POORTGEBOUW. In rode baksteen opgetrokken poortgebouw (ofwel Voorste Poort genaamd) van het voormalige kasteel Zuylestein, uit circa 1635, onder met grijze pannen gedekt zadeldak met verhoogd haaks geplaatst middengedeelte onder met grijze pannen gedekt schilddak, waarin de poort. Tot in de 19e eeuw maakte het poortgebouw deel uit van een geheel, dat de oostelijke en westelijke zijden van het voorplein begrensde; in de 19e eeuw werd de westelijke vleugel afgebroken. Oorspronkelijk werd de nog bestaande oostelijke vleugel aan weerszijden door kleine ronde torens geflankeerd. De toren aan de oosthoek is thans op eerste verdieping-niveau afgedekt. Dit toren-gedeelte gaat om in de muur van de binnentuin. Van de toren aan de andere zijde van het poortgebouw is het fundament bewaard. Dit fundament gaat over in de haaks op het poortgebouw gesitueerde keermuur uit ca. 1700.

Ingangszijde: een dubbele halfronde poort, met in rechter poortdeur een getoogd winket, omlijst door wigvormige zandstenen boogstenen met een zandstenen sluitsteen met mascaron. Boven de sluitsteen een zandstenen gevelsteen met het wapen van de stadhouder Prins Frederik Hendrik. Aan het voorplein is de halfronde poort voorzien van twee wigvormige geprofileerde zandstenen aanzetstenen en van een zandstenen sluitsteen met leeuwenkop in reliëf. Op het eerste verdieping-niveau van het verhoogde middengedeelte aan voor- en achterzijde een schuifvenster met 6-ruitsindeling. Aan voorpleinzijde links van het verhoogde middengedeelte een dubbele staldeur en een getoogd schuifvenster met 12-ruitsindeling. Rechts van de poort van links naar rechts een venster als boven, een deur met bovenlicht met ruitvormige roedenverdeling. Links van het verhoogde middengedeelte aan de zijde van het poortgebouw, dat aan de oprijlaan grenst, twee getoogde vensters met 9-ruitsindeling.

De in historiserende stijl uitgevoerde dakkapellen aan weerszijden van het poortgebouw zijn van na de Tweede Wereldoorlog.