Registergegevens

Monumentgegevens

Monumentnummer
509500
Inschrijving register
Kadaster deel/nr
82771/180
Kadastrale aanduiding
Leens A 1001
Hoofdstraat 1, 9965 PA te Leens

Omschrijving

Inleiding

Voormalige RENTENIERSWONING met aangebouwde GARAGE gebouwd in opdracht van de heer J. Hekma, toenmalig eigenaar van boerderij "Castor" in Zuurdijk. Als architect werd aangetrokken W. Reitsema uit Leens, die in 1928 een pand ontwierp in een historiserende stijl. De woning die in 1930 gereed was, heeft een skelet van gewapend beton. De tuin wordt van de straat gescheiden door een grindbetonnen muurtje waarop twee stalen buizen zijn bevestigd. Achterin de tuin staat nog steeds de glazen kas die de heer Hekma toentertijd van zijn boerderij meeverhuisde naar zijn nieuwe woning. In 1956 werd de woning verbouwd tot notariskantoor door notaris M.A. Hibma. De indeling van het interieur werd iets gewijzigd en in het dakvlak van de westgevel werd een dakkapel geplaatst.

Het pand ligt op de hoek van de Hoofdstraat en de R. Ritsemastraat, de straat waar vroeger het station aan lag.

Omschrijving

Op nagenoeg vierkant grondplan opgetrokken RENTENIERSWONING met aangebouwde garage opgebouwd uit donkerrode baksteen met gesneden voegen op een grindbetonnen trasraam. De woning heeft een iets naar binnen gebogen afgeknot schilddak met leien waarop vier gemetselde schoorstenen met kap prijken. De gevels hebben gemetselde hoekpilasters met voluutkapiteel. De pilasters herhalen zich aan weerszijden van de hoofdentree en van de entree aan de achterzijde van de woning.

In het middenrisaliet van de zuidgevel, dat eindigt in een steekkap met fronton en een goot op klossen, bevindt zich de hoofdentree. Deze bestaat uit een gemetseld portiek met een rand van zwarte tegels bij het trasraam. Een granito stoep met drie treden leidt naar de toegangsdeur. De gelakt houten deur met boven- en zijlichten van glas-in-lood, heeft glas-in-lood deurlichten en smeedijzeren decoraties. Boven het portiek bevindt zich een rechthoekige gevelsteen met daarop afgebeeld Castor en Pollux, een verwijzing naar de naam van de boerderij van de opdrachtgever (Castor). Bovenin het risaliet bevindt zich een samengesteld kozijn met drie blanke glas-in-lood vensters, aan weerszijden geflankeerd door een gemetselde pilaster met voluutkapiteel.

Aan de noordzijde van de woning is een tweede entree onder een betonnen luifel. De toegangsdeur is identiek aan die van de hoofdentree en heeft een bovenlicht boven de luifel. In het dakvlak boven de entree een dakkapel met een samengesteld venster.

De gevels worden geleed door H-vensters met betonnen onderdorpels, onder een doorlopende uitspringende rollaag. De zuidgevel heeft vier van deze vensters, de oostgevel twee, de noordgevel twee, waaronder een samengesteld H-venster en de westgevel heeft ook een H- en een samengesteld H-venster. Aan de oostgevel is een tweezijdige erker gebouwd in een gelakt houten omlijsting. Ernaast, op de hoek met de noordgevel, bevindt zich een "loggia" ondersteund door hoekpilasters met betonnen voluutkapitelen. Midden in de oostgevel een doorgetrokken geveldeel met steekkap met fronton en een driedelig venster met glas-in-lood.

Aan de westgevel is een GARAGE gebouwd op een rechthoekige plattegrond met plat dak. Op het dak een gepleisterde borstwering met rechthoekige openingen erin. De voorgevel van de garage heeft een kanteldeur (oorspronkelijk dubbele stalen garagedeur met drie driehoeksvormige deurlichten en verticale, zilver geverfde stalen strips). In de west- en achtergevel twee vensters met roedenverdeling onder één latei. De oostgevel heeft een gelakt houten toegangsdeur met glas-in-lood bovenlicht, met ernaast een smal venster, allebei onder een rollaag.

Het INTERIEUR valt wegens te grote wijzigingen buiten de bescherming van rijkswege.

Waardering

Rentenierswoning met aangebouwde garage van algemeen cultuur- en architectuurhistorisch belang

- als voorbeeld van een rentenierswoning uit 1930

- vanwege de opvallende historiserende vormgeving

- vanwege het bijzondere materiaalgebruik en detaillering

- als goede representant van het gevarieerde oeuvre van architect W. Reitsema uit Leens

- vanwege de hoge mate van gaafheid van het exterieur

- vanwege de beeldbepalende ligging op de hoek met de straat naar het voormalige station.

Overige gegevens

Oorspronkelijke functies

Hoofdfunctie Hoofdcategorie Subcategorie Functie Verbijzondering Toelichting
Ja Woningen en woningbouwcomplexen Woonhuis(K) Woonhuis

Bouwactiviteiten

Werkzaamheid Van Tot Nauwkeurigheid Toelichting
vervaardiging
1928
1930
exact
verbouwing
1956
1956
exact
dakkapel in westgevel, woonhuis verbouwd tot notariskantoor

Bouwtypen

Hoofdcategorie Subcategorie Bouwtypen Toelichting
Woningen en woningbouwcomplexen Woonhuis(K) Rentenierswoning

Bouwstijlen

Bouwstijl Zuiverheid Toelichting Rijksmonumentnummer
Heroriëntatie op tradit. bouwwijzen
invloeden