Inleiding:

MOLENAARSHUIS uit het vierde kwart van de 19e eeuw. De bijbehorende molen, die aan de Wanroijseweg stond, is in 1950 afgebroken. Het molenaarshuis bestaat uit twee gedeelten. Het heeft een T-vormige plattegrond. Het woongedeelte in het voorhuis ligt aan de straat en het bedrijfsgedeelte in het achterhuis. De voor- of oostgevel staat aan de Schoolstraat.

Omschrijving:

Het eenlaags woonhuis is symmetrisch van opzet, vijf traveeën breed, onder schilddak. Het dak is aan de voorkant gedekt met grijze oud-Hollandse pannen, aan de achterkant liggen kruispannen. Voordeur geflankeerd door telkens twee vensters. Het opgaande werk bestaat uit handgevormde baksteen gemetseld in kruisverband. Fries met siermetselwerk en profielstenen, geblokte hoekpilasters. Muuropeningen met getoogde hanekammen, ramen voorzien van zesruitsschuifvensters en luiken. Ingangspartij met geprofileerde cementen lijst. Het huis heeft een cementen plint met ornamenten en een gietijzeren goot. Beide kopgevels hebben op de zolderverdieping vierruitsschuifvensters. Bovendien heeft de noordelijke kopgevel een laaddeur naar de zolder. In de gang van het huis schilderwerk uit 1923 van Hein Martens. Eiken geschilderde lambrizering met hierboven op de wanden sjabloon randschildering in Jugendstil. Boven de deuren vier Millet replica's: schilderingen voorstellende het Angeles klept; het lezen van de aren; landschappen van herfst en winter. In de gang ook nog een schildering van de molen van Mill. Verder heeft het interieur onder andere stucwerkplafonds met rand, twee marmeren schouwen en een fraaie houten trap. In het bedrijfsgedeelte, dat eveneens een schilddak heeft en gedekt met oud-Hollandse pannen heeft twee poorten met korfboog en gietijzeren stalramen.

Waardering:

Het molenaarshuis is van algemeen belang vanwege de cultuurhistorische waarde als voorbeeld van de laat negentiende-eeuwse typologische ontwikkeling van het woonhuis voor de middenstand. Het heeft architectuurhistorische waarde vanwege de eenvoudige maar harmonische detaillering in traditionele trant en vanwege de samenhang met het gave interieur met onder meer lambrizeringen en schilderingen, de laatste een relatief late uiting van de Jugendstil. Het is gaaf bewaard gebleven en als zodanig zeldzaam.