Nieuwe Parklaan 60, 2597 LD te 's-Gravenhage | Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed

1. Wat staat er in het rijksmonumentenregister?

In het rijksmonumentenregister staat welke onroerende zaken beschermd zijn als rijksmonument. Dat kunnen gebouwen zijn, maar ook tuinen of parken of archeologische vindplaatsen. Het register bevat de gegevens die nodig zijn om een rijksmonument te herkennen (identificeren). Dit gebeurt aan de hand van onder andere adresgegevens en kadastrale gegevens. Hier hoort ook een omschrijving van het rijksmonument bij. Deze kan kort zijn of wat langer. Beschermd is de onroerende zaak (of zaken) die expliciet in de omschrijving genoemd staat. De registeromschrijving helpt in principe alleen bij de identificatie van het rijksmonument en geeft geen uitsluitsel over de monumentale waarden of de verandermogelijkheden.

Registergegevens staan in het bovenste deel van de pagina.
Overige gegevens staan in het onderste deel van de pagina.

2. Wat is precies beschermd?

Bij gebouwde monumenten is altijd de hele onroerende zaak beschermd, dus van buiten (exterieur) én van binnen (interieur). Álle onderdelen (bestanddelen) van de onroerende zaak maken deel uit van het rijksmonument. Dit is automatisch het geval, dus het is niet nodig dat ze allemaal zijn opgesomd in de registeromschrijving.

Onder de bescherming als rijksmonument vallen de onroerende zaken die expliciet in de omschrijving zijn genoemd. Is sprake van een inleiding, een omschrijving en een waardering, dan moet de onroerende zaak in elk geval in de omschrijving zijn genoemd om beschermd te zijn. Hierop bestaat één uitzondering: als een onroerende zaak in KAPITALEN in de inleiding vermeld is maar niet in het omschrijvende gedeelte, dan is de zaak toch beschermd. Onroerende zaken die alleen in een complexomschrijving zijn genoemd, maar niet in de omschrijving van één van de rijksmonumenten waaruit het complex bestaat, zijn niet beschermd.

Wat zijn bestanddelen van een onroerende zaak?

Een bestanddeel van een onroerende zaak is ieder onderdeel dat duurzaam met de onroerende zaak is verbonden. Het bestanddeel kan niet zomaar uit de onroerende zaak worden gehaald omdat schade ontstaat of omdat de onroerende zaak dan minder goed bruikbaar is. Dit laatste is bijvoorbeeld het geval bij een deurklink. Deze kan zonder schade worden verwijderd, maar de deur kan niet meer open. Andere voorbeelden van bestanddelen zijn:

fundering en kelders;

gevels en gevelonderdelen, bijv. stoep, trap, bordes, ramen, glas en glas-in-lood;

draagconstructies zoals balklagen en de kapconstructie;

dakbedekking;

binnenmuren, bijv. van hout, steen of een ander materiaal;

interieur, bijv. plafond, wandafwerking, vloeren, trap, deur, schouw, vast meubilair, (kerk)orgel;

uitbouw, ook als deze is gemaakt na de aanwijzing als rijksmonument.

Een rijksmonument kan ook bestaan uit meerdere onroerende zaken. Denk aan een boerderij met bakhuis of aan een villa met theekoepel. Als de bescherming zich bij gebouwde monumenten uitstrekt over meerdere onroerende zaken, zijn deze allemaal genoemd in de registeromschrijving.

Bij archeologische rijksmonumenten bepaalt een kaart de omvang van de bescherming.

Dat geldt ook voor veel aangelegde rijksmonumenten, zoals een tuin of een park. Bij aangelegde monumenten worden niet alle onroerende zaken (bijv. beplanting) genoemd in de registeromschrijving, want dan wordt die veel te lang. De registeromschrijving beperkt zich dan tot de hoofdstructuur of het belangrijkste kenmerk van de aanleg.

3. Wat zijn monumentale waarden?

Bij het rijksmonument kan een lange omschrijving staan die een samenvatting geeft van de monumentale waarden van het rijksmonument. Die waarden zijn de reden waarom een onroerende zaak is beschermd als rijksmonument. In lang niet alle gevallen zijn die waarden vermeld en waar ze wel zijn vermeld is het dus geen volledige opsomming. De aanwezige monumentale waarden vormen wel de basis waarop een verbouwings- of restauratieplan van een rijksmonument wordt getoetst. Het is daarom aanbevolen om hier dan verder onderzoek naar te laten doen. Hoe dat in zijn werk gaat kunt u vinden op de Monumenten.nl.

4. Wat mag ik veranderen?

In het rijksmonumentenregister staat dus niet welke en hoe veranderingen aan het rijksmonument kunnen worden aangebracht. Voor werkzaamheden aan een rijksmonument heeft u vaak een vergunning nodig. Dit is een omgevingsvergunning en deze wordt afgegeven door de gemeente.

