Inleiding

Deze forse dubbele vrijstaande VILLA is zeer markant gelegen op de hoek van de Deventerstraat (nr. 33) en de Jhr.mr. G.W. Molleruslaan (nr. 2). Het gedeelte aan de Deventerstraat draagt de naam Sonnevanck. De villa is gebouwd in 1901 naar ontwerp van de Apeldoornse architect A. van Driesum Szn. in Overgangsarchitectuur waarin elementen uit de Art Nouveau, de Chaletstijl en de Vakwerkstijl zijn verwerkt. De villa is wat betreft architectuur vergelijkbaar met het pand Bas Backerlaan 16, eveneens van Van Driesum. Voor het gedeelte aan de Deventerstraat (nr. 33) werd 1954 door de architect P. Schurink uit Apeldoorn een plan ontworpen voor de uitbreiding van het pand aan de achterzijde. Hier bevond zich een éénlaags uitbouw met rechts een serre, links een bijkeuken en daarboven een balkon. Het plan hield in een uitbreiding naar achteren van de eerste verdieping, waarbij het balkon kwam te vervallen. Het ontwerp is niet uitgevoerd. In 1955 is een soortgelijk plan, nu naar ontwerp van A.C. van Liere uit Beekbergen, wel uitgevoerd. Het grote dubbelpand bevindt zich in een tuin die aan de straatzijde is afgesloten door een niet oorspronkelijk ijzeren spijlenhek.

Omschrijving Deventerstraat 33

Het in kruisverband gemetselde, bakstenen pand is opgetrokken op nagenoeg vierkante grondslag en telt twee bouwlagen onder een met rode geglazuurde tuiles du Nord gedekt samengesteld dak. Op de plint, speklagen en ontlastingsbogen na is het pand geheel gepleisterd en wit geschilderd. De uitgemetselde plint is van schoon metselwerk met een waterslaglijst van bruin geglazuurde baksteen. De speklagen, segmentbogen en andere details in de gevel zijn uitgevoerd in schoon metselwerk, de dubbele rij lekdorpeltegels in bruin geglazuurde baksteen. Tenzij anders vermeld zijn de bovenlichten bezet met helder kathedraalglas.

De asymmetrisch ingedeelde VOORGEVEL heeft links een risaliet, eindigend in een topgevel. De begane grond van het risaliet bevat een gebogen erker met in het midden een enkelruits venster met 12-ruits bovenlicht en links en rechts een enkelruits venster met 4-ruits bovenlicht. De erker is afgesloten met een gesneden boeiboord met tandlijst. Boven de erker een balkon met sierlijk smeedijzeren balustrade, toegankelijk via enkelruits schuifdeuren met 12-ruits bovenlicht boven gesneden kalf met tandlijst. De middelste vier ruiten van het bovenlicht zijn gevat in een uitzetraam. De topgevel met rijk snijwerk, schijnspant en opgelegd vakwerk kraagt uit en rust op muurstijltjes waartegen de gesneden korbeelstellen van het overstek zijn geplaatst. De gevel heeft een tweelicht met enkelruits schuifvensters en 6-ruits bovenlichten met gesneden onderdorpel. Onder het venster, in een omlijsting van halfronde baksteen, een tegeltableau met drie gestileerde bloemen in Art Nouveaustijl en de naam Sonnevanck. Het tableau is gesigneerd "Holland" Utrecht en vervaardigd bij de Fayence- en Tegelfabriek Holland te Utrecht (1893-1920). Het ontwerp is zeer waarschijnlijk van de kunstenaar Jacques P. van den Bosch (1868-1948). Een tegeltableau van deze fabriek bevindt zich ook in de voorgevel van het pand Burg. Tutein Noltheniuslaan 34 te Apeldoorn en is daar gesigneerd "Tegelfabr: Holland" Utrecht. Het rechter deel van de voorgevel heeft op de begane grond de entree, bestaande uit een meerruits paneeldeur met voor twee glaspanelen een smeedijzeren deurrooster in Art Nouveaustijl en een 8-ruits bovenlicht boven een gesneden kalf met tandlijst, en enkelruits zijlichten met 4-ruits bovenlicht. De verdieping heeft een enkelruits schuifvenster met 8-ruits bovenlicht en luiken met oortjes voor het onderraam.

