Registergegevens

Monumentgegevens

Monumentnummer
509496
Inschrijving register
Kadaster deel/nr
82771/100
Kadastrale aanduiding
Ulrum K 115
Ulrum K 87
BY Wester Aikemapad 1 over het Hunsingokanaal, Niekerk

Omschrijving

Inleiding

OPHAALBRUG over het Hunsingokanaal, genaamd Zuidema's klap, die getuige het jaartal in de hameipoort in 1879 is geconstrueerd. Enkele onderdelen van de brug zijn na de Tweede Wereldoorlog vernieuwd. Deze betreffen het brugdek, de landhoofden en de pijlers van de vaste brugdelen.

De naam van de brug verwijst naar de familie die tot 1966 op de ernaast gelegen boerderij woonde; klap is het Groningse woord voor ophaalbrug. De Zuidema's klap is gelegen in de Kanaalweg die vroeger het gehucht Panser met het dorp Niekerk verbond. Het Hunsingokanaal, waarvan het gedeelte tussen Ulrum en Zoutkamp in 1858 is aangelegd, zorgde voor een binnenlandse scheepvaartverbinding van Winsum naar Zoutkamp.

Omschrijving

OPHAALBRUG bestaat uit een beweegbaar deel met hameipoort en twee vaste delen. Hameipoort bestaat uit twee gietijzeren hameistijlen die door een ijzeren balk met I-profiel met elkaar worden verbonden; hameistijlen zijn versierd met cannelures en acanthusbladeren; in hoeken van hameipoort versieringen van smeedijzer; schoren van ijzer. Balans van ijzer met in midden in versierde gietijzeren plaat jaartal 1879; ballast eveneens van ijzer. Leuningstijlen van beweegbaar brugdeel zijn van hout en van vaste brugdelen van ijzer. Vernieuwd brugdek bestaat uit houten planken die gelegen zijn op ijzeren balken. Landhoofden en pijlers van vaste brugdelen zijn vernieuwd. Aan zuidwestzijde van brug staat lierinstallatie voor ophalen van de brug.

Waardering

Ophaalbrug uit 1879 over het Hunsingokanaal van algemeen cultuurhistorisch belang:

- als voorbeeld van een ophaalbrug uit het laatste kwart van de 19de eeuw in de provincie Groningen

- vanwege het bijzondere materiaalgebruik en ornamentiek

- vanwege de tamelijk hoge mate van gaafheid

Overige gegevens

Oorspronkelijke functies

Hoofdfunctie Hoofdcategorie Subcategorie Functie Verbijzondering Toelichting
Ja Weg- en waterbouwkundige werken Brug(C) Verkeersbrug

Bouwactiviteiten

Werkzaamheid Van Tot Nauwkeurigheid Toelichting
vervaardiging
1879
1879
exact

Bouwtypen

Hoofdcategorie Subcategorie Bouwtypen Toelichting
Weg- en waterbouwkundige werken Brug(C) Ophaalbrug (C)

Bouwstijlen

Bouwstijl Zuiverheid Toelichting Rijksmonumentnummer
n.v.t.
niet van toepassing