde van de Sandbergweg bevond zich achter de herberg De Zwarte Boer tot 1856 een groot huis met deze naam, in bezit van de familie Sandberg-Westerveld. De fundamenten ervan zijn in de bodem aanwezig. Het nieuwe Huis te Leuvenum werd een traditioneel gebouw, geïnspireerd op landhuis De Essenburg in de gemeente Harderwijk. De omringende tuin in Gemengde Stijl is beïnvloed door de Engelse landschapsarchitectuur en werd ontworpen door de firma H. Copijn & Zoon. Deze firma was onder meer ook betrokken bij het ontwerp van de tuin van de buitenplaats Oud Groevenbeek. Voor de aanleg van de tuin (daarvóór een moerassig gebied) liet hij de loop van de Leuvenumsche of Staverdensche Beek, die de tuin doorsnijdt, verleggen. Het landhuis staat in het midden van de tuin en is toegankelijk vanaf de Sandbergweg via een oprijlaan. De tuinaanleg strekt zich uit rond het huis en omvat onder meer een vijver. Het prieel staat achter het huis.

Waardering

Het historische buitenplaatsencomplex Huis te Leuvenum is - van architectuurhistorische- en tuinhistorische waarde als een in hoofdvorm en detaillering gaaf bewaard gebleven buitenplaats met een landhuis in een bouwstijl die teruggrijpt op traditionele bouwwijzen. De omringende tuin in gemengde stijl door de firma H. Copijn & Zoon kenmerkt zich door een oost-west gerichte traditionele oprijlaan, voorzien van geschoren hagen, lage beplanting, licht glooiende grasvelden en een grote vijver. Het landhuis is een traditioneel ogend gebouw, waarin een in die tijd relatief nieuw materiaal, beton, werd toegepast. Het interieur en de ruimtelijke indeling van het huis zijn goed bewaard gebleven. - van stedenbouwkundige waarde als karakteristiek gesitueerde buitenplaats aan de oostzijde van de in 1858 aangelegde Jhr. dr. C.J. Sandbergweg. De aangelegde tuin gaat ongemerkt over in het omringende landgoed en is een goed voorbeeld van een op de Engelse landschapstuin geïnspireerde aanleg, waarin een wat meer traditionele oprijlaan is opgenomen, die gericht is op het huis. De overige bebouwing en de aanleg rond de buitenplaats is economisch, historisch en visueel verbonden met het Huis te Leuvenum. Het landgoed Leuvenum bevindt zich in een uitgestrekt groen gebied waar onder meer de landgoederen Staverden, Ullerberg en het Roode Koper deel van uitmaken. Het verbindend element tussen deze landgoederen is de Staverdensche Beek, die het gebied doorsnijdt. De buitenplaats Leuvenum vormt een belangrijk ensemble binnen deze structuur. - van cultuurhistorische waarde als goed bewaard voorbeeld van een jonge buitenplaats, ontstaan in een gebied dat tot vroeg in de twintigste eeuw nauwelijks bebouwing kende. De buitenplaats ontstond even ten oosten van het oude Huis te Leuvenum, dat in 1856 is verdwenen en is van groot belang voor de in standhouding van een oorspronkelijke situatie.