Registergegevens

Monumentgegevens

Monumentnummer
485697
Inschrijving register
Kadaster deel/nr
82761/142
Kadastrale aanduiding
Groningen H 4010 A1
Groningen H 4010 A2
Groningen H 2448
Heresingel 15, 9711 ER te Groningen
Heresingel 17, 9711 ER te Groningen
Heresingel 15 A, 9711 ER te Groningen

Omschrijving

Inleiding DUBBELE VILLA, gesitueerd in een reeks vrijstaande bouwwerken aan de zuidzijde van de Heresingel, gebouwd in 1897 in opdracht van P.H. Dopheide en J.H. Kolk naar ontwerp van architect J. Maris in een voor het eind van de negentiende eeuw karakteristieke, zeer rijk versierde eclectische bouwstijl. Het rechter deel (nr. 15 en 15 A) is na de oorlog gesplitst in twee woningen en daartoe inwendig aangepast en verbouwd. De linker helft (nr. 17) verkeert geheel in de oorspronkelijke staat. De villa wordt thans nog steeds bewoond.

Omschrijving: Het monumentale gebouw is opgetrokken op een in hoofdvorm vierkante plattegrond en bestaat uit een souterrain met twee bouwlagen onder een afgeknot schilddak, gedekt met geschubde leien. Op de kepers zijn zinken voluutachtige ornamenten aangebracht. Op de uiterste hoeken van de goot staan twee zinken siervazen op sokkels. De voorgevel is drie keer twee raamtraveeën breed. De gevels zijn opgetrokken uit bruinrode baksteen. In het souterrain, waarvan de gevel is gestuct, zijn vensters aangebracht. De middentravee met portiek risaleert ongeveer een halve meter. De portiek is uitgevoerd in kunstzandsteen en bevat twee ellipsvormige bogen met afhangende loze zwikken. Naar het bordes van de portiek leiden twee hardstenen stoepen met balustraden. De portiek staat op een met hardsteen beklede onderbouw. De vensters zijn twee aan twee gepaard; op de bel étage hebben de vensters rondbogen met geprofileerd lijstwerk in stuc, de vensters op de verdieping hebben zeer platte segmentbogen met architraven met sluitstenen. Tussen de vensters zijn op de begane grond composiet pilasters aangebracht. De zwikken zijn versierd met engelenkoppen in stuc. Tegen de borstweringen van de vensters op de bel étage zijn rolwerk panelen gezet. Tussen de vensters op de verdieping zijn driekwart composiet zuilen met kapitelen aangebracht, die de architraaf boven de vensters dragen. Op de buitenhoeken van de gevel zijn gestucte, driekwart zuilen geplaatst, die op de verdieping worden onderbroken door kariatyden op hoge sokkels met cannelures. De bel étage wordt afgesloten door een zware, geprofileerde cordonlijst. De zijgevels bevatten trapeziumvormige erkers, die geplaatst zijn op een zware console-bak. De gevels worden afgesloten door een brede kroonlijst, die versierd is met rozetten, loofwerk en leeuwekoppen. Op de geprofileerde bakgoot is een opengewerkte attiek geplaatst. De grote centraal geplaatste kajuit wordt bekroond door een geprofileerd tympaan, waarvan de top doorbroken wordt door een gebeeldhouwde adelaar met uitgespreide vleugels. Tegen de achtergevel zijn houten serres geplaatst. In de achtertuin achter nr. 17 staat een aardig houten tuinhuisje. Het rijk uitgedoste interieur van nr. 17 is geheel in oorspronkelijke staat bewaard gebleven! Van belang zijn onder meer de witmarmeren hal en gangen, rijk geornamenteerde stuc plafonds in nagenoeg alle woonvertrekken, de tochtdeuren met geëtst glas evenals het rondboogvenster aan het einde van de gang, eveneens versierd met geëtst glas, de mahoniehouten trap met fraai bewerkte balusters, het souterrain met troggewelven en blauwe wandbetegelingen in de keuken.

Waardering. Geheel vrijstaande dubbele villa met drie gebruikseenheden, uitbundig vormgegeven en rijk uitgedost in een eclectische bouwstijl met vele klassieke elementen, van belang vanwege zijn cultuurhistorische en grote architectuurhistorische waarde vanwege zijn bijzondere schoonheid die zich onder andere manifesteert in zowel de fraaie proporties van het gehele bouwvolume als in de compositie van de gevels in het bijzonder. Het gebouw is tevens van belang vanwege de architectonische gaafheid van het exterieur en voor wat betreft nr. 17 vanwege de bijzondere samenhang tussen exterieur en, geheel oorspronkelijk bewaard gebleven interieur. Het gebouw neemt een belangrijke plaats in in het oeuvre van architect J. Maris. Bovendien is villa, als onderdeel van de waardevolle bebouwing aan de zuidzijde van de Heresingel, een architectonisch belangrijk element in de hoogwaardige stedebouwkundige structuur van de singelreeks langs de zuidzijde van de binnenstad van Groningen.

Overige gegevens

Oorspronkelijke functies

Hoofdfunctie Hoofdcategorie Subcategorie Functie Verbijzondering Toelichting
Ja Woningen en woningbouwcomplexen Woonhuis(K) Woonhuis

Bouwactiviteiten

Werkzaamheid Van Tot Nauwkeurigheid Toelichting
vervaardiging
1897
1897
exact
MRS-aanv.

Bouwtypen

Hoofdcategorie Subcategorie Bouwtypen Toelichting
Woningen en woningbouwcomplexen Woonhuis(K) Stadsvilla MRS-aanv.

Bouwstijlen

Bouwstijl Zuiverheid Toelichting Rijksmonumentnummer
Eclecticisme
stijlzuiver
MRS-aanv.

Ambachten

Vakman Beroep Toelichting
Maris, J. ; Stad Groningen
architect / bouwkundige / constructeur
MRS-aanv.