Registergegevens

Monumentgegevens

Monumentnummer
512493
Complexnummer
512489 - Bisdom van Vliet
Inschrijving register
Kadaster deel/nr
82859/95
Internationaal kenteken
Nee
Kadastrale aanduiding
Haastrecht B 5011
Haastrecht B 5013
Haastrecht B 5016
Haastrecht B 5017
Tegenover Hoogstraat 166 a, 2851 BE te Haastrecht

Omschrijving

Inleiding

De TUIN aan de overzijde van het woonhuis vindt waarschijnlijk zijn oorsprong in de 11e/13e eeuwse ontginningen die vanaf de IJssel hebben plaatsgevonden. In die periode zijn haaks op de rivier ter afwatering van ontginningen op regelmatige afstand van elkaar sloten gegraven. Evenwijdig aan de rivier zijn tiendwegen aangelegd. Het perceel van de overtuin valt binnen de structuur van deze ontginningen. Oostelijk en westelijk wordt het perceel begrensd door sloten, aan de zuidzijde valt de grens van de bescherming samen met de voormalige tiendweg die, buiten het tuinperceel, beplant is met knotwilgen. Zuidelijk van dit pad is een nieuwer deel van het park aangelegd dat voor bescherming van ondergeschikt belang is. Enkele jaren nadat Adriaan Bisdom zich in Haastrecht had gevestigd, liet hij ter herinnering aan de geboorten van zijn zonen Jacob en Theodorus in 1696 en 1698 een beuk in de tuin planten. De hoofdstructuur van de formeel aangelegde tuin zal in die tijd hebben bestaan uit rechte lanen in de lengterichting van het perceel waarbij de tussenliggende vakken gebruikt werden voor de aanplant van hakhout. In de tweede helft van de negentiende eeuw kreeg de tuin een aanleg in Landschapsstijl, een bij deze tijd passende stijl voor een parkaanleg bij een monumentaal huis.

Omschrijving

Besloten tuin in landschapsstijl met een gazon aan de straatzijde waarin een hartvormige vijver is aangelegd waarvan de staart met een slingerbeweging door de overtuin loopt. Verder zijn in het voorste deel van de overtuin bewust accidentaties aangebracht, waaronder een opgehoogd bloemperk met een border van vulkanisch gesteente. Zuidelijk van het gazon is een wandelbosje aangeplant met slingerende paden, hierin zijn het graf en de grot gesitueerd. De grot ligt op een kunstmatige heuvel, beplant met onder andere een treurbeuk, een beuk en een kastanjeboom en omgeven door een waterpartij die in verbinding staat met de vijver. De tuin wordt aan de zuidzijde begrensd door een recht pad (oost-west) waarna een nieuwer aangelegd deel van de parkaanleg begint.

N.B. In de jaren tachtig van de 20ste eeuw werd in de linkerhoek van de overtuin de beslotenheid doorbroken door de bouw van een bejaarden-complex. Dit complex is een verstoring van de oorspronkelijke besloten ruimtelijke opbouw van de aanleg en de as-werking tussen het hoofdhuis en de aanleg. Zowel deze geschapen openheid als het gezicht op het bejaardencomplex is voor de bescherming van ondergeschikt belang.

Waardering

De overtuin is cultuurhistorisch van algemeen belang als aanleg behorend bij het pand Bisdom van Vliet en ongeveer tegelijk met de bouw ervan aangelegd.

De overtuin is van algemeen belang als waardevol voorbeeld van een aanleg in late landschapsstijl met kenmerkende elementen zoals slingerpaden, vijvers en accidentaties.

De overtuin is van grote stedenbouwkundige en beeldbepalende waarde en drager van diverse tuinsierraden.

Dit monument maakt onderdeel uit van complexnummer 512489. Hier vindt u meer informatie over het complex en de bijbehorende monumenten.

Overige gegevens

Oorspronkelijke functies

Hoofdfunctie Hoofdcategorie Subcategorie Functie Verbijzondering Toelichting
Ja Kastelen, landhuizen en parken Tuin, park en plantsoen Tuin

Bouwactiviteiten

Werkzaamheid Van Tot Nauwkeurigheid Toelichting
vervaardiging
1850
1900
globaal

Bouwstijlen

Bouwstijl Zuiverheid Toelichting Rijksmonumentnummer
Landschapsstijl
stijlzuiver