Registergegevens

Monumentgegevens

Monumentnummer
514551
Inschrijving register
Kadaster deel/nr
82942/188
Kadastrale aanduiding
Apeldoorn AB 505
Loseweg 166, 7315 HC te Apeldoorn

Omschrijving

Inleiding

Deze karakteristieke vrijstaande VILLA WITTENSTEIJN is gelegen aan de oostzijde van de Loseweg, temidden van vergelijkbare bebouwing die de parkachtige tuin van Paleis Het Loo aan de oostzijde begrenst. De andere zijde van de Loseweg is onbebouwd waardoor deze bebouwing aan de Loseweg het karakter van randbebouwing heeft gekregen. Volgens overlevering heeft het pand in relatie gestaan met het Koninklijk Paleis. De villa is in 1862 gebouwd in een eclectische bouwstijl waarin ondermeer invloeden van de Willem II-Gotiek zijn verwerkt. De architect is onbekend. Deze Willem II-Gotiek is herkenbaar in de hoektorentjes en het geblokte fries. Schuin achter de villa bevindt zich een in stijl aangepast, vrijstaand KOETSHUIS dat door een houten schutting met het hoofdhuis is verbonden. De tuin rondom het pand is door een ijzeren tuinhek met hekposten van de Loseweg gescheiden. Dit hek is niet het oorspronkelijke hek. De voortuin is vermoedelijk enkele jaren geleden met een meter ingekort. In 1950 zijn in opdracht van C.W. Veen een erker en een bijkeuken aangebouwd naar ontwerp van de architect B. de Bruin.

Omschrijving

Het pand is gebouwd op een rechthoekig grondvlak en heeft één bouwlaag en een kap. Deze kap is uitgevoerd als een omlopend, afgeplat, schilddak waarop gesmoorde Oud Hollandse pannen zijn gelegd. Aan de voorzijde wordt het dakschild doorbroken door een Vlaamse gevel met een aangekapt zadeldak met gezwenkte schilden. Op het achterschild bevinden zich twee eenvoudige dakkapellen met een aangekapt zadelkapje, waarvan de detaillering verwijst naar de Vlaamse gevel aan de voorzijde. De dakkapellen zijn vermoedelijk niet oorspronkelijk. Op het rechter dakschild bevindt zich een eveneens niet oorspronkelijke dakkapel, waarvan de detaillering sterk afwijkt van de architectuur van de rest van het huis. Op het platte gedeelte van het dak bevinden zich enkele onopvallende schoorstenen.

De gevels van de villa zijn gepleisterd, witgeschilderd en voorzien van een gedeeltelijk gepleisterde plint. Aan de achterzijde is de plint in schoon metselwerk uitgevoerd. Onder de geprofileerde goot eindigen de gevels aan vier zijden met een gepleisterd bloktandfries. De meest opvallende elementen van het pand worden gevormd door de vier zeszijdige hoekelementen die boven de gootlijst eindigen met kanteelachtige bekroningen. De ingang van het pand bevindt zich in de linker zijgevel.

De VOORGEVEL bevat geen ingangspartij. Deze gevel heeft een symmetrische indeling en bevat vier vensterassen met vierruits ijzeren schuiframen en een halfrond bovenraam waarvan het traceerwerk opgebouwd is uit halfrond en cirkelvormig traceerwerk. De ramen bevinden zich in halfrond afgesloten vensteropeningen met geprofileerde dagkanten en blokvormige pleisterdecoraties ter hoogte van het bovenraam.

De middelste twee vensterassen bevinden zich in een opliggend gepleisterd veld dat aan de bovenzijde is afgesloten met een kroonlijst. Deze lijst loopt over in de onderzijde van het kleine balkon dat zich voor het dakhuis in het midden van de gevel bevindt. Op het balkon opent een dubbele glazen deur met een bovenraam dat identiek is aan de bovenramen op de begane grond. De detaillering van het rijk gedetailleerde ijzeren balkonhek herhaalt zich in een op de nok van het dakhuis aangebrachte bekroning.

