Registergegevens

Monumentgegevens

Monumentnummer
515128
Inschrijving register
Kadaster deel/nr
82980/196
Kadastrale aanduiding
Leiden Q 450
Leiden Q 449
Leiden Q 1190
Leiden Q 1191
Roomburgerweg 14, 2314 XM te Leiden
Roomburgerweg 13, 2314 XM te Leiden
Roomburgerweg 15, 2314 XM te Leiden
Roomburgerweg 16, 2314 XM te Leiden

Omschrijving

Inleiding

Twee dubbele WOONHUIZEN aan de Roomburgerweg uit 1927, ontworpen door Job G. Hansen (1899-1960) in 1927 in opdracht van J.C. de Graaf en H. Altink in de trant van het Nieuwe Bouwen. Laatstgenoemde was een broer van Jan Altink, die lid was van de Groningse kunstkring De Ploeg, waar Hansen sinds 1923 als architect deel van uitmaakte. De grote inspiratiebron voor Hansen was De Stijl. Aan de Roomburgerweg wilde hij huizen bouwen die zich niet opdrongen aan de bewoners, maar die de bewoners naar eigen inzicht in konden delen. De dubbele woonhuizen in Leiden waren de eerste ontwerpen van Hansen als zelfstandig architect. Vanuit de huizen kijkt men aan de voorkant uit over het Rijn-Schiekanaal, waar de Roomburgerweg langs loopt. De indeling van de dubbele huizen is inmiddels veranderd van twee dubbele woonhuizen naar twee vrijstaande woningen. Het inpandige balkon van het rechter blokje is bij het interieur getrokken.

Omschrijving

De dubbele woonhuizen zijn over twee bouwlagen opgetrokken in een rode Groningse klinker, onder een plat dak dat boven de zijgevels oversteekt. De huizen hebben een betonnen constructie met vloerplaten, die in gevel zichtbaar gemaakt zijn. Verder worden de ongelede muren van gladde rode baksteen onderbroken door grote vensters in stalen kozijnen, boven waterdorpels van zwart geglazuurd keramiek. Op een aantal hoeken gaan vensters de hoek om.

De indeling van de gevels is sterk asymmetrisch. In grote lijnen zijn de twee panden gelijk aan elkaar. In het ontwerp van de voorgevel zijn kleine verschillen aangebracht in de vorm en plaats van de vensters en een balkon. De ingangen van de woningen bevinden zich in de zijgevels, waardoor de entree centraal in de huizen gesitueerd is. De woonkamers liggen aan de voorkant.

Achter de hal bevinden de eetkamer en keuken zich naast elkaar. Een grote aanbouw aan de achterkant was bedoeld als bijkeuken. De eetkamers risaleren in de zijgevels. Bij de twee linker huizen (noord) steekt de eerste verdieping over en vormt een luifel boven de ingangen. In de linker hoek van de voor- en zijgevel een inpandig balkon. De vloerplaat is bij het rechter huis van het rechter blok (zuid) doorgetrokken en vormt daar boven de ingang een balkon met stalen buizen als reling.

In de voorgevels (west) op de begane grond twee grote vensters. Boven de twee vensters op de begane grond een brede witgeverfde betonnen balk. Op de verdieping links het inpandige balkon. Rechts een groot venster dat de hoek omgaat (in het linker pand) en een dubbel venster (in het rechter pand). In de bijkeukens aan de achterkant zijn de betonnen lateibalken boven de glaspuien bewaard. Oorspronkelijk bevonden zich op de plaats van de puien twee smalle vensteropeningen. Aan weerszijden van de uitgebouwde bijkeukens smalle vensters. Op de verdieping per woning twee driedelige vensters en een houten balkondeur met bovenlicht die toegang biedt tot het platte dak van de bijkeuken.

Beide panden hebben midden op het dak een lichtkap, waaronder de bovenlichten van de trappenhuizen. Op het linker pand staat de oorspronkelijke hoge schoorsteen.

Interieur

In de woonhuizen zijn onder meer nog bewaard: Dagkanten en vensterbanken aan de voorkant van petit graniet, aan de achterzijde bestaande uit zwarte tegels. Plinten van zwarte tegels, houten vloeren, glasdeuren met lijnen in het glas, zwart marmeren schouwen.

Hardstenen dorpels met neuten onder de buitendeuren. Bovenlicht met glas-in- lood boven ingang.

In het trappenhuis steekt de deurpost van de toiletdeur iets uit. De houten trapleuning bestaat uit een ronde balk op dunne ijzeren steunen, de klimmende lambrisering uit tegels. Een robuust traphek met platte balusters en een vlak bovenlicht boven de trap.

Waardering

De dubbele woonhuizen aan de Roomburgerweg zijn van algemeen belang vanwege de cultuur- en architectuurhistorische waarde wegens de aan het Nieuwe Bouwen verwante bouwstijl.

Bovendien zijn de woonhuizen goede voorbeelden van de meest progressieve architectonische ontwikkeling binnen de kunstenaarsvereniging De Ploeg.

Tenslotte zijn de ontwerpen de eerste producten van Hansen als zelfstandig architect en daarom in diens oeuvre van groot belang.

In stedebouwkundig opzicht zijn de twee dubbele woonhuizen van algemeen belang vanwege de beeldbepalende ligging aan het Rijn-Schiekanaal.

Ondanks de koppeling van de woningen en enkele wijzigingen zijn het exterieur als interieur van beide blokjes relatief gaaf, zowel in de opzet als op een aantal onderdelen.

Overige gegevens

Oorspronkelijke functies

Hoofdfunctie Hoofdcategorie Subcategorie Functie Verbijzondering Toelichting
Ja Woningen en woningbouwcomplexen Woonhuis(K) Woonhuis

Bouwactiviteiten

Werkzaamheid Van Tot Nauwkeurigheid Toelichting
vervaardiging
1927
1927
exact

Bouwstijlen

Bouwstijl Zuiverheid Toelichting Rijksmonumentnummer
Functionalisme
invloeden

Ambachten

Vakman Beroep Toelichting
Hansen, J.G. ; Zuid-Holland
architect / bouwkundige / constructeur