Onderdeel 1

Omschrijving

HUIS HOEVELAKEN. In 1925 ontwierpen de architecten M.A. en J. Van Nieukerken een nieuw huis Hoevelaken voor de nieuwe eigenaar, C.J.K. van Aalst. Het gebouw is opgetrokken op een samengestelde plattegrond die bestaat uit een vrijwel rechthoekig hoofdblok, waarin zich de woonvertrekken bevinden; ten noorden daarvan een rechthoekige uitbouw (waarin een galerij bestemd voor de schilderijencollectie van de eigenaar) waaraan een toren en een bouwblok met de ingangspartij aansluiten. Het huis bestaat uit een souterrain, twee bouwlagen en een zolderverdieping en ligt onder een hoog, samengesteld dak met ingezwenkte dakschilden en is met leien gedekt. De toren wordt afgesloten met een ui-vormige spits, gedekt met leien. De uit baksteen opgetrokken gevels zijn voorzien van gesmede muurankers. De vorm van de vensters grijpt wat type betreft terug op de 18de eeuw. De noord en de zuidgevel zijn, afgezien van de westelijke uitbouw, beide symmetrisch opgezette representatieve gevels met risalerende middenpartijen. Aan alle gevels bevinden zich deurpartijen met bordessen, voorzien van smeedijzeren balustrades en trappen die in de tuin afdalen. De voorgevel is gericht naar de Westerdorpstraat en bestaat uit een drie traveeën brede en drie bouwlagen hoge middenrisaliet, geflankeerd door twee traveeën brede en twee bouwlage hoge zijpartijen. Bordes over de hele breedte van het risaliet. In het middenrisaliet een deur met natuurstenen omlijsting, waarboven een balkon op consoles met balustrade. Het risaliet ligt onder een eigen op het hoofddak aanlopend schilddak. Dakkapellen. De rechterzijgevel bestaat uit twee ongelijke beuken: rechts een smalle en licht vooruitspringende partij en links een bredere partij. Schuifvensters van verschillende afmetingen. Bordes over de hele breedte van het linker bouwvolume. Een dubbele deur met bovenlichten geeft vanuit de voormalige 'kamer van Mijnheer' toegang tot het bordes. De linkerzijgevel bestaat uit een twee bouwlagen hoge travee met ingangspartij, de achthoekige toren en een aanbouw van twee bouwlagen onder zadeldak. Ingangspartij met natuurstenen omlijsting, afgesloten door een timpaan met schelpvulling. Boven de deur met gesneden kalf een halfrond bovenlicht met snijwerk. Toren met schuifvensters die op de begane grond voorzien zijn van tralies. In de derde bouwlaag ronde vensters onder de dakrand. Cordonlijsten ter hoogte van de verdiepingen. In de aanbouwdrie vensters en dakkapellen. De achtergevel heeft een gelijke opzet als de voorgevel. Het middelste venster van de risaliet is boogvormig afgesloten. Hierboven een hijsbalk die diende om de schilderijen van de eigenaar Van Aalst naar de opslagruimte te hijsen. In het interieur zijn de verschillende vertrekken gegroepeerd rond een centrale hall met monumentale trappartij. Op de begane grond bevonden zich de salons en de eetkamer, op de verdieping de slaapkamers. Bij het inrichten van de kamers is gebruik gemaakt van 18de- en 19de-eeuwse interieuronderdelen zoals wandbetimmeringen, deuren, haardpartijen, plafonds met schilderingen en trappartijen, onder andere afkomstig uit Amsterdamse grachtenpanden. Hieronder werk van Jacob de Wit. In het portaal in het zuidwesten van het huis reliëfs met onder andere voorstellingen van de Vier Jaargetijden. De galerij in de noordwestelijke aanbouw wordt betreden via een rijk geornamenteerde bordestrap. De ruimte heeft een ziende kap met sierlijk gedraaide trekstangen en bezit nog de originele wandbetimmering die wordt afgesloten met een kroonlijst. De ruimte wordt van bovenaf verlicht via de in de kap aangebrachte dakkapellen.

Waardering

HUIS HOEVELAKEN, behorend tot de historische buitenplaats Hoevelaken is van algemeen cultuur- en architectuurhistorisch belang

- als voorbeeld van een landhuis gebouwd in de heroriënteringstijl, gebaseerd op de 17de- en 18de-eeuwse Hollandse bouwkunst

- als goed bewaard gebleven voorbeeld uit het oeuvre van M.A. en J. van Nieukerken

- wegens de indeling van het huis

- wegens het toepassen van 18de- en 19de-eeuwse interieuronderdelen

- als middelpunt van de aanleg van de buitenplaats