Inleiding

VILLA in eclectische stijl, 1920. Gebouwd in opdracht van de plaatselijke sigarenfabrikant Constant Hennekens, naar een ontwerp van architect Jos. Bemelmans te Meerssen. De villa is vrijstaand gesitueerd in de lineaire bebouwingsstructuur langs de Maastrichterlaan.

In 1979 werd de villa ingericht als kantoorwoning. Hierbij werd de oorspronkelijke veranda tegen de achtergevel gewijzigd. De tuindeuren van de veranda werden vervangen door een schuifpui. Onder de veranda werd een archiefkelder gebouwd. De scheidingswand met dubbele deuren tussen de oorspronkelijke suite en de veranda werd verwijderd. In 1995-1996 werd de villa volledig als kantoor in gebruik genomen, waaraan voorafgaand het pand werd gerenoveerd. Het nieuwe tuinhekwerk aan de straatzijde is UITGESLOTEN van bescherming.

Omschrijving

De villa Hennekens heeft een onregelmatige PLATTEGROND, in hoofdvorm samengesteld uit twee elkaar deels overlappende rechthoeken die in dwarsrichting ten opzichte van de Maastrichterlaan zijn geprojecteerd. Het geheel telt twee BOUWLAGEN, een gedeeltelijke souterrainverdieping, een zolderverdieping en een vliering.

De villa wordt gedekt door een onregelmatig gevormd SCHILDDAK, waarvan de korte nokbalk parallel aan de straatweg loopt. Dit dak heeft aan de achtergevelzijde een boven de uitbouw doorlopend dakschild en een ingestoken zadeldakje boven het trappenhuis; loopt aan de linker gevelzijde enkel ter linkerzijde van de toren door tot boven de tweede bouwlaag; heeft aan de voorgevelzijde een ingestoken zadeldak en op het voordakvlak een dakkapel met ingestoken schilddakje; boven de rechter zijgevel een ingestoken zadeldakje. Het dak wordt gedekt door blauwe Tuile-du-Nord-pannen en heeft luifelgoten op consoles. Oorspronkelijk telde de villa vier natuurstenen schoorstenen: een korte schoorsteen op het voordakvlak, een korte schoorsteen op de nok van het ingestoken zadeldakje boven de rechter zijgevel; een hoge schoorsteen met geprofileerd kanaal aan de rechter zijgevel; de hoge schoorsteen op het achterdakvlak is vernieuwd in baksteen. Achter deze schoorsteen is een recent dakvenster geplaatst. De dakkapel op het voordakvlak heeft een pionornament en beverstaarten op de wangen. Het smeedijzeren sierhekwerk op de nok is verdwenen. TORENSPITS met bitumen shingles, ter vervanging van de oorspronkelijke torenpannen, een smeedijzeren naaldornament en een luifelgoot op consoles. De oorspronkelijk op elke zijde van de toren ingestoken kapelletjes zijn verdwenen.

Houten VENSTERS EN DEUREN.

De overige toegepaste BOUWMATERIALEN zijn deels streekgebonden. Het pand heeft, behalve aan de achtergevelzijde, een rusticale plint van Duitse breuksteen, oorspronkelijk gevoegd met bruin getinte cementspecie, met een gele keramische profiellijst. Buitenmuren van Sibber mergelblokken, 44 cm dik. De binnenmuren meten 23 cm. Betonnen keldergewelven. Hardstenen lateien en tussenstijlen bij de souterrainvensters; hardstenen vensterdorpels, deurdorpels, traptreden en stootborden; enkele dorpels van graniet; de kolommen van de hoofdingang zijn uitgevoerd in ringovensteen, 3 cm dik gecementeerd; de balustrade heeft 12 cementen consoles met handleuning; cementen pilasters met bekroning. Het entreebordes van de hoofdingang is voorzien van terrazzo, ingelegd met blokjes marmer in geel, wit en zwart.

De VOORGEVEL van de villa Hennekens is asymmetrisch ingedeeld en telt twee vensterassen. De linker vensteras heeft in de plint een gedeeld rechthoekig souterrainvenster met latei en tussenstijl; in de eerste en tweede laag een rechthoekig kruiskozijn. Boven deze vensteras is op het voordakvlak de dakkapel geplaatst, met een verticaal ingedeeld venster. De rechter vensteras heeft in de eerste laag een driezijdige erker met balkon. Rechthoekige erkervensters met bovenlicht. Het balkon, toegankelijk middels een rondboogvormige balkondeur met zijlichten en in hoogte variërende bovenlichten, heeft een balustrade in mergel. In de topgevel boven het balkon een rechthoekig T-venster.

