Inleiding

Vrijstaande WINKELWONING uit 1897. Deze aan de zuidzijde van de licht gekromde Van Kinsbergenstraat gesitueerde, in 1897 gebouwde, winkelwoning maakt deel uit van de best bewaarde stedelijke bebouwing van Apeldoorn. De Van Kinsbergenstraat kent een nog oorspronkelijke zuidelijke gevelwand die is ontstaan als gevolg van de verkaveling van het landgoed "Randerode". Het pand is uitgevoerd in OVERGANGSARCHITECTUUR, waarin ondermeer invloeden van de Vakwerk-stijl aanwijsbaar zijn. Dit is ondermeer afleesbaar aan de vormgeving van de houten erker aan de voorzijde. De winkelpui op de begane grond is in de jaren 80 gerestaureerd.

Omschrijving

Het vrijstaande woon/winkelpand heeft een rechthoekige (op de verdieping L-vormig) plattegrond en telt twee bouwlagen. De gevels zijn grotendeels opgebouwd van in kruisverband gemetselde baksteen. Voor de verdieping van de voorgevel is rode baksteen gebruikt. De gevels worden afgesloten door een samengestelde platgedekte kap met stijl aflopende dakschilden, waarop zich gesmoorde Kruispannen bevinden. Daknok en hoekkepers zijn met lood belegd. Boven de gevels bevindt zich een omlopend hoofdgestel, bestaande uit een fries van stucwerk tussen een gesneden houten bloktandlijst aan de onderzijde en een op rijk gesneden korbelen en klossen rustende geprofileerde bakgoot, die is voorzien van een in bloktandmotief gesneden druiplijst. De meeste vensters worden afgesloten door anderhalfsteens strekken, voorzien van gepleisterde geboorte- en sluitstenen. De vensters op de verdieping van de voorgevel zijn onder de strek voorzien van een geprofileerde gepleisterde latei. De vensters van de zijgevels en achtergevel hebben aan de onderzijde een hardstenen lekdorpel.

De symmetrisch ingedeelde VOORGEVEL heeft op de begane grond boven een hardstenen borstwering, met uitspringende basementen voor de pilasters, een rijk gesneden houten winkelpui over het gehele gevelvlak. De grote enkele ramen van de winkelpui worden geflankeerd door pilasters, voorzien van gesneden motieven en profielen. De grote raamkozijnen zijn in de bovenhoeken voorzien van rijk gesneden hoekconsoles. Hiertussen zijn decoratieve lijsten aangebracht met rijen gesneden vierkanten. In het midden van de winkelpui bevindt zich een rechthoekig deurkozijn met gesneden hoekconsoles. Hierin is thans een recent rolluik aangebracht. De ingang wordt overdekt door een houten luifel, die aan beide zijden is bevestigd op korbelen. De winkelpui heeft aan beide uiteinden afgeschuinde hoeken en wordt van de verdieping gescheiden door een monumentale cordonlijst met daarboven een doorlopend fries van stucwerk. Het fries wordt afgesloten door een doorgetrokken waterslaglijst. Voor de afgeschuinde hoeken van de gevel lopen het fries en de omsluitende lijsten over in balkons met gesneden balusters. Boven de luifel van de ingang bevindt zich een rechthoekige houten erker. Deze in vakwerk uitgevoerde erker heeft aan de voorzijde boven drie houten panelen in het midden een stolpraam met enkelruits bovenlicht, geflankeerd door twee enkele ramen met enkelruits bovenlicht. Deze ramen bevinden zich ook in beide zijgevels van de erker. Boven het in bloktandmotief gesneden kalf bevindt zich een dubbele rij panelen met fraai gesneden consoles. Hierop is een omlopende houten kroonlijst aangebracht. De erker wordt bekroond door een met leien gedekte naaldspits met een gestileerde zinken kruisbloem. De voet van de spits is aan de voorzijde voorzien van een kleine dakkapel met leien spits en pinakel. Aan weerszijden van de erker heeft de gevel een groot rechthoekig venster, voorzien van vernieuwde ramen. In de afgeschuinde hoeken achter de balkons heeft de gevel een rechthoekig deurkozijn met in bloktandmotief gesneden kalf, voorzien van stolpdeuren met enkelruits bovenlicht. In de dakschilden boven de afgeschuinde hoeken is een kleine platgedekte dakkapel aangebracht, voorzien van een draairaam en geprofileerde daklijst.

