Registergegevens

Monumentgegevens

Monumentnummer
510888
Inschrijving register
Kadaster deel/nr
82848/41
Kadastrale aanduiding
Noorder-Koggenland O 352
Westeinde 4, 1674 PP te Opperdoes

Omschrijving

Inleiding

In streek-eigen trant gebouwde STOLPBOERDERIJ van het WestFriese type aan de noordwestzijde van het Westeinde. De zuidwestgevel en het gehele interieur zijn in 1864 door verbouwing gewijzigd. Het timpaan in het fronton van de klokgevel heeft een steen met dit jaartal. De draagconstructie en delen van het muurwerk, waaronder de klokgevel, zijn waarschijnlijk 18de eeuws. De achterzijde is gewijzigd zonder het monumentale karakter te schaden. In 1976 is de boerderij gerestaureerd.

Omschrijving

De gedeeltelijk onderkelderde stolpboerderij is opgetrokken op een vrijwel vierkant grondplan en bestaat uit een parterre en kapverdieping onder een samengesteld dak, bestaande uit een schilddak, dat op het zuid- en noordoosten gecombineerd wordt met een zadeldak. Het dak is rietgedekt met een vrijwel rondomgaande pannenrand van zwarte Hollandse pannen. De inwendige vierkante constructie heeft vier pijlers met dekbalkgebinten en overstek aan twee zijden. Aan de noordwestzijde is een al bestaand overstek verlengd terwijl het overstek aan de zuidwestzijde in zijn geheel in 1864 aan de vierkantsconstructie is toegevoegd. Het muurwerk is overwegend opgetrokken in rode baksteen. Op diverse plaatsen zijn de schieters van de ankers zichtbaar. De voorzijde (ZO) heeft een getrapt profiel en bevat drie geveldelen. Aan de linkerzijde bevindt zich de al eerder genoemde klokgevel, vervolgens wijkt de gevel terug en geheel ter rechterzijde wordt de gevel tenslotte afgesloten door de ten opzichte van het tweede geveldeel terugwijkende darsdeur. De klokgevel heeft op de beide hoeken geblokte pilasters. De pilasters worden bekroond met een gestileerde natuurstenen abacus. De parterre heeft een centraal geplaatste paneeldeur met ijzeren harnas en bovenlicht. In het bovenlicht bevindt zich een gietijzeren levensboom. De geveltop heeft een negenruits schuifvenster. Op de beide bovenhoeken van de klokgevel, direct boven de abacussen van de pilasters, bevindt zich een acanthusvormige krulmotief. De beide krulmotieven vormen de aanzetten van de ingezwenkte klokgevel waarvan het metselwerk met natuursteen is afgezet. De klokgevel wordt in de top bekroond door een fronton met in het timpaan het jaartal 1864. De korte rechterzijmuur van de klokgevel heeft een schuifvenster met zesruitsroedenverdeling. Het terugliggende tweede geveldeel heeft een negenruits schuifvenster. De korte rechterzijmuur van tweede geveldeel heeft een zesruits venster. Rechts hiervan bevindt zich de terugliggende darsdeur. De darswand aan de rechterzijde (NO) heeft vier tweelichtsvensters. Een vijfde tweelichtsvenster bevindt zich in de topgevel aan de rechterzijde. die de noordoostzijde aan de rechterzijde afsluit. De geveltop van de topgevel heeft een opening, die afgesloten wordt met een houten luik. De linkerzijde (ZW) telt zeven vensterassen met getoogde schuifvensters. De tweede as vanaf links heeft een paneeldeur met getoogd bovenlicht. Het muurwerk heeft een kroonlijst. De kamer op de zuidwesthoek van de boerderij heeft plafond- en paneeldecoraties in de stijl van de Art Nouveau.

Waardering

De uit 1864 daterende in streek-eigen bouwtrant uitgevoerde stolpboerderij is van algemeen belang wegens architectuur- en cultuurhistorische waarde als gaaf bewaard gebleven voorbeeld van landelijke bouwkunst uit de 19de eeuw.

Overige gegevens

Oorspronkelijke functies

Hoofdfunctie Hoofdcategorie Subcategorie Functie Verbijzondering Toelichting
Ja Boerderijen, molens en bedrijven Boerderij (M) Boerderij(M1)

Bouwactiviteiten

Werkzaamheid Van Tot Nauwkeurigheid Toelichting
vervaardiging
1864
1864
globaal

Bouwtypen

Hoofdcategorie Subcategorie Bouwtypen Toelichting
Boerderijen, molens en bedrijven Boerderij (M) Stolpboerderij

Bouwstijlen

Bouwstijl Zuiverheid Toelichting Rijksmonumentnummer
ambachtelijk-traditionele bouwtrant
invloeden