De linker ZIJGEVEL risaleert ten dele. In de oksel van het terugliggende (dat voor het overige blind is) en vooruitspringende geveldeel bevindt zich het entreeportiek. Dit entreeportiek heeft twee rondboogopeningen, aan de buitengevelzijde ondersteund door twee kolommen en naast de ingang door een pilaster. Kolommen en pilaster hebben een eenvoudig kapiteel. In dit portiek een rondboogvormige dubbele paneeldeur met verticaal ingedeeld bovenlicht en smeedroosters. Deze deur is bereikbaar via een verhoogd bordes met zes traptreden, waarlangs een balustrade is geplaatst. Het belang van de hoofdingang wordt benadrukt door een met een torenspits bekroonde opbouw over drie bouwlagen, met een breedte van één vensteras. Boven de beide portiekbogen in de eerste laag zijn telkens twee rechthoekige T-vensters geplaatst. In de breukstenen plint onder het bordes een rechthoekig souterrainvenster onder een latei. Het vooruitspringende deel van de linker zijgevel telt naast de toren nog twee vensterassen, waarvan de laatste enigszins terugligt. De eerste as heeft in de plint een gedeeld rechthoekig souterrainvenster met latei en tussenstijl, waarboven in beide bouwlagen een rechthoekig kruiskozijn. De tweede as heeft in de plint een rechthoekig venster onder een latei, waarboven in beide bouwlagen een rechthoekig venster. Uit deze vensters is de oorspronkelijke T-vormige indeling verdwenen.

Voorgevel en linker zijgevel hebben waterlijsten met consolemotieven, alsmede rechte en gebogen profiellijsten boven de grote vensterstrekken.

De ACHTERGEVEL van het hoofdvolume wordt gekenmerkt door trapsgewijs verspringende gevelvlakken, achtereenvolgens de uitbouw van bijkeuken en badkamer, het trappenhuis en de feitelijke achtergevel. De gevel van de uitgebouwde bijkeuken en badkamer is blind behoudens een rechthoekig horizontaal ingedeeld venster in de tweede bouwlaag. Tegen dit achtergeveldeel is het afdak boven de souterrainingang geplaatst. Dit afdak rust deels op een hoekkolom, ondersteund door een geel gesausde bakstenen borstwering, waarachter de keldertrap schuil gaat. Het trappenhuis, uitlopend in een onder een zadeldak op het hoofdvolume ingestoken hoofdvolume, heeft in de tweede laag een rondboogvormig kruiskozijn met glas-in-lood, in de topgevel een rondboogvormig T-venster. Ter hoogte van de eerste laag is een toileteenheid van één bouwlaag onder plat uitgebouwd. Deze eenheid heeft in de achtergevel een rechthoekig houten deur en een rechthoekig houten venster, beide met bovenlicht. Enkele traptreden. In het korte geveldeel een rechthoekig houten venstertje met bovenlicht. De achtergevel van het hoofdvolume heeft in de tweede laag een rechthoekige dubbele balkondeur met bovenlicht. Op de ontwerptekening was hier een rechthoekig kruiskozijn voorzien. Tegen de eerste bouwlaag van dit geveldeel bevindt zich de gewijzigde voormalige veranda met schuifpui, van één bouwlaag onder plat.

De rechter ZIJGEVEL - ten dele vooruitspringend - is blind, behoudens een rechthoekig T-venster in de onder een zadeldakje ingestoken topgevel. Een geprofileerd schoorsteenkanaal op decoratieve consoles bepaalt voor het overige het aanzien van deze gevel. De zijgevel van de gewijzigde veranda heeft een groot rechthoekig venster met achtruits roedeverdeling, waaronder en waarboven een houten betimmering.

Het INTERIEUR van de villa is voor betreft de indeling grotendeels ongewijzigd bewaard gebleven. De scheidingswand met dubbele deuren tussen de salon en de gewijzigde veranda is verwijderd, in het ingangsportaal is een glazen tochtsluis geplaatst.

In dit interieur zijn onder meer van belang de stucplafonds met cassettemotieven in de voorkamer, de hal en het trappenhuis; de mozaïekvloer van hal en portaal; de olmenhouten trap, die tot op de zolderverdieping reikt en een trappost met leeuwekoppen heeft; de hoge paneeldeuren, verdiept in lijsten; de schoorsteenmantel van de begane grond; het figuratief glas-in-lood in het kruiskozijn bij het trappenhuisbordes.

Waardering

De villa Hennekens is van cultuurhistorische waarde als bijzondere uitdrukking van de plaatselijk rijk vertegenwoordigde sigarenindustrie en als bijzonder specimen van een fabrikantenvilla. De architectuurhistorische waarden worden bepaald door de eclectische bouwstijl, de esthetische kwaliteiten van de villa, het streekgebonden materiaalgebruik en de bijzondere samenhang tussen exterieur en interieur. De eclectische bouwstijl vertoont invloeden uit de Limburg omringende grensstreken. Ook is het pand van belang voor het oeuvre van de destijds in de regio actieve Meerssense architect Jos. Bemelmans. De villa is vanwege de situering aan de Maastrichterlaan verbonden met de ontwikkeling van Beek in de eerste helft van de twintigste eeuw en van bijzondere betekenis voor het aanzien van deze plaats. Het pand is in redelijk tot hoge mate gaaf bewaard gebleven, beschikt ondanks de ondergane herbestemming over een waardevol interieur en is van belang voor de visuele gaafheid van de bebouwde omgeving. Bovendien is er in bovenregionaal opzicht sprake van een redelijke cultuur- en architectuurhistorische zeldzaamheidswaarde.