Registergegevens
Monumentgegevens
- Monumentnummer
- 406209
- Complexnummer
- 406193 - Den Berg
- Inschrijving register
- Kadaster deel/nr
- 82901/146
- Kadastrale aanduiding
-
Dalfsen H 2856Dalfsen H 734Dalfsen H 742Dalfsen E 3006Dalfsen H 3370Dalfsen E 3053Dalfsen H 750Dalfsen H 748Dalfsen H 926Dalfsen H 1616Dalfsen I 1573Dalfsen H 1090Dalfsen H 1593Dalfsen H 743Dalfsen H 760Dalfsen H 1662Dalfsen H 744Dalfsen H 761Dalfsen I 1485Dalfsen H 764Dalfsen H 1666Dalfsen H 2946Dalfsen H 753Dalfsen H 2791Dalfsen E 3179Dalfsen H 766Dalfsen H 2945Dalfsen H 1591Dalfsen H 752Dalfsen H 751Dalfsen H 1590Dalfsen E 658Dalfsen H 1668Dalfsen H 727Dalfsen H 775Dalfsen H 3369Dalfsen H 2757Dalfsen H 2854Dalfsen H 1550Dalfsen H 1625Dalfsen H 1617Dalfsen E 2557Dalfsen E 734Dalfsen H 726Dalfsen H 747Dalfsen H 1613Dalfsen H 730Dalfsen H 1928Dalfsen H 1929Dalfsen H 745Dalfsen H 1665Dalfsen H 759Dalfsen H 2792Dalfsen I 1568Dalfsen H 758Dalfsen H 765Dalfsen H 756Dalfsen H 1618Dalfsen H 2853Dalfsen I 1484Dalfsen H 1592Dalfsen H 763Dalfsen H 2851Dalfsen H 2852Dalfsen H 1663Dalfsen E 3183
Omschrijving
AANLEG VAN LANDGOED MET BUITENPLAATS. De huidige aanleg dateert uit de eerste decennia van de 18e eeuw; is in de loop van de 18e eeuw uitgebreid en later, in de 19e eeuw, verlandschappelijkt. De vroeg 18e-eeuwse formele aanleg is nog voor het grootste deel aanwezig, zoals die bekend is van de kaart, die Samuel van Beinum in 1742 heeft vervaardigd. Van dit orthogonale patroon zijn met name nog aanwezig de (onderbroken) hoofdas voor het huis, de Bergerallee; de rechthoek rond het huis, die wordt omsloten door lanen (Vechtkamperallee, Heinoseweg, Melkhorsterallee en Papenallee); diverse dwarslanen en het verlengde van lanen. Evenzo is aan de noordzijde nog een deel van de hoofdas vanaf de Poppenallee aanwezig (slechts het gedeelte tussen de Papenallee en de Poppenallee ontbreekt). Verder resteren terzijde van de Melkhorsterallee enkele paden en greppels van het toen aangelegde sterrebos. Uit dezelfde periode dateert de rechthoekige omgrachting van het huis en voorterrein. Voor ca. 1780 is, zoals de Hottingerkaart laat zien, de hoofdas aan noord- en zuidzijde verlengd. Na het midden van de 18e eeuw werd ten westen van de Bergerallee een bosje, het huidige Voorbos, door het aanbrengen van een patroon van slingerende wandelpaden verlandschappelijkt. In de 19e eeuw werd de dwarslaan langs de voorzijde van het huis in westelijke richting verlengd. Zo ook vonden de verlandschappelijking van de oevers van de Aa (waarbij aan het einde aan weerszijden een beplanting met beuk), de inrichting tot een wandelbosje van de Bongerd (de voormalige boomgaard) en het aanleggen van slingerpaden over de Belten plaats. De van oudsher cirkelvormige middenpartij op het voorplein is in het begin van de 20e eeuw opnieuw ingericht, waarbij teruggegrepen werd op oudere voorbeelden. De middenpartij is opgebouwd rond een toen in het midden geplaatste zonnewijzer in het patroon van een ster bloemperken met rondom vormboompjes, waartussen guirlandes van klimop. De Bongerd, een wandelbosje met parkachtige aanleg - waarin een patroon van slingerende paden en een ronde waterkom, is beplant met eik en beuk, gemengd met markante soorten loof- en naaldhout zoals de atlasceder, treurbeuk, kastanje, moeraseik, linde, bijzondere esdoorns en sierheesters. Dit deel wordt voor een deel omgeven door beukhagen, deels met knotlinden erboven. De voormalige moestuin, voorheen ingedeeld in zes vakken, heeft gedeeltelijk nog het middenpad, aan weerszijden begeleid door buxushaagjes. De moestuin is aan de noordzijde begrensd door een 18e-eeuwse tuinmuur aan die zijde overgaand in en aan de westzijde voortgezet door een houten 19e- en deels 20e-eeuwse schutting. De oostzijde wordt begrensd door een taxushaag, waartussen een rij knotlinden. De belangrijkste lanen in de aanleg worden gevormd door de Bergerallee (gedeeltelijk Heinoseweg), Papenallee, Melkhorsterallee, Vechtkamperallee. In de meeste gevallen bezitten de lanen twee dubbele rijen laanbomen (eik en beuk), soms uit enkele of drievoudige. Bij meervoudige rijen zijn de bomen in driehoeksverband geplant. De gedeelten van het parkbos beslaan het Franse bosje en het Aa-bos. Tot de oorspronkelijke bosgedeelten zijn te rekenen het Pijlstaartbos en het Manebos. Uit de formele aanleg dateert nog de Viermorgen, eens het sterrebos. Het deel, bestaand uit de rug van een rivierduin - de Bruine en de Lange Belten, was voorheen, zoals deels nog herkenbaar, aangeplant met eikehakhout. De havezathe moet haar naam aan deze 'bergen' ontleend hebben.
Overige gegevens
Oorspronkelijke functies
Hoofdfunctie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functie | Verbijzondering | Toelichting |
---|---|---|---|---|---|
Ja | Kastelen, landhuizen en parken | Tuin, park en plantsoen | Historische aanleg |