Er bestaan geen ‘lijstjes’ van wat wel en niet mag worden gewijzigd. Daarvoor verschillen de monumenten te veel van elkaar. Ook de plannen van eigenaren zijn zó verschillend, dat dit niet met een lijstje is op te lossen. Veranderingen zijn maatwerk en komen vaak in een dialoog tot stand. Informeer daarom bij uw gemeente. Op de website van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed kunt u lezen hoe dit proces verloopt, bijvoorbeeld in de Wegwijzer advies omgevingsvergunning.

Bekijk ook andere informatie op deze website over boerderijen, kerken, begraafplaatsen, molens, verduurzamen, zonnepanelen, interieur, bouwhistorie, natuursteen of beton enz.

Een goed hulpmiddel bij het maken van een plan en de keuzes die daarbij moeten worden gemaakt, is de restauratieladder van Stichting ERM.

Registergegevens

Monumentgegevens

Monumentnummer: 477420
Inschrijving register: 18 oktober 1994
Kadaster deel/nr: 82903/142
Internationaal kenteken: Nee
Kadastrale aanduiding: 's-Gravenhage V 4624

Nieuwe Parklaan 60, 2597 LD te 's-Gravenhage

Omschrijving

Inleiding

Vrijstaande villa uit 1928, ontworpen door architect D. Roosenburg in opdracht van de familie Van Wulfften Palthe. De villa is gebouwd in Engelse landhuisstijl met invloeden van de Nieuwe Haagse School en genaamd Het Weide Huis.

Omschrijving

Villa op nagenoeg vierkante plattegrond, bestaande uit twee bouwlagen onder een uitzonderlijk hoog en steil samengestelde kap, onder meer met wolfseinden. Het dak is gedekt met leipannen en bezit hoge gemetselde hoekschoorstenen en verschillende dakkapellen. Aan de achterzijde is een souterrain, ontstaan door de helling waartegen het huis is gebouwd. De gevels zijn van baksteen. De deels driedelige vensters bezitten zware houten kozijnen en stalen ramen. De ingang is in het midden van de voorgevel gesitueerd, bestaande uit een geprofileerde houten deur onder een brede luifel. Ervoor is een bordes met een hoge gemetselde borstwering. Op de rechterhoek van de voorgevel bevindt zich een lage ronde erkeruitbouw. Het trappenhuis is tegen de rechterzijgevel uitgebouwd, onder een schilddak dat het hoofddak doorsnijdt. Hier bevindt zich een zij-ingang met bordes en hoge borstwering, bereikbaar via een gemetselde trap. Tegen de linkerzijgevel is een tweede bordes met borstwering, eveneens bereikbaar via een gemetselde trap. Erboven is een balkon met borstwering. Aan de achtergevel bevinden zich een halfronde erkeruitbouw en een terras met pergola, vanuit de tuin bereikbaar via een gebogen gemetselde trap langs de erker. Onder het terras is de garage gesitueerd, waarvan de deuren in de rechterzijgevel zijn geplaatst.

Goed bewaard interieur, met onder meer vestibule met tegelvloer en figuratieve tegels in oud-Hollandse trant, hal met parketvloer, trap met bewerkte leuning en deuren met authentiek hang- en sluitwerk. De tuin wordt van de straat gescheiden door een bakstenen tuinmuur.

Waardering

Pand van architectuurhistorische waarde als gaaf voorbeeld van een villa in Engelse landhuisstijl met invloeden van de Nieuwe Haagse School architectuur; hoofdvorm, materiaalgebruik, detaillering en interieur zijn goed bewaard. Een toegevoegde waarde vormt de belangrijke stedebouwkundige ligging op de glooiing van de duinrug naar het Westbroekpark.

Overige gegevens

Oorspronkelijke functies

Hoofdfunctie	Hoofdcategorie	Subcategorie	Functie	Verbijzondering	Toelichting
Ja	Woningen en woningbouwcomplexen	Woonhuis(K)	Woonhuis

Bouwactiviteiten

Werkzaamheid	Van	Tot	Nauwkeurigheid	Toelichting
vervaardiging	1928	1928	exact

Bouwtypen

Hoofdcategorie	Subcategorie	Bouwtypen	Toelichting
Woningen en woningbouwcomplexen	Woonhuis(K)	Villa

Bouwstijlen

Bouwstijl	Zuiverheid	Toelichting	Rijksmonumentnummer
Heroriëntatie op tradit. bouwwijzen	invloeden
Expressionisme	invloeden

Ambachten

Vakman	Beroep	Toelichting
Roosenburg, D. ; Conversie MRS	architect / bouwkundige / constructeur