Omschrijving

De DIENSTWONINGEN, onderdeel uitmakend van het complex "dienstwoningen met schuur aan de Duinlustweg bij buitenplaats Elswout" zijn gebouwd op een langgerekte rechthoekige plattegrond en opgetrokken uit paarsrode baksteen in staand verband met een plint, afgesloten door een rollaag, in een donkerder kleur baksteen. In voor- en zijgevels is in het metselwerk een tweede rollaag aangebracht ter hoogte van de onderdorpel van de vensters. Deur- en vensteropeningen in alle gevels worden door strekken bekroond. Ter hoogte van de verdieping zijn in de gevels muurankers geplaatst.

De twee buitenste woningen bestaan uit één bouwlaag onder een zadeldak waarvan de nok loodrecht staat op de weg. De tussengelegen woning ligt iets naar achteren, bestaat eveneens uit één bouwlaag onder een zadeldak waarvan de nok evenwel loodrecht staat op die van de twee flankerende huizen.

De daken worden bedekt met zwartgeglazuurde Hollandse pannen, hebben een overstek op klossen, met gootlijsten langs de lange zijden en windveren, sierspanten en makelaar aan de korte zijden van de buitenste woningen. Het houtwerk langs de daken en het raamhout is groengeverfd, de kozijnen wit. Het merendeel van de ramen is voorzien van luiken met een rood rechthoekig vlak in het midden, aan de bovenzijde met ruitvormige uitsparing, omgeven door een witte en een groene rand.

De voorgevel (zuid) is symmetrisch ingedeeld. De buitenste woningen hebben op de begane grond een negenruitsraam en op de zolderverdieping een vierruitsraam dat aan de bovenzijde vierhoekig is afgesloten.

De middelste woning heeft op de begane grond eveneens een negenruitsraam en in het dakschild een dakkapel met vierruitsraam onder zadeldak met overstek, makelaar en houtwerk in de top.

De linker zijgevel (west), behorende bij nummer 8, is aan de voorzijde voorzien van een negenruitsraam, aan de achterzijde van een even grote opening, evenwel dichtgezet met groengeverfde houten delen met daarin aangebracht een vierruits-toiletraampje.

De rechter zijgevel (oost), behorende bij nummer 4, heeft eenzelfde indeling; in 1981 is evenwel de betimmering in de achterste opening vervangen door een negenruitsraam, gelijkvormig aan het raam aan de voorzijde.

De dakschilden boven de zijgevels hebben een dakkapel identiek aan die in het voordakschild, met aan weerszijden een steekraam.

De achtergevel (noord) had op de begane grond oorspronkelijk, van links naar rechts beschouwd, een deur, een vierruitsraam, een deur, twee vierruitsramen en nog een deur; tegenwoordig (1990): een vierruitsraam, een uitbouw achter nummer 4 en 6, en vervolgens een vierruitsraam en deur. Nummer 4 heeft op de verdieping een venster identiek aan het venster in de geveltoppen aan de voorzijde.

De indeling van de woningen is grotendeels bewaard gebleven: een woonkamer aan de voorzijde en een keuken aan de achterzijde, oorspronkelijk door bedsteden van elkaar gescheiden.

Waardering

De dienstwoningenzijn van algemeen belang als historisch-functioneel hoofdonderdeel van het complex "dienstwoningen met schuur aan de Duinlustweg bij buitenplaats Elswout" en uit architectuurhistorisch en cultuurhistorisch oogpunt als voorbeeld van laat 19de-eeuwse dienstwoningen in een ambachtelijk traditionele bouwtrant met rustieke elementen.