Registergegevens

Monumentgegevens

Monumentnummer
512170
Complexnummer
512169 - Ringgraaf
Inschrijving register
Kadaster deel/nr
82900/144
Kadastrale aanduiding
Leiderdorp C 1239
Achthovenerweg 51, 2351 AX te Leiderdorp

Omschrijving

Inleiding

In oorsprong was het mogelijk een buitenplaats, die echter al lang bekend staat als hofstede onder de naam "Ringgraaf". Het betreft een in de Achthovenpolder gesitueerde veeboerderij van het type halleboerderij met voerdeel, welke kenmerkend is voor de boerderijbouw in Rijnland. De huidige BOERDERIJ is in 1886 gebouwd in opdracht van de familie Van Zwieten, nadat de voorganger van de hoeve door brand grotendeels was verwoest. Een als zomerhuis gebouwde dwarsvleugel en een groot deel van het bedrijfsgedeelte van het hoofdvolume zijn restanten van de verbrande boerderij. De bouwstijl van de boerderij is te omschrijven als Ambachtelijk-Traditioneel. Oorspronkelijk werd de voorgevel verrijkt door een fraai houten sierspant.

Een deel van de oorspronkelijke erfbeplanting is gehandhaafd, waaronder twee rijen oude leilinden langs de zijgevels, die nog zouden zijn geplant vóór de brand in 1886. De voortuin links van het woongedeelte bevat een kleine formele tuin.

Omschrijving

Vanuit een rechthoekige plattegrond opgetrokken, deels onderkelderde, BOERDERIJ onder met bouletpannen gedekte zadeldaken met op de nok van het woonhuisgedeelte een opgemetselde schoorsteen, waarvan de nokrichting haaks staat op de weg. Iets hoger opgaand woonhuisgedeelte van schone (grauwe) baksteen boven een gepleisterde plint en een ouder stalgedeelte met gepleisterde gevels. De symmetrische ingedeelde voorgevel is een puntgevel, die wordt verlevendigd door de decoratieve toepassing van gele baksteen in de lisenen en de segmentbogen boven de deuren en de vensters. Gele baksteen is verder toegepast voor de sierband in het verlengde van de begane grondvensters en die ter hoogte van de onder- en bovendorpels van het zoldervenster. De door lisenen geflankeerde, in het midden geplaatste entree is een paneeldeur onder getoogd bovenlicht. Aan weerszijden van de entree bevindt zich een getoogd, samengesteld venster met twee, getoogde T-schuiframen. Het in een middenrisaliet geplaatste zoldervenster is een engelenraam met in het midden een getoogd bovenlicht onder een versierde segmentboog; aan weerszijden bevindt zich een driehoekig, spaarveld. De gevelbeëindiging bestaat uit decoratief uitgevoerde windveren met een makelaar in de top en aan de uiteinden een vergelijkbaar houten accent. Rechter (oostelijke) langsgevel van het woongedeelte met gepleisterde plint heeft drie vensters T-schuiframen onder een decoratieve strek met gele baksteen. Linker (westelijke) langsgevel van het woongedeelte met gepleisterde plint heeft twee T-schuiframen (waarvan het linker achter eenvoorzetraam) onder een decoratieve strek met gele baksteen. Bedrijfsgedeelte heeft een iets lagere nokhoogte en minder hoog opgaande gevels van gepleisterde baksteen, voorzien van rechtgesloten gevelopeningen. Op de nok van het bedrijfsgedeelte staan twee houten ventilatieschoorstenen met zadeldakjes. Links in de oostelijke langsgevel zit één venster en één deur onder bovenlicht. Rechts daarvan bevinden zich vier kleinere vensters met ventilatiedorpels in de betonnen ramen. De dakgoot met geprofileerde gootlijst rust op een uitgemetselde rand van schone baksteen. Uit het dakschild boven deze gevel steekt een opgemetselde dakkapel onder een steekkap. Symmetrische achtergevel met gepleisterde plint is een tuitgevel met vlechtingen, uitkragende schouderstukken, staafankers, drie deuren met drieruits bovenlichten onder rollagen en een rondbogig, ijzeren zolderraam met roedenverdeling. De middendeur bestaat uit een boven- en een onderdeur. De gepleisterde westelijke langsgevel is vergelijkbaar met de oostgevel, met tussen de gevel van het zomerhuis en de gevel van het woonhuisgedeelte een opgeklampte deur en een venster. Tegen deze gevel staat een dwarsvleugel, die oorspronkelijk de functie van zomerhuis had. Het zomerhuis is opgetrokken in baksteen vanuit een rechthoekige plattegrond en staat onder een met bouletpannen (voorste dakschild) en Hollandse pannen (achterste dakschild) gedekt zadeldak (steekkap)met opgemetselde schoorsteen op de nok. Het lessenaardak boven de veranda, aan de voorzijde van het zomerhuis, is eveneens met bouletpannen gedekt. Het zomerhuis heeft een naar de weg gekeerde langsgevel met een veranda, waarvan het lessenaardak rust op houten, op gemetselde muurtjes staande palen. Tussen de palen en de houten dakrand liggen eveneens houten segmentbogen die door middel van in hoogte verlopende stijlen met de dakrand zijn verbonden. Het gedeelte tussen de rechter paal en het woonhuisgedeelte isingevuld met een houten wand van staande planken. De gevel bevat een rechtgesloten deur onder rollaag en een door luiken geflankeerd venster. De kopgevel heeft een gepleisterde plint en vlechtingen en bevat een zesruitsschuifraam. De achterzijde van het zomerhuis is grotendeels aan het oog onttrokken door de aangebouwde schuur (complexonderdeel 3). De gepleisterde gevel tussen de schuur en het bedrijfsgedeelte is voorzien van een dubbele deur onder een driedelig bovenlicht en links daarvan een venster met zesruits raam.

