Weversplaats 21, 5211 HD te 's-Hertogenbosch | Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed

1. Wat staat er in het rijksmonumentenregister?

In het rijksmonumentenregister staat welke onroerende zaken beschermd zijn als rijksmonument. Dat kunnen gebouwen zijn, maar ook tuinen of parken of archeologische vindplaatsen. Het register bevat de gegevens die nodig zijn om een rijksmonument te herkennen (identificeren). Dit gebeurt aan de hand van onder andere adresgegevens en kadastrale gegevens. Hier hoort ook een omschrijving van het rijksmonument bij. Deze kan kort zijn of wat langer. Beschermd is de onroerende zaak (of zaken) die expliciet in de omschrijving genoemd staat. De registeromschrijving helpt in principe alleen bij de identificatie van het rijksmonument en geeft geen uitsluitsel over de monumentale waarden of de verandermogelijkheden.

Registergegevens staan in het bovenste deel van de pagina.
Overige gegevens staan in het onderste deel van de pagina.

2. Wat is precies beschermd?

Bij gebouwde monumenten is altijd de hele onroerende zaak beschermd, dus van buiten (exterieur) én van binnen (interieur). Álle onderdelen (bestanddelen) van de onroerende zaak maken deel uit van het rijksmonument. Dit is automatisch het geval, dus het is niet nodig dat ze allemaal zijn opgesomd in de registeromschrijving.

Onder de bescherming als rijksmonument vallen de onroerende zaken die expliciet in de omschrijving zijn genoemd. Is sprake van een inleiding, een omschrijving en een waardering, dan moet de onroerende zaak in elk geval in de omschrijving zijn genoemd om beschermd te zijn. Hierop bestaat één uitzondering: als een onroerende zaak in KAPITALEN in de inleiding vermeld is maar niet in het omschrijvende gedeelte, dan is de zaak toch beschermd. Onroerende zaken die alleen in een complexomschrijving zijn genoemd, maar niet in de omschrijving van één van de rijksmonumenten waaruit het complex bestaat, zijn niet beschermd.

Wat zijn bestanddelen van een onroerende zaak?

Een bestanddeel van een onroerende zaak is ieder onderdeel dat duurzaam met de onroerende zaak is verbonden. Het bestanddeel kan niet zomaar uit de onroerende zaak worden gehaald omdat schade ontstaat of omdat de onroerende zaak dan minder goed bruikbaar is. Dit laatste is bijvoorbeeld het geval bij een deurklink. Deze kan zonder schade worden verwijderd, maar de deur kan niet meer open. Andere voorbeelden van bestanddelen zijn:

fundering en kelders;

gevels en gevelonderdelen, bijv. stoep, trap, bordes, ramen, glas en glas-in-lood;

draagconstructies zoals balklagen en de kapconstructie;

dakbedekking;

binnenmuren, bijv. van hout, steen of een ander materiaal;

interieur, bijv. plafond, wandafwerking, vloeren, trap, deur, schouw, vast meubilair, (kerk)orgel;

uitbouw, ook als deze is gemaakt na de aanwijzing als rijksmonument.

Een rijksmonument kan ook bestaan uit meerdere onroerende zaken. Denk aan een boerderij met bakhuis of aan een villa met theekoepel. Als de bescherming zich bij gebouwde monumenten uitstrekt over meerdere onroerende zaken, zijn deze allemaal genoemd in de registeromschrijving.

Bij archeologische rijksmonumenten bepaalt een kaart de omvang van de bescherming.

Dat geldt ook voor veel aangelegde rijksmonumenten, zoals een tuin of een park. Bij aangelegde monumenten worden niet alle onroerende zaken (bijv. beplanting) genoemd in de registeromschrijving, want dan wordt die veel te lang. De registeromschrijving beperkt zich dan tot de hoofdstructuur of het belangrijkste kenmerk van de aanleg.