De RECHTER ZIJGEVEL heeft links op de begane grond een venster met van elders afkomstig glas-in-lood en op de verdieping een rijk bewerkte hangende houten veranda op rijk gedecoreerde korbeelstellen, waarover een deel van het dak als lessenaarsdak is doorgetrokken, toegankelijk via een paneeldeur met 8-ruits bovenlicht. De gevel bevat in het midden een hoog opgaande risaliet, eindigend in een topgevel met vakwerk. Het risaliet heeft op de begane grond in het midden een enkelruits schuifvenster met 6-ruits bovenlicht, links hiervan een gewijzigd venster en rechts een enkelruits schuifvenster met 2-ruits bovenlicht. De verdieping heeft een klein venster en de geveltop twee smalle vensters in het vakwerk. Rechts van het risaliet bevindt zich een toegang en daarboven een gewijzigd venster.

De ACHTERGEVEL is gewijzigd en bevat alleen rechts op de begane grond nog een enkelruits stolpdeur met 12-ruits bovenlicht en enkelruits zijlichten met 8-ruits bovenlicht. De kalven zijn gesneden en hebben een tandlijst.

Het INTERIEUR bevat onder meer een van elders overgebrachte houten trap met gesneden balusters en een witmarmeren stookplaats met ingegraveerde en vergulde motieven in Art Nouveaustijl. De voorkamer heeft een oorspronkelijk stucplafond.

Omschrijving Jhr. mr. G.W. Molleruslaan 2

Het in kruisverband gemetselde, bakstenen pand is opgetrokken op nagenoeg vierkante grondslag en telt twee bouwlagen onder een met rode geglazuurde tuiles du Nord gedekt T-vormig dak. Op de plint, speklagen en ontlastingsbogen na is het pand geheel gepleisterd en wit geschilderd. De uitgemetselde plint is van schoon metselwerk met een waterslaglijst van groen geglazuurde baksteen. De speklagen, segmentbogen en andere details in de gevel zijn uitgevoerd in schoon metselwerk, de dubbele rij lekdorpeltegels in groen geglazuurde baksteen. Tenzij anders vermeld zijn de bovenlichten bezet met helder kathedraalglas.

De asymmetrisch ingedeelde VOORGEVEL heeft links een risaliet, eindigend in een topgevel met wolfeind. De begane grond van het risaliet heeft een enkelruits drielicht met in het midden een 8-ruits bovenlicht en links en rechts een 4-ruits bovenlicht. Het linker en het rechter onderraam hebben een luik met oortjes. De verdieping heeft twee schuifvensters met 8-ruits bovenlicht. De topgevel met rijk snijwerk, schijnspant en opgelegd vakwerk kraagt uit en rust op muurstijltjes waartegen de gesneden korbeelstellen van het overstek zijn geplaatst. In het midden een getoogd drielicht met enkelruits ramen, de middelste schuivend en met een 6-ruits bovenlicht. Het rechter deel van de voorgevel heeft op de begane grond een toegang met 8-ruits bovenlicht en zijlichten met luiken met oortjes en 4-ruits bovenlichten. De verdieping heeft een enkelruits drielicht met in het midden een 8-ruits bovenlicht en links en rechts een 4-ruits bovenlicht. Het dakvlak heeft hier een vijfzijdige dakkapel met dito dak bedekt met rode afgeronde leipannen en afgeschuinde zijden.