De oorspronkelijke indeling en detaillering van het vrij sober uitgevoerd interieur van de boerderij en het zomerhuis verkeren grotendeels in oorspronkelijke staat. Kelder met troggewelfjes heeft een plavuizen vloer. Links en rechts van de voordeur en de hierachter gelegen gang ligt een kamer, waarvan de rechter is voorzien van een zwart marmeren schouw. Achter deze kamer ligt de woonkamer met balkenplafond achter platen, oude paneeldeuren binnen profiellijsten en eveneens een zwart marmeren schouw. De deuren aan de gang zijn de originele paneeldeuren binnen profiellijsten. In het achterhuis bevindt zich een keuken en zijn de vensters voorzien van vouwblinden. Grote zolder met een bedstee heeft twee in 1925 gebouwde kamertjes. Het zomerhuis bevat onder meer een kamer met schouw en een ruimte voor de zuivelbereiding, waarin een gemetseld fornuis en een omstreeks 1930 geplaatste karnmolen staat. Het zomerhuis heeft een balkenplafond en een grote zolder, afgedekt met op dunne rondhouten liggende pannen. Het driebeukige stalgedeelte is in vrijwel ongewijzigde staat bewaard gebleven.

Waardering

De uit het derde kwart van de 19de eeuw stammende boerderij is van algemeen belang vanwege de cultuur- en architectuurhistorische waarde door de ontstaansgeschiedenis van de hoeve door het een zeer representatief voorbeeld is van een in Rijnland gangbaar boerderijtype met bijbehorend zomerhuis, vormgegeven in een Traditioneel Ambachtelijke stijl. De rijk gedecoreerde boerderij is van belang vanwege de herkenbaarheid en de hoge mate van gaafheid van het exterieur en voor een groot deel ook het interieur en vanwege de compleetheid en de bijzondere samenstelling van het erf. De boerderij heeft landschappelijke- en ensemblewaarde vanwege de situering in het vlakke en open polderlandschap, nabij de rivier de Rijn, waar het een belangrijk element is van een waardevolle boerderijenstrook. Tevens is sprake van ensemblewaarde door de sterke ruimtelijke, functionele en deels ook stilistische samenhang met de overige complexonderdelen op het erf.

Dit monument maakt onderdeel uit van complexnummer 512169. Hier vindt u meer informatie over het complex en de bijbehorende monumenten.

Overige gegevens

Oorspronkelijke functies

Hoofdfunctie Hoofdcategorie Subcategorie Functie Verbijzondering Toelichting
Ja Boerderijen, molens en bedrijven Boerderij (M) Hofstede

Bouwactiviteiten

Werkzaamheid Van Tot Nauwkeurigheid Toelichting
vervaardiging
1886
1886
exact

Bouwtypen

Hoofdcategorie Subcategorie Bouwtypen Toelichting
Boerderijen, molens en bedrijven Boerderij (M) Hallehuisboerderij

Bouwstijlen

Bouwstijl Zuiverheid Toelichting Rijksmonumentnummer
ambachtelijk-traditionele bouwtrant
invloeden