3. Wat zijn monumentale waarden?

Bij het rijksmonument kan een lange omschrijving staan die een samenvatting geeft van de monumentale waarden van het rijksmonument. Die waarden zijn de reden waarom een onroerende zaak is beschermd als rijksmonument. In lang niet alle gevallen zijn die waarden vermeld en waar ze wel zijn vermeld is het dus geen volledige opsomming. De aanwezige monumentale waarden vormen wel de basis waarop een verbouwings- of restauratieplan van een rijksmonument wordt getoetst. Het is daarom aanbevolen om hier dan verder onderzoek naar te laten doen. Hoe dat in zijn werk gaat kunt u vinden op de Monumenten.nl.

4. Wat mag ik veranderen?

In het rijksmonumentenregister staat dus niet welke en hoe veranderingen aan het rijksmonument kunnen worden aangebracht. Voor werkzaamheden aan een rijksmonument heeft u vaak een vergunning nodig. Dit is een omgevingsvergunning en deze wordt afgegeven door de gemeente.

Er bestaan geen ‘lijstjes’ van wat wel en niet mag worden gewijzigd. Daarvoor verschillen de monumenten te veel van elkaar. Ook de plannen van eigenaren zijn zó verschillend, dat dit niet met een lijstje is op te lossen. Veranderingen zijn maatwerk en komen vaak in een dialoog tot stand. Informeer daarom bij uw gemeente. Op de website van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed kunt u lezen hoe dit proces verloopt, bijvoorbeeld in de Wegwijzer advies omgevingsvergunning.

Bekijk ook andere informatie op deze website over boerderijen, kerken, begraafplaatsen, molens, verduurzamen, zonnepanelen, interieur, bouwhistorie, natuursteen of beton enz.

Een goed hulpmiddel bij het maken van een plan en de keuzes die daarbij moeten worden gemaakt, is de restauratieladder van Stichting ERM.

Registergegevens

Monumentgegevens

Monumentnummer: 21740
Inschrijving register: 28 februari 1984
Kadaster deel/nr: 82744/30
Kadastrale aanduiding: 's-Hertogenbosch H 6495 A60

