Inleiding

Doopsgezinde VERMANING, gesitueerd op ruim erf aan de westzijde van de straat en hiervan door een ijzeren spijlenhek gescheiden. De in sobere trant opgetrokken vermaning werd in 1899 gebouwd ter vervanging van een houten voorganger die zich op een terrein achter de huidige kerk bevond.

De vermaning staat met de noklijn gerend ten opzichte van de weg.

Omschrijving

Op rechthoekig grondplan gebouwde vermaning onder zadeldak met zwarte Hollandse pan. Het muurwerk is boven een hoge gecementeerde plint opgetrokken in rode baksteen met spaarzaam gebruik van hardsteen en cementpleister ter decoratie. Het muurwerk wordt door lisenen met boogfriezen in traveeën verdeeld: de voor- en achtergevel hebben elk drie traveeën, de beide zijgevels elk vijf traveeën. Naast de geleding door lisenen en boogfriezen heeft het muurwerk een horizontale geleding ter hoogte van de onderdorpels van de vensters. De overgang naar minder zwaar muurwerk wordt hier opgevangen door een omgaande lekdorpel in rode baksteen. In de lisenen is deze overgang in hardsteen uitgevoerd. De voorgevel heeft in de centrale travee de ingangspartij, bestaande uit een trappartij die leidt naar een in portiek geplaatste dubbele paneeldeur met getoogd bovenlicht. De portiek heeft een frontonachtige afsluiting in cementpleister. Het muurwerk boven deze afsluiting heeft een klein ijzeren radvenster. De traveeën aan weerszijden van de centrale travee hebben elk een boogvormig ijzeren 24-ruits venster. De beide zijgevels hebben in vier traveeën dezelfde getoogde ijzeren 24-ruits vensters als in de voorgevel. De travee direct na de voorgevel heeft een klein ijzeren radvenster.

Tegen de achterzijde (W) bevindt zich de consistoriekamer, een rechthoekig éénlaags volume onder half schilddak met zwarte Hollandse pan. De consistoriekamer heeft twee (gewijzigde) T-vensters in de westgevel en een paneeldeur in de noordgevel. Noord- en zuidgevel hebben een spaarveld ter grootte van de vensters in de westgevel.

Het interieur heeft een houten kapbeschot (schuine zijvlakken, vlak plafond) en is merendeels in oorspronkelijke staat bewaard gebleven. Het interieur bevat onder meer preekstoel, bankenplan en twee kroonluchters uit de bouwtijd. Onder het orgel bevindt zich een gedenksteen met tekst en jaartal van de eerste steenlegging in 1899.

Het spijlenhek is gedecoreerd en staat op een voeting in rode baksteen en hardsteen. De voeting heeft bogen met spaarvelden onder het maaiveld. Orgel en orgelkas zijn niet van waarde uit het oogpunt van monumentenzorg.

Waardering

De eclecktische vermaning met bijbehorend hekwerk uit 1899 is van algemeen belang wegens architectuurhistorische en cultuurhistorische waarde vanwege de gaaf bewaard gebleven hoofdvorm en detaillering en vanwege de historisch-functionele en ruimtelijke relatie met de aangrenzende pastorie.