Registergegevens

Monumentgegevens

Monumentnummer
510478
Inschrijving register
Kadaster deel/nr
82686/39
Kadastrale aanduiding
Tjalleberd A 6528
Fok 18, 8441 BL te Heerenveen

Omschrijving

Inleiding

Het WOONHUIS, in Overgangsstijl met aan Jugendstil verwante elementen, is rond 1904 in Heerenveen gebouwd. Het pand met aangebouwd KOETSHUIS ligt iets verhoogd op een eigen erf, met een smalle strook grond aan de voor- en zijkant van het huis en een diepe tuin aan de achterzijde. Een gemetseld muurtje scheidt de voortuin van de weg. Een oprit aan de zuidzijde, met een solitaire berk en een lariks, leidt naar de centraal in de voorgevel gelegen entree en naar het koetshuis (thans garage). In 1937 is een serre op het bestaande terras gebouwd; in 1976 zijn de douche en keukeninrichting verbouwd.

Omschrijving

Het woonhuis van één bouwlaag is opgetrokken op een rechthoekige grondslag. Het afgeknotte schilddak met bruin geglazuurde kruispannen wordt aan de voorzijde doorbroken door twee hoger opgetrokken geveldelen: een hals- en een trapvormig geveltje onder schilddakje, waarvan één deels is belegd met leien. Het opgaand muurwerk bestaat uit bruine handvorm bakstenen op een gepleisterde plint rondom. De gevels zijn opgeluisterd met accenten in gele, rode en witte verblendstenen. Een witte verblendstenen band loopt rondom de gevels ter hoogte van de wisseldorpels. Rode verblendstenen zijn voornamelijk gebruikt ter accentuering van de segment- en halfronde bogen boven de vensters. De trommelvelden zijn aan de voorgevel gevuld met witte en gele verblendstenen, of zijn bepleisterd: aan de achter- en zijgevels met rode en witte verblendstenen. Natuursteen is met name gebruikt bij de detaillering van de voorgevel. Alle vensters hebben bovenlichten met roedeverdeling en matglas, gebiljoende kozijnen met kapellen en bakstenen afzaten. De dakgoot wordt gedragen door sierlijke klampen. In de voorgevel is een driedeling, bestaande uit een centraal gelegen ingangspartij met aan weerszijden hoog opgetrokken geveldelen in de vorm van een hals- en een trapgeveltje. In een portiek onder doorgetrokken dakvlak met een tweetreeds natuurstenen stoep, is de entree met boven- en zijlichten; de deur is niet origineel. Het venster in de deur en de boven- en zijlichten zijn voorzien van roedeverdeling en matglas. In de zijkanten van de portiek zijn twee smalle H-vensters. In het dakvlak boven de entree is een uit het dakvlak opgetild vierruits dakvenster met houten wangen en waterborden. Het noordelijke geveldeel bestaat uit een driezijdige erker met een dubbel kruisvenster en smalle H-vensters, waarboven een balkon. De gele en witte verblendstenen zijn toegepast bij de borstwering van het balkon en bij de gemetselde 'pinakels' van de halsgevel; de halslijn wordt benadrukt door rode verblendstenen. De dubbele balkondeur met drieruits bovenlicht van matglas is gevat in pleisterwerk. Ten zuiden van de entree bestaat de gevel uit een dubbel kruisvenster onder natuurstenen latei. Het uitkragende gevelvlak rondom het venster wordt benadrukt door natuurstenen aanzetstenen en afdekplaten. Het enkelruitsvenster in de geveltop van het trapgeveltje heeft een tweeruits bovenlicht met gekleurd glas-in-lood. Beide vensters, op de begane grond en op de verdieping, worden opvallend afgesloten door rode strengpersstenen bogen, waarvan de velden zijn gevuld met pleisterwerk en verblendstenen. De overige gevels zijn soberder vormgegeven en minder rijk gedecoreerd dan de voorgevel; de vorm en detaillering van de vensters en deuren zijn te vergelijken met die in de voorgevel. Aan de achtergevel is een later aangebouwde serre van glas en hout met glas-in-lood bovenlichten. Erboven is een droogplat met balkondeuren en later toegevoegde kajuiten. Aan de achterzijde is voorts een oorspronkelijke bijkeuken met platte dakafsluiting.

Het koetshuis, thans garage, is tegen deze uitbouw aangebouwd. Het in bruine bakstenen opgetrokken bouwvolume heeft een mansardedak, gedekt met bruin geglazuurde kruispannen (aan de achterzijde golfplaten) met een windveer en makelaar. Aan de voorzijde bevindt zich een dubbele houten garagedeur en een negenruits getoogd venster onder rollaag. De kozijnen van bijkeuken en garage zijn eveneens gebiljoend en hebben kapellen.

Het interieur van het woonhuis is grotendeels oorspronkelijk wat betreft indeling en detaillering. Zo zijn ondermeer de stucplafonds, grenen deuren en marmeren schouw nog aanwezig.

Waardering

Het woonhuis met aangebouwd koetshuis, rond 1904 in Heerenveen gerealiseerd, is van cultuurhistorisch en architectuurhistorisch belang vanwege:

- de toegepaste bouwstijl met aan Jugendstil verwante elementen,

- de hoge mate van esthetische kwaliteit van het ontwerp,

- de rijke decoratie en het bijzondere materiaalgebruik,

- de hoge mate van gaafheid van detaillering en ornamentiek,

- de zeer hoge mate van architectonische gaafheid van het exterieur,

- de hoge mate van gaafheid van het interieur.

Overige gegevens

Oorspronkelijke functies

Hoofdfunctie Hoofdcategorie Subcategorie Functie Verbijzondering Toelichting
Ja Woningen en woningbouwcomplexen Woonhuis(K) Woonhuis

Bouwactiviteiten

Werkzaamheid Van Tot Nauwkeurigheid Toelichting
vervaardiging
1900
1905
globaal

Bouwtypen

Hoofdcategorie Subcategorie Bouwtypen Toelichting
Woningen en woningbouwcomplexen Woonhuis(K) Middenstandswoning

Bouwstijlen

Bouwstijl Zuiverheid Toelichting Rijksmonumentnummer
Overgangsarchitectuur
invloeden