Registergegevens

Monumentgegevens

Monumentnummer
505884
Inschrijving register
Kadaster deel/nr
82969/146
Kadastrale aanduiding
Amsterdam R 4982
Gabriël Metsustraat 7, 1071 DZ te Amsterdam

Omschrijving

Inleiding

Een in 1912 tot stand gekomen geheel vrijstaand schoolgebouw op de hoek van de Gabriël Metsustraat en de Van Miereveldstraat. Opdrachtgever tot de bouw was het bestuur van de Amsterdamsche Vereeniging voor Middelbaar Onderwijs. Dit bestuur handelde ter zake in de persoon van Chr. Beels. Het gebouw werd betrokken als Bijzondere Hoogere Burgerschool voor Meisjes. De architect was C.B. Posthumus Meyjes. Onder de uitvoerders was de Nederlandsche Maatschappij voor Monier-Werken "De Amstel". Van belang bij het uiteindelijke ontwerp is een opmerking van de toenmalige directeur van Publieke Werken: " De Schoonheidscommissie dient te beoordelen in hoeverre het ontwerp voldoet aan de gestelde voorwaarde, dat het gebouw het aanzien van een villa moet behouden.". Gebouwd in een stijl verwant aan de zogenaamde 'heroriëntatie op traditionele bouwwijzen'.

Omschrijving

Schoolgebouw op een rechthoekig grondplan met grote afgeronde uitbouw aan de noordzijde. Boven het maaiveld laten zich in het gemetselde gebouw vier bouwlagen onderscheiden: begane grond, hoofdverdieping, verdere verdieping, kap- of zolderverdieping. Het geheel wordt gedekt door een afgeknot schilddak met aan de onderzijde licht ingezwenkte dakschilden. Het dak wordt gedekt met shingles/leien. Schoorstenen op het afgeknotte dakdeel. De randen van de schilden zijn met zink verstevigd en beschermd. Op de vier hoeken van het afgeknotte deel een zich verjongende rechthoekige voet waarop piron met sierbol. Alle gevels staan op een vlakke natuurstenen plint en hebben een sterk symmetrische vensterindeling. Alle gevels hebben geblokt gemetselde hoeklisenen.

De Z-gevel of voorgevel toont op het niveau van de begane grond boven de plint vier vensters met dubbele draairamen met zesruits roedenverdeling. Natuurstenen accent op de hoeken van de gemetselde hanekammen. Natuurstenen dorpel. Toegangspartij in het midden. Dubbele openslaande houten deur in portiek. Aan weerszijden dragen gekoppelde Dorische zuilen op basement de geprofileerde onderzijde van het balcon van de hoofdverdieping. Smalle natuurstenen cordonlijst met profiel. Metselwerk tussen plint en cordonlijst met verdiept liggende regels. De hoofdverdieping heeft grote kruisvensters met zes- en vierruits ramen. Natuurstenen dorpels, accenten en hoekstenen bij de hanekam. In het midden een natuurstenen rechthoekig balcon met deels gedichte borstwering met cassette en deels open borstwering met balusters. Een dubbele openslaande deur met vierruits bovenlichten geeft toegang tot het balcon. Natuurstenen kader om deze deur. Opgebouwd uit lisenen en hoofdgestel met fries en donkergekleurde architraaf. Twee gegroefde consoles en twee siervazen met brede buik en guirlandes. Op de verdere verdieping vijf soortgelijke kruisvensters. Verder twee als trofee opgevatte festoenen. Hierin zijn onder andere uilen afgebeeld. Natuurstenen hoofdgestel met profielbanden, een hoog fries met trigliefen en festoenen, consoles en uitkragende architraaf als gootlijst. Op het dakschild drie grote dakkapellen. Links en rechts een houten dakkapel met groot meervoudig venster. Houten 'klauwstukken' en architraaf met fronton. In het midden een houten dakkapel met groot meervoudig venster. Houten posten aan de zijkant. Serliana-vormig fronton met architraaf en pirons.

De O-gevel of rechterzijgevel is identiek aan de vier buitenste traveeën van de voorgevel. De W-gevel of linkerzijgevel is identiek aan de vier buitenste traveeën van de voorgevel. Op het westelijke dakschild staan twee grote dakkapellen, identiek aan de linker- en rechterdakkapel van de voorgevel.

De N-gevel of achtergevel wordt overheerst door een grote afgerond rechthoekige uitbouw in het midden. De zijgevels hiervan tonen vensters met dubbele draairamen met zesruits roedenverdeling. Verder natuurstenen dorpels, hoekstenen en gemetselde hanekammen. Geblokt gemetselde lisenen scheiden de verticale geveldelen. Aan de afgeronde hoeken overhoeks geplaatste vensterpartijen met gekoppelde en door smalle muurdammen van elkaar gescheiden vensters. Verder soortgelijke natuurstenen accenten en gemetselde hanekammen. Het centrale geveldeel is hoger opgetrokken en doorbreekt het hoofdgestel. Vrijwel geheel ingenomen door grote meervoudige vensters met natuurstenen posten en verdere accentuering en glas-in-lood raamvulling. De bovenste vensterpartij is getoogd. Onderbroken lijst met pirons en met segmentvormige bekroning. Rest van de noordgevel heeft aan de overige gevels identieke gevelbeëindiging. Het dak van de uitbouw is ojiefvormig overgaand naar plat dak en wordt gedekt met zink. Kleine dakkapel met rond venster en segmentvormig fronton met kroonlijst. Op de begane grond twee toegangsdeuren en drie kleine vensters.

Waardering

Schoolgebouw van algemeen belang vanwege architectuur- en cultuurhistorische en typologische waarde. Verder van stedebouwkundig en situationeel belang als architectonisch aangepast onderdeel van de (villa) bebouwing rondom het Museumplein.

Overige gegevens

Oorspronkelijke functies

Hoofdfunctie Hoofdcategorie Subcategorie Functie Verbijzondering Toelichting
Ja Cultuur, gezondheid en wetenschap Onderwijs en wetenschap Schoolgebouw