Registergegevens

Monumentgegevens

Monumentnummer
507695
Inschrijving register
Kadaster deel/nr
82838/79
Kadastrale aanduiding
Stad-Almelo B 1601
De Waag 1, 7607 HP te Almelo

Omschrijving

Inleiding

WAAG- ANNEX MARKTGEBOUW uit 1913 met een rijk gedecoreerde voorgevel in Hollandse neo-renaissancestijl naar een ontwerp van de stadsarchitect P. Kolpa. De in verband met de latere kantoorfunctie sterk gewijzigde achtergevel (W) en het interieur zijn voor de bescherming van ondergeschikt belang. Oorspronkelijk waren onder de rondbogen op de begane grond in de voorgevel deuren aangebracht. Het gebouw vormt samen met het bankgebouw, het Gerechtsgebouw en het Huis van Bewaring een vrij gave oudere gevelwand in het grotendeels recent vernieuwde centrum van Almelo.

Omschrijving Pand van twee bouwlagen op L-vormige plattegrond onder steile zadeldaken met leien in Maasdekking. De gevels zijn boven een plint van Bentheimer steen opgetrokken in bruine baksteen. De voorgevel (O) is horizontaal geleed met natuurstenen speklagen, een cordonlijst en een doorlopende waterlijst onder de verdiepingsvensters. De geprofileerde gootlijst rust op zandstenen consoles. Het risaliet rechts aan de voorgevel wordt boven de gootlijst bekroond door een trapgevel met natuurstenen vleugelstukken op de trappen en op het fronton een gebeeldhouwde leeuw met wapenschild. Op de begane grond vier vensters met roedenverdeling onder rondbogen. De zware dubbele deur links heeft grote smeedijzeren gehengen en een bovenlicht onder rondboog. Op de verdieping acht kruisvensters met glas-in-lood in de bovenlichten en zesruits onderramen met luiken. Het roosvenster boven de begane grondvensters in het risaliet wordt in de geveltop herhaald.

De bogen en strekken boven vensters en deuren zijn gedecoreerd met blokken van Bentheimer zandsteen. De grote gemetselde dakkapel in het dakschild links van de trapgevel wordt geflankeerd door natuurstenen vleugelstukken. De zandstenen bekroning heeft de vorm van een halsgevel met fronton en klauwstukken. Verder in het dakschild aan de voorzijde kleine kajuitjes onder overstekende schilddakjes.

De blinde linker zijgevel (Z) heeft een trapgevel met speklagen en natuurstenen afdekplaten op de trappen. In het gemetselde muurtje tussen de blinde rechter zijgevel (N) en het naastgelegen bankgebouw een deur onder rondboog met een natuurstenen lijst. De balustrade op het muurtje bestaat uit gedraaide balusters.

Waardering Waag- en marktgebouw van cultuur-, architectuurhistorisch en stedebouwkundig belang vanwege:

- de oorspronkelijke functie van waag en markthal

- de opvallende late toepassing van de neo-renaissancestijl

- de rijke ornamentiek van de voorgevel

- de beelbepalende situering in het centrum van Almelo en de ensemblewaarde in samenhang met de nabijgelegen rijks- en gemeentemonumenten

Overige gegevens

Oorspronkelijke functies

Hoofdfunctie Hoofdcategorie Subcategorie Functie Verbijzondering Toelichting
Ja Handelsgebouwen, opslag- en transportgebouwen Handel en kantoor Waaggebouw

Bouwactiviteiten

Werkzaamheid Van Tot Nauwkeurigheid Toelichting
vervaardiging
1913
1913
exact

Bouwstijlen

Bouwstijl Zuiverheid Toelichting Rijksmonumentnummer
Neo-Renaissance
stijlzuiver

Ambachten

Vakman Beroep Toelichting
Kolpa, J. ; Overijssel
architect / bouwkundige / constructeur
stadsarchitect Almelo