's-Hertogenbosch H 6495 A19

's-Hertogenbosch H 6495 A44

's-Hertogenbosch H 6495 A70

's-Hertogenbosch H 6495 A20

's-Hertogenbosch H 6495 A10

's-Hertogenbosch H 6495 A22

's-Hertogenbosch H 6495 A21

's-Hertogenbosch H 6495 A42

's-Hertogenbosch H 6495 A45

's-Hertogenbosch H 6495 A12

's-Hertogenbosch H 6495 A68

's-Hertogenbosch H 6495 A57

's-Hertogenbosch H 6495 A7

's-Hertogenbosch H 6495 A31

's-Hertogenbosch H 6495 A43

's-Hertogenbosch H 6495 A8

's-Hertogenbosch H 6495 A38

's-Hertogenbosch H 6495 A14

's-Hertogenbosch H 6495 A26

's-Hertogenbosch H 6495 A56

's-Hertogenbosch H 6495 A13

's-Hertogenbosch H 6495 A41

's-Hertogenbosch H 6495 A37

's-Hertogenbosch H 6495 A36

's-Hertogenbosch H 6495 A24

's-Hertogenbosch H 6495 A51

's-Hertogenbosch H 6495 A29

's-Hertogenbosch H 6495 A11

's-Hertogenbosch H 6495 A25

's-Hertogenbosch H 6495 A67

's-Hertogenbosch H 6495 A16

's-Hertogenbosch H 6495 A35

's-Hertogenbosch H 6495 A54

's-Hertogenbosch H 6495 A27

's-Hertogenbosch H 6495 A63

's-Hertogenbosch H 6495 A30

's-Hertogenbosch H 6495 A23

's-Hertogenbosch H 6495 A39

's-Hertogenbosch H 6495 A58

's-Hertogenbosch H 6495 A62

's-Hertogenbosch H 6495 A28

's-Hertogenbosch H 6495 A65

's-Hertogenbosch H 6495 A71

's-Hertogenbosch H 6495 A18

's-Hertogenbosch H 6495 A46

's-Hertogenbosch H 6495 A47

's-Hertogenbosch H 6495 A6

's-Hertogenbosch H 6495 A34

's-Hertogenbosch H 6495 A48

's-Hertogenbosch H 6495 A40

's-Hertogenbosch H 6495 A64

's-Hertogenbosch H 6495 A15

's-Hertogenbosch H 6495 A17

's-Hertogenbosch H 6495 A69

's-Hertogenbosch H 6495 A55

's-Hertogenbosch H 6495 A5

's-Hertogenbosch H 6495 A72

's-Hertogenbosch H 6495 A53

's-Hertogenbosch H 6495 A66

's-Hertogenbosch H 6495 A52

's-Hertogenbosch H 6495 A9

's-Hertogenbosch H 6495 A61

's-Hertogenbosch H 6495 A33

's-Hertogenbosch H 6495 A49

's-Hertogenbosch H 6495 A32

's-Hertogenbosch H 6495 A50

's-Hertogenbosch H 6495 A59

Weversplaats 55, 5211 HD te 's-Hertogenbosch

Weversplaats 23, 5211 HD te 's-Hertogenbosch

Weversplaats 25, 5211 HD te 's-Hertogenbosch

Weversplaats 27, 5211 HD te 's-Hertogenbosch

Weversplaats 29, 5211 HD te 's-Hertogenbosch

Weversplaats 31, 5211 HD te 's-Hertogenbosch

Weversplaats 33, 5211 HD te 's-Hertogenbosch

Weversplaats 35, 5211 HD te 's-Hertogenbosch

Weversplaats 37, 5211 HD te 's-Hertogenbosch

Weversplaats 39, 5211 HD te 's-Hertogenbosch

Weversplaats 41, 5211 HD te 's-Hertogenbosch

Weversplaats 43, 5211 HD te 's-Hertogenbosch

Weversplaats 45, 5211 HD te 's-Hertogenbosch

Weversplaats 47, 5211 HD te 's-Hertogenbosch

Weversplaats 49, 5211 HD te 's-Hertogenbosch

Weversplaats 51, 5211 HD te 's-Hertogenbosch

Weversplaats 53, 5211 HD te 's-Hertogenbosch

Weversplaats 57, 5211 HD te 's-Hertogenbosch

Weversplaats 59, 5211 HD te 's-Hertogenbosch

Weversplaats 61, 5211 HD te 's-Hertogenbosch

Weversplaats 63, 5211 HD te 's-Hertogenbosch

Weversplaats 65, 5211 HD te 's-Hertogenbosch

Weversplaats 67, 5211 HD te 's-Hertogenbosch

Weversplaats 69, 5211 HD te 's-Hertogenbosch

Weversplaats 71, 5211 HD te 's-Hertogenbosch

Weversplaats 73, 5211 HD te 's-Hertogenbosch

Weversplaats 75, 5211 HD te 's-Hertogenbosch

Weversplaats 77, 5211 HD te 's-Hertogenbosch

Weversplaats 79, 5211 HD te 's-Hertogenbosch

Weversplaats 81, 5211 HD te 's-Hertogenbosch

Weversplaats 83, 5211 HD te 's-Hertogenbosch

Weversplaats 21, 5211 HD te 's-Hertogenbosch

Omschrijving

Voormalige, uit 1744 daterende Mortelkazerne: fors, in schoon metselwerk opgetrokken pand met twee verdiepingen op rechthoekige plattegrond; kap in 1913 door brand verwoest: gevels afgesloten met uitkragende bakstenen lijst en goot op klossen; lage rechtgesloten deuren; 12-ruits ramen in diepe getoogde vensters; grijs geverfde rechthoekige kaders rond vensters en deuren; ingemetselde, hardstenen eerste steen met tekst en jaartal 1744.

Overige gegevens

Oorspronkelijke functies

Hoofdfunctie	Hoofdcategorie	Subcategorie	Functie	Verbijzondering	Toelichting
Ja	Verdedigingswerken en militaire gebouwen	Militair verblijfsgebouw

Bouwactiviteiten

Werkzaamheid	Van	Tot	Nauwkeurigheid	Toelichting
vervaardiging	1744	1744	exact

Bouwtypen

Hoofdcategorie	Subcategorie	Bouwtypen	Toelichting
Verdedigingswerken en militaire gebouwen	Militair verblijfsgebouw	Infanteriekazerne	De Mortelkazerne