De LINKER ZIJGEVEL bevat in het midden een portiek met hoofdentree bestaande uit een houten paneeldeur met 8-ruits bovenlicht boven een gesneden kalf met tandlijst. Boven de portiek een schuifvenster met 8-ruits bovenlicht. Onder- en bovenraam bezet met meerkleurig bewerkte glas-in-lood met bloemmotieven in Art Nouveaustijl. Rechts van de portiek bevindt zich een houten erker met stenen borstwering. Het voorvlak bevat enkelruits schuifdeuren met panelen in de borstwering en 12-ruits bovenlicht. Ter weerszijden een enkelruits raam met 8-ruits bovenlicht. De zijvlakken hebben beide een enkelruits drielicht met in het midden een 8-ruits bovenlicht en links en rechts een 4-ruits bovenlicht. De bovenlichten zijn bezet met meerkleurig glas-in-lood met bloemmotieven in Art Nouveaustijl. De serre wordt afgesloten met een houten bakgoot op gesneden consoles en met een gesneden boeiboord daaronder. Boven de serre een balkon met niet oorspronkelijke balustrade, toegankelijk via een enkelruits stolpdeur met 12-ruits bovenlicht en voor de deuren luiken met oortjes. Links van de portiek heeft de gevel een hoog opgaande, door de dakvoet stekende, risaliet onder een aangekapte lessenaarsdak. Op de begane grond een enkelruits tweelicht met gepleisterde middenstijl. Ter hoogte van het trapbordes een schuifvenster met 8-ruits bovenlicht. Onder- en bovenraam bezet met meerkleurig glas-in-lood met bloemmotieven in Art Nouveaustijl. Geheel links heeft de gevel op de begane grond een enkelruits schuifvenster met 8-ruits bovenlicht. Het onderraam met luiken met oortjes.

De ACHTERGEVEL bevat rechts een gemetselde rechthoekige uitbouw met in het voorvlak een enkelruits venstertje en in het rechter vlak een toegang met paneeldeur en 8-ruits bovenlicht boven geprofileerd kalf.

Boven de uitbouw een balkon, waarvan de balustrade is verwijderd, toegankelijk via een enkelruits stolpdeur met luiken met oortjes en 6-ruits bovenlicht. De gevel eindigt in een topgevel met overstek. De windveer heeft gesneden uiteinden. De gevel bevat een enkelruits schuifvenster met 8-ruits bovenlicht. Links van uitbouw en topgevel een hoog opgaand rookkanaal. Het linker deel van de gevel bevat op de begane grond een toegang met enkelruits deur en 8-ruits bovenlicht boven een gesneden kalf met tandlijst. De verdieping heeft een enkelruits schuifvenster met 8-ruits bovenlicht.

Het INTERIEUR bevat onder meer een houten trap met gesneden balusters en stucplafonds, waarvan de midden- en hoekornamenten gelijk zijn aan die in de panden Frisolaan 22 en Gen. van Swietenlaan 11 te Apeldoorn.

Waardering

Dubbele VILLA uit 1901, in Overgangsarchitectuur met invloeden van de Chaletstijl, de Vakwerkstijl en de Art Nouveau.

- Van architectuurhistorische waarde als goed- en vooral wat betreft het interieur vrij gaaf bewaard gebleven voorbeeld van een villa in Overgangsarchitectuur, waarvan de ornamentiek is beïnvloed door de Art Nouveau, de Chaletstijl en de Vakwerkstijl. Het pand valt op door hoogwaardige esthetische kwaliteiten en geavanceerd materiaalgebruik. De ornamentiek is opvallend. Karakteristiek zijn ondermeer de hangende, rijk bewerkte veranda (Deventerstraat 33), het glas-in-lood in de serre (Molleruslaan 2), de gesneden kozijnonderdelen en het tegelwerk, alsmede de onregelmatige hoofdvorm en de kap.

Er is sprake van een ensemblewaarde als onderdeel van het gebied De Parken, waarbinnen het pand behoort tot de omstreeks 1900 gangbare villatypen, welke samen met de oudere en latere typen en stijlen zeer goed de ontwikkeling van de villabouw weergeven.

- Van stedebouwkundige waarde door de situering op de hoek van de Deventerstraat en de Jhr.mr. G.W. Molleruslaan. Beide lanen bezitten nog een in vrij gave staat bewaard bestand aan historische huizen, die samen met de vele particuliere en openbare groenelementen een aantrekkelijk, waardevol straatbeeld vormen.

- Van cultuurhistorische waarde als herkenbaar element uit een maatschappelijke ontwikkeling. Het pand is gebouwd als huisvesting van de nieuwe en kapitaalkrachtige stedelijke elite, die zich bij voorkeur vestigde in kapitale villa's in ruim opgezette romantisch aangelegde villawijken. De Parken behoort tot de grootste en oudste villawijken van dit type in ons land en de aanleg droeg er toe bij dat het aanzien van het dorp en de sociale gelaagdheid van haar bevolking sterk veranderde