De LINKER ZIJGEVEL heeft boven een gecementeerde plint op de begane grond aan de rechterzijde een paneeldeur, voorzien van dubbele gietijzeren roosters en een enkelruits bovenlicht. Boven de deur heeft de gevel op de verdieping twee enkele draairamen. Links van de deur op de begane grond bevindt zich een groot, later dichtgezet, venster. Hierboven bevindt zich een groot venster, voorzien van een meerruits stolpdeur met houten panelen en twee enkelruits bovenlichten. Voor de bovenlichten zijn diefijzers aangebracht. Boven dit venster bevindt zich een door de bakgoot stekende dakkapel, voorzien van twee 8-ruits draairamen. De dakkapel wordt gedekt door een aangekapt zadeldak, dat aan beide uiteinden rust op twee rijk gesneden consoles. Hiertussen bevindt zich een katrol. Het meest linkse gevelvlak heeft op de begane grond en verdieping een enkelruits draairaam.

De RECHTER ZIJGEVEL heeft boven een lage gecementeerde plint in het linkse gevelvlak een enkel dichtgezet raam. Rechts hiervan springt de gevel op de verdieping in, waardoor een laag platgedekt geveldeel op de begane grond is ontstaan. Hiervan is de gevel aan de bovenzijde voorzien van een eenvoudige daklijst met daarboven een recent balkon. Het terugspringende gevelvlak heeft boven het één bouwlaag tellende geveldeel naast elkaar drie rechthoekige deurkozijnen. Het meest rechtse is voorzien van een stolpdeur met enkelruits bovenlicht. Links hiervan hebben de overige kozijnen één enkelruits deur met enkelruits bovenlicht. Hierboven bevinden zich twee rechthoekige vensters van verschillende afmetingen, afgesloten door een strek zonder gepleisterde stenen. Deze zijn voorzien van T-schuiframen met enkelruits bovenlichten. In de belendende muur van het terugspringende gevelvlak, is naast de meest linkse deur een klein draairaam aangebracht. Hierboven bevindt zich een rechthoekig venster, voorzien van een T-schuifraam met enkelruits bovenlicht. Ook dit venster een strek zonder gepleisterde stenen. De bovenzijde van laatst genoemde gevels wordt afgesloten door een eenvoudige daklijst. De ACHTERGEVEL is boven een gecementeerde plint voorzien van twee grote 2 delige kozijnen, voorzien van traliewerk.

Van het oorspronkelijke INTERIEUR is binnen het winkelgedeelte vrijwel niets bewaard gebleven.

Waardering

WINKELWONING uit 1897 in OVERGANGSARCHITECTUUR.

- Van architectuurhistorische waarde als goed bewaard voorbeeld van een winkel woonhuis uit de late 19e eeuw, met een fraai uitgevoerde winkelpui. Het exterieur van het pand heeft hoogwaardige esthetische kwaliteiten en is gebouwd in de karakteristieke Overgangsarchitectuur, waarin ondermeer invloeden van de Vakwerkstijl aan te wijzen zijn.

Hoewel het interieur van het pand is aangepast vormen de gaaf bewaarde hoofvorm en de detaillering van het exterieur in combinatie met de situering een waardevol geheel. Als goed voorbeeld van een laat negentiende eeuws winkelpand is er tevens sprake van typologische waarde.

- Van stedebouwkundige waarde als bewaard gebleven oorspronkelijk onderdeel van de gave zuidelijke straatwand van de Van Kinsbergenstraat. In combinatie met de overige, veelal monumentale, bebouwing in deze straat en in het bijzonder met het naastgelegen pand Van Kinsbergenstraat 3 heeft dit pand een sterk beeldbepalende waarde. De licht gekromde Van Kinsbergenstraat is de best bewaarde winkelstraat in het centrum van Apeldoorn.

- Van cultuurhistorische waarde als bijzondere uitdrukking van een sociaal-economische ontwikkeling.