Registergegevens

Monumentgegevens

Monumentnummer
506676
Inschrijving register
Kadaster deel/nr
82638/91
Kadastrale aanduiding
Maastricht A 8185
Maastricht A 8203
Maastricht A 8206
Maastricht A 8216
Wycker Pastoorstraat 7, 6221 EM te Maastricht

Omschrijving

Inleiding

BROUWHUIS van Bierbrouwerij De Ridder, 1929-1930, gesitueerd achter de gesloten bebouwing van de Oeverwal. Gebouwd in opdracht van de Fa. Gebrs. van Aubel, naar een ontwerp van architect J. Joosten te Maastricht in zakelijk expressionistische stijl. De betonconstructie-berekeningen zijn van de hand van ir. H. Huydts. De oorspronkelijke stookplaats aan de westzijde is gesloopt.

Diverse venster- en deurkozijnen zijn vervangen door kozijnen in aluminium of in een enkel geval verwijderd. De bedrijfsgebouwen die thans het oorspronkelijk vrijstaande brouwhuis omringen, de grotendeels gemoderniseerde brouwerijinstallatie en de gevelreclame tussen het verhoogde trappenhuis en de schoorsteen zijn uitgesloten van bescherming.

Omschrijving

Het brouwhuis heeft vijf bouwlagen op een in hoofdvorm rechthoekige plattegrond. Aan de noordzijde een uitgebouwd trappenhuis van vijf bouwlagen met een ten opzichte van het hoofdvolume verhoogd dakvlak. Het geheel wordt gedekt door een plat dak met luifelgoten.

Het gehele brouwhuis kenmerkt zich door een geprofileerde bakstenen plint en bakstenen gevels, gemetseld in staand cq. wild verband. Getrapt metselwerk in de hoekpartijen, aangezet en beëindigd door betonlateien.

Geprofileerde betonnen dorpels en lateien.

Het aanzicht van de VOORGEVEL aan de westzijde wordt gedomineerd door het licht risalerende trappenhuis aan de noordwestzijde en door de geprofileerde, ver boven het dakniveau oplopende schoorsteen met ingesnoerde decoratieve bakstenen kap aan de zuidwestzijde. Deze schoorsteen is voorzien van een verticale profiellijst. In het trappenhuis, ter hoogte van elke tussenplateau, een rechthoekig horizontaal ingedeeld venster. Deze vensters vormen samen een verdiept gelegen reeks, die in de tweede laag wordt aangezet met dubbele betondorpels en in de vijfde laag beëindigd met een dubbele betonlatei.

In het gevelvlak tussen het trappenhuis en de schoorsteen zijn centraal in de derde, vierde en vijfde laag rechthoekige vensterkozijnen geplaatst, vijfvoudig verticaal ingedeeld, met dubbele horizontale roedeverdeling per glaspaneel en voorzien van geprofileerde betonlateien en -dorpels. In de tweede bouwlaag, rechts van de middenas, een rechthoekig, dubbel kruiskozijn met geprofileerde betonlatei en betondorpel.

In de ACHTERGEVEL aan de oostzijde werden in de tweede, derde en vijfde laag rechthoekige vensterkozijnen geplaatst, vijfvoudig verticaal ingedeeld, met enkele cq. dubbele horizontale roedeverdeling per glaspaneel en voorzien van geprofileerde betonlateien en -dorpels. In de tweede laag is het vensterkozijn bovendien voorzien van twee zijlichten. In de oostgevel van het trappenhuis wederom een verdiept gelegen vensterreeks, identiek aan de reeks in de westgevel.

De noordelijke ZIJGEVEL is onregelmatig ingedeeld. De gevel van het trappenhuis is aan deze zijde, met uitzondering van een reeks met drie horizontaal ingedeelde rechthoekige vensters tussen doorlopende betonlateien cq. dorpels, geheel blind. In de gevel van het brouwhuis, in de oksel met het risalerende trappenhuis, in de tweede tot en met de vijfde bouwlaag, rechthoekige vensters tussen een betondorpel en een betonlatei. En venster in deze reeks is verwijderd en vervangen door een dubbele deur. In de tweede laag bevindt zich bovendien een dubbel kruiskozijn, in de eerste laag een vijfvoudig verticaal ingedeeld venster, met enkelvoudige horizontale roedeverdeling per glaspaneel en voorzien van geprofileerde betonlateien en -dorpels.

In de zuidelijke ZIJGEVEL één vensteras met rechthoekige, horizontaal gelede vensters tussen betonlatei en betondorpel.

In het INTERIEUR is van belang de brouwzaal op de eerste verdieping, vanwege de geel-blauw-groene tegellambrizeringen en de met koper afgewerkte balustrades.

Waardering

Het brouwhuis van Brouwerij De Ridder is van cultuurhistorische waarde als bijzondere uitdrukking van een sociaal-economische ontwikkeling. Het brouwhuis illustreert de modernisering van een ambachtelijke brouwerij tot industrieel ondergistend bedrijf in de eerste helft van de twintigste eeuw en is derhalve een bijzondere uitdrukking van een technische en typologische ontwikkeling met een innovatief karakter.

De architectuurhistorische waarden worden bepaald door de expressieve bouwstijl, de betrokkenheid van architect Joosten en constructeur Huydts, de esthetische kwaliteiten van het brouwhuis, het materiaalgebruik en de ornamentiek.

Brouwerij De Ridder ligt bijzonder fraai aan de Maas, naast de St.Servaasbrug en is met name vanwege het brouwhuis en het koelhuis een beeldbepalend element in de als gezicht beschermde Maastrichtse binnenstad. Het brouwhuis is vanwege de situering verbonden met de ontwikkeling van de stad en van zeer bijzondere betekenis voor het aanzien van Maastricht.

Het exterieur van het brouwhuis is, ondanks de aanbouw van nieuwe bedrijfsgebouwen rondom, in redelijke mate gaaf gebleven. Het interieur van met name de brouwzaal is in redelijke mate gaaf bewaard. Bovendien is het brouwhuis van zeer groot belang in relatie tot de visuele gaafheid van de stedelijke omgeving.

Brouwerij De Ridder is als de laatste nog werkende Nederlandse brouwerij in het centrum van een grote stad, een goed voorbeeld van een stedelijke brouwerij met een grote lokale betekenis en het brouwhuis heeft derhalve een zeer grote typologische zeldzaamheid. De architectuurhistorische en functionele zeldzaamheid van het brouwhuis is ook in regionaal perspectief aanzienlijk.

Overige gegevens

Oorspronkelijke functies

Hoofdfunctie Hoofdcategorie Subcategorie Functie Verbijzondering Toelichting
Ja Boerderijen, molens en bedrijven Industrie Bierbrouwerij Brouwhuis

Bouwactiviteiten

Werkzaamheid Van Tot Nauwkeurigheid Toelichting
vervaardiging
1929
1930
exact

Bouwstijlen

Bouwstijl Zuiverheid Toelichting Rijksmonumentnummer
Expressionisme
stijlzuiver

Ambachten

Vakman Beroep Toelichting
Ingenieursbureau Henri Huydts ; Limburg
overig ambachtsoort
Joosten, J. ; Limburg
architect / bouwkundige / constructeur
Firma Gebrs van Aubel ; Limburg
opdrachtgever