De LINKER ZIJGEVEL bevat een rondboogvormig afgesloten portiek waarin zich de hoofdingang bevindt. Het nagebootste tegelwerk in dit portiek is niet oorspronkelijk. Rechts van de ingang is een laag toegangsdeurtje ten behoeve van de dokterspraktijk aangebracht. Links bevinden zich in de gevel nog een niet oorspronkelijk raam in een oorspronkelijke vensteropening en een klein rechthoekig raam. Het houten verbindingselement tussen het huis en het koetshuis is niet oorspronkelijk.

De ACHTERGEVEL heeft links een aangebouwde serre met een plat dak. De aanbouw heeft grote 4-ruits ramen en een dubbele tuindeur aan de achterzijde. Tegen de rechter zijgevel ervan bevindt zich een iets lager uitbouwtje met een 4-ruits raampje. Ook deze uitbouw heeft een plat dak. Hierboven is nog een deel zichtbaar van een getraliede raamopening in de hoofdgevel. Rechts in de hoofdgevel bevindt zich een van een luik voorzien raam.

De RECHTER ZIJGEVEL heeft drie 4-ruits ijzeren schuiframen als in de overige gevels. Onder het middelste raam bevindt zich een kelderlicht. Links bevindt zich ter plaatse van een vierde raam een aangekapte, niet oorspronkelijke, serre. De toegang naar het woongedeelte heeft in deze serre een 4-ruits deur. Het INTERIEUR heeft nog diverse oorspronkelijke elementen, waaronder twee stucplafonds en een oorspronkelijke trappartij.

Het achtergelegen voormalige KOETSHUIS heeft een zadeldak met gesmoorde, opnieuw verbeterde, Hollandse pannen en wit gepleisterde gevels. In de voorgevel is een moderne garagedeur ingebracht. Daarboven bevindt zich nog een oorspronkelijk bovenlicht met halfrond en cirkelvormig traceerwerk. Aan elke zijde van de moderne garagedeur bevindt zich een smal 6-ruits raam met een bovenlicht waarvan het traceerwerk gelijkvormig is aan dat van het grote bovenlicht.

Waardering

VILLA en voormalig koetshuis uit 1862 in eclectische stijl waarin vooral invloeden van de Willem II gotiek aan te wijzen zijn.

- Van architectuurhistorische waarde als goed en vrij gaaf bewaard gebleven voorbeeld van een vrijstaande villa in eclectische stijl, waarin ondermeer invloeden merkbaar zijn van de Willem II-Gotiek. Opvallend zijn de vier 'hoektorentjes' en de kanteelachtige beëindigingen van de gevels. Er is sprake van een ensemblewaarde als karakteristiek onderdeel van de bebouwing langs de Loseweg, waar het pand behoort tot de vanaf omstreeks 1850 gangbare villatypen, welke samen met de latere typen en stijlen een goed overzicht van de ontwikkeling van de villabouw in dit gebied geven.

- Van stedebouwkundige waarde door de situering aan de Loseweg. Deze weg bezit aan de oostzijde een nog in vrij gave staat bewaard gebleven bestand aan historische panden, die samen met de vele particuliere en openbare groenelementen een aantrekkelijk, waardevol straatbeeld vormen. Aan de westzijde van de Loseweg grenst de landschappelijk waardevolle paleistuin van Het Loo.

- Van cultuurhistorische waarde als onderdeel van de oorspronkelijke bebouwing in de nabijheid van Paleis Het Loo.

Overige gegevens

Oorspronkelijke functies

Hoofdfunctie Hoofdcategorie Subcategorie Functie Verbijzondering Toelichting
Ja Woningen en woningbouwcomplexen Woonhuis(K) Woonhuis

Bouwactiviteiten

Werkzaamheid Van Tot Nauwkeurigheid Toelichting
vervaardiging
1862
1862
exact
verbouwing
1950
1950
exact
Aanbouw bijkeuken en erker

Bouwtypen

Hoofdcategorie Subcategorie Bouwtypen Toelichting
Woningen en woningbouwcomplexen Woonhuis(K) Villa

Bouwstijlen

Bouwstijl Zuiverheid Toelichting Rijksmonumentnummer
Neo-Gotiek
invloeden
Eclecticisme
invloeden

Ambachten

Vakman Beroep Toelichting
Bruin, B. (Bernard) de ; Gelderland
architect / bouwkundige / constructeur