Inleiding

De voormalige RIJKS HOOGERE BURGERSCHOOL, opgericht in 1909-1910, werd ontworpen door rijksbouwmeester J. Vrijman, 'Rijksbouwkundige voor de gebouwen van onderwijs enz'. Het gebouw, opgetrokken in een zeer zorgvuldige en ambachtelijke Overgangsstijl, ligt op een stedebouwkundig bepalende plek, op de voormalige vestingwal en het dicteert het stratenpatroon van de omgeving. In 1916, 1920 en 1950- 1951 zijn uitbreidingen en verbouwingen uitgevoerd in de stijl van het oorspronkelijke gebouw. De uitbreiding van 1950-1951 betreft het achterste gedeelte van de aangebouwde dwarsvleugel. In de achtergevel is een portaal aangebracht met in de sluitsteen het jaartal 1951. Van 1926 tot 1969 was ook de Rijks Kweekschool ondergebracht in dit gebouw. Tijdens de oorlog werd het gebouw door de Duitsers als Kriegslazaret gebruikt. Na de oorlog kreeg het gebouw zijn oorspronkelijke functie weer terug. Vanaf 1946 stond de school bekend als Coevorder Lyceum, sinds 1968 als Rijksscholengemeenschap. Tussen de voormalige Rijks HBS en de eveneens beschermde conciergewoning Churchilllaan 15 bestaat een sterke architectonische en functionele relatie.

Omschrijving.

Samengestelde bouwmassa bestaande uit een frontgebouw met aan de achterzijde twee haaks daarop liggende bouwvolumes. Alle opgetrokken in baksteen en gedekt door een met leien (Remognelei) bedekt dak. Het frontgebouw heeft twee bouwlagen, waarvan het rechter gedeelte met een lagere noklijn, en wordt gedekt door een schilddak met enkele dwarskappen; zinken hanggoten. Typerend zijn de erker-achtige dakkapellen gedekt met helm en piron alsmede de samengestelde schoorstenen in het achterste dakschild. De gevels worden geleed door een gemetselde plint, waterlijsten onderlangs de vensters, speklagen bovenlangs de vensters; smeedijzeren sierankers. Duidelijke indeling per lokaal met een gekoppeld raam, elk met 9-ruits bovenlicht; daarboven een segmentboog met negblokken en sluitstenen. Aan weerskanten van het gekoppelde raam een enkelvoudig raam met 9-ruits bovenlicht en een kleiner segmentboog. Twee delen van de voorgevel springen vooruit; topgevel met houten bekleding; zolderluiken met siergeheng, 4-ruits bovenlicht. Entree met portaal, gebruik van hardsteen en zandsteen, terrazzo vloer; op mascarons rustende cartouche van St. Joiresteen (vermoedelijk oorspronkelijk met de naam Rijks Hoogere Burgerschool; anno 1993 staat onder de cartouche nog vaag de naam Rijks Kweekschool); getoogde dubbele deur met zij- en bovenlicht. Rechts van de entree een iets lager gedeelte met directiekamers voorzien van ruime T-vensters met 15-ruits bovenlicht. Verdieping met gekoppelde ramen met 12-ruits bovenlicht die boven de gootlijst uit steken en een topgevel hebben met houten bekleding. Zij- en achtergevels hebben vergelijkbare maar minder rijke detailleringen. De achterzijde van het frontgebouw bevat onder meer een groot venster van het trappenhuis met een eenvoudig decoratief glas-in-lood raam. Langs de achtergevel loopt de gang en de gevels bevatten daardoor kleinere vensters, allen met oorspronkelijke roedeverdeling. Het grote dwarsvolume is in vergelijkbare stijl uitgevoerd als het frontgebouw met aan de oostzijde de lokalen en aan de westzijde de gang. Het eerste deel van dit dwarsvolume is de uitbreiding van 1916 of 1920. Het achterste en bredere gedeelte betreft de uitbreiding van 1950-1951.

Het INTERIEUR is deels aangepast. Van belang is wel de oorspronkelijke hoofdindeling met gangen (terrazzo) aan de achterzijde en lokalen aan de voorzijde. Tevens is van belang het oorspronkelijke trappenhuis van de centrale hal, uitgevoerd in hardsteen, sober decoratief ijzeren hekwerk en leuning alsmede het glas-in-lood raam en de oorspronkelijke tochtportaal bij de hoofdentree.

Waardering

Schoolgebouw van cultuurhistorisch belang, gezien de belangrijke rol van Coevorden als onderwijscentrum van de regio en typerend voor de ontwikkeling van het onderwijs; van architectonisch belang vanwege de stilistisch zorgvuldige vormgeving, typerend voor de rijksbouwmeester-architectuur, en van belang vanwege de bijzondere gaafheid van het exterieur. Stedebouwkundig van belang vanwege de beeldbepalende ligging en de betekenis binnen het te beschermen stadsgezicht.