Registergegevens

Monumentgegevens

Monumentnummer
510448
Inschrijving register
Kadaster deel/nr
82890/118
Kadastrale aanduiding
Opmeer G 706
Wadway 33, 1715 GX te Spanbroek

Omschrijving

Inleiding

STOLPBOERDERIJ van het Noordhollandse type, gebouwd in 1877 in eclectische trant. De boerderij staat aan de zuidzijde van de weg, met de noklijn haaks hierop, en wordt hiervan gescheiden door een ijzeren HEK op hardstenen voeting. De achter- (Z) en de linkerzijde (O) hebben enige wijzigingen ondergaan, die het monumentale karakter evenwel niet hebben geschaad.

Omschrijving

Stolpboerderij op een vrijwel rechthoekige plattegrond, met op de zuidwesthoek een staartstuk, boenhok en schuur. De stolpboerderij heeft een rietgedekt schilddak met getoogde spiegel aan de voorzijde (N) en omgaande pannenrand. De spiegel en de pannenrand aan de voorzijde hebben een zwarte Friese golfpan, de overige delen van de pannenrand hebben een rode Hollandse pan. Boven de spiegel bevindt zich een ronde schoorsteen op vierkante basis, opgetrokken in rode baksteen met gele baksteen en hardsteen ter decoratie. Het staartstuk heeft een zadeldak met zwarte Hollandse pan. Het houten boenhok onder lessenaarsdak vormt de verbinding tussen het staartstuk en de schuur. De schuur heeft één bouwlaag onder zadeldak met rode Hollandse pan.

De inwendige vierkantsconstructie van de boerderij bestaat uit vier pijlers met dekbalkgebint en overstek aan de noordzijde (boven de woning). De pijlers en het dekbalkgebint zijn via de inlaatpunten van het dekbalkgebint en onderling verbonden met zwingen. Aan de oostzijde van het vierkant bevindt zich de dars, aan de west- en zuidzijde de koestal, aan de noordzijde de woning.

Het muurwerk is boven een gecementeerde plint opgetrokken in rode baksteen.

De symmetrisch ingedeelde en rijk gedecoreerde voorgevel (N) wordt door vier liseenachtige elementen - waarvan twee op de hoeken - verdeeld in drie traveeën die elk twee vensterassen tellen. De gevel wordt door een hoofdgestel met gesneden consoles onder de kroonlijst afgesloten. Boven de middelste travee bevindt zich een dakkapel onder flauw hellend zadeldak met overstek en rijk gesneden windveren waarin het jaartal 1877 is aangebracht. De dakkapel heeft twee naast elkaar geplaatste dubbele paneeldeuren met glaspanelen. De deuren geven toegang tot een balkon, oorspronkelijk met balustrade. In vijf van de zes vensterassen bevinden zich schuifvensters, de tweede as vanaf rechts heeft een (vernieuwde) deur met bovenlicht. Boven alle venster- en deuropeningen van de voorgevel bevinden zich rijk gedecoreerde wenkbrauwen in pleisterwerk, steeds in het midden bekroond door een akroterie.

De rechterzijde (W) heeft tussen de houten gootklampen liggende houten stalvensters.

De achterzijde (Z) van het staartstuk heeft op de begane grond een opgeklampte deur met bovenlicht en een geveltop met staande houten weeg. De weeg heeft een houten vierruits venster. Rechts van dit venster bevindt zich een houten transportdeur. Het boenhok heeft een getoogde doorgang.

De schuur heeft geveltoppen met een staande weeg, aan de achterzijde (Z) voorzien van een opgeklampte transportdeur. De schuur heeft aan de voorzijde (N) een opgeklampte deur met zesruitsbovenlicht geflankeerd door vierruitsvensters. De rechterzijde (O) heeft een opgeklampte deur en een getoogd ijzeren stalvenster. De achterzijde (Z) heeft een opgeklampte deur met rechts daarvan twee getoogde ijzeren stalvensters. De linkerzijde heeft een (later aangebrachte) houten aanbouw.

Het interieur van de woning is nog grotendeels origineel en bevat onder meer twee stucplafonds en een marmeren schouw.

Waardering

De uit 1877 daterende, in streekeigen bouwtrant uitgevoerde stolpboerderij met bijbehorend sierhek is van algemeen belang wegens architectuur- en cultuurhistorische waarde als vrijwel gaaf gebleven voorbeeld van rijke, in eclectische trant gedetailleerde landelijke bouwkunst uit de late 19de eeuw.

Overige gegevens

Oorspronkelijke functies

Hoofdfunctie Hoofdcategorie Subcategorie Functie Verbijzondering Toelichting
Ja Boerderijen, molens en bedrijven Boerderij (M) Boerderij(M1)

Bouwactiviteiten

Werkzaamheid Van Tot Nauwkeurigheid Toelichting
vervaardiging
1877
1877
exact

Bouwtypen

Hoofdcategorie Subcategorie Bouwtypen Toelichting
Boerderijen, molens en bedrijven Boerderij (M) Stolpboerderij

Bouwstijlen

Bouwstijl Zuiverheid Toelichting Rijksmonumentnummer
ambachtelijk-traditionele bouwtrant
invloeden