Inleiding

VILLA HELENA, halfvrijstaand in de lineaire bebouwingsstructuur van de bebouwingsstructuur van de Maastrichterlaan, omstreeks de eeuwwisseling gebouwd in een door de neo-renaissance beïnvloede stijl. In 1920 werd door aannemer J.P. Radermachter de oorspronkelijke keuken, dwars op de achtergevel, afgebroken en binnenshuis opnieuw ingericht; aan het oorspronkelijke "Herrenzimmer" werd een halfronde erker met bordes gebouwd; in de tuin bouwde men een kleine vrijstaande garage. In 1924 aanbouw van een voorportaal met vier stel binnendeuren door architect A.J.N. Boosten. Uitbreiding van de garage in 1936. Verbouw garage tot praktijkruimte, 1948. Aanbrengen overhuifd terras op achtergevelerker, ca. 1983. Zowel de garage als het overhuifde erkerterras zijn uitgesloten van bescherming.

Omschrijving

Villa met een bouwvolume van twee bouwlagen plus zolderverdieping en souterrain op een rechthoekige plattegrond, met uitgebreide entree aan de zijgevel en een ronde erker op bordes aan de achtergevel. Het geheel is voorzien van een gecombineerd zadel- en wolfdak met muldenpannen. Schoorsteen en dakraam op de noklijn zijn van recenter datum. Dakvensters. Bakgoot op consoles. Overstek. De leien op het gewelfde schilddakje van het voorportaal zijn vervangen door bitumen. Het pand heeft een vrijwel symmetrisch vormgegeven voorgevel met vier vensterassen en segmentboogvormige houten T-vensters. Een breed risalerend middendeel van twee assen, uitlopend in een aanzienlijke in- en uitzwenkende gepleisterde topgevel met twee kunststoffen rondboogvensters, gestucte gevelplaquette en kleine schouderstukken. Het pand heeft een gepleisterde plint met gestucte lijst en souterrainvensters met smeedijzeren hekwerken. Een bakstenen optrek met gestucte speklagen, gevel- en dorpellijsten, geprofileerde vensterlijsten met sluitstenen en een kroonlijst met bakgootconsoles voorzien van florale motieven.

De vrijgebleven zijgevel kenmerkt zich door een gepleisterde plint met gestucte plint- en gevellijsten, hoeklisenen uitlopend in een getrapte lijst, een middenpartij tussen twee lisenen met segmentboogvenster onder een strek met lijst en vier rondboogvormige kunststoffen zoldervensters onder een kroonlijstje met gemetselde blokconsoles. De oorspronkelijk boogvormige entree gaat verscholen achter het aangebouwde voorportaal met drie hardstenen traptreden onder geboogd schilddak, waarvan het overstek rust op twee geornamenteerde houten kolommen en een bakstenen basement. Zeer karakteristiek zijn de uitstulpende verticaal gelede, glas-in-lood zijlichten en de dubbele deur. Zowel de voor- als de zijgevel zijn uitgevoerd in een groot formaat rode baksteen, gemetseld in kruisverband.

De achtergevel, uitgevoerd in ringovensteen, wordt gedomineerd door een ronde erker. Onder de voormalige keukenuitgang bevindt zich de toegangstrap van het souterrain. De segmentboogvormige T-vensters in de tweede laag van de achtergevel zijn uitgevoerd in kunststof.

Aan de straatzijde bevinden zich bakstenen hekpijlers met gestucte speklagen, basement en bekroning, plus een smeedijzeren hekwerk met pijlpuntornamenten, rustend op een gepleisterd bakstenen basement. De scharnierende hekdelen ontbreken. De achtertuin wordt aan de lange zijden afgesloten door een tuinmuur met ezelsrug.

In het INTERIEUR bevinden zich onder meer enkele oorspronkelijke deuren, inclusief het originele hang- en sluitwerk. De gang van de eerste bouwlaag heeft een terrazzovloer, gedeeltelijk ingelegd met een marmeren mozaiek van bloemmotieven in zwart-wit-rode kleurschakering en houten lambrizeringen. Diverse plafonds met stucornamenten en kooflijsten. Houten trap met rijk bewerkte balusters.

Waardering

De Villa Helena is uit architectuurhistorisch oogpunt van belang vanwege de streekgebonden bouwstijl, het ontwerp, de esthetische kwaliteit en de ornamentiek. De villa heeft ensemblewaarden als belangrijk onderdeel van de lineaire bebouwing langs de Maastrichterlaan, vanwege de situering die verbonden is met de ontwikkeling en uitbreiding van Vaals en vanwege het belang voor het aanzien van Vaals.

De Villa Helena beschikt over een redelijke architectonische gaafheid en is verder van belang in relatie tot de visuele gaafheid van de bebouwde omgeving. Verder kan men spreken van een streekgebonden architectuurhistorische zeldzaamheidswaarde.