Omschrijving

HISTORISCHE TUIN- EN PARKAANLEG behorende tot de buitenplaats Oud-Poelgeest. De deels in detail en deels in structuur gaaf bewaarde 19de-eeuwse aanleg in landschapsstijl is in verschillende fasen tot stand gekomen met behoud van de formele structuur. De nog aanwezige 17de-eeuwse hoofdstructuur wordt bepaald door de deels dubbele omgrachting, de rechte oprijlaan in de as van het huis die zich achter het huis voorzet in een kort grand canal. De oprijlaan is in de 19de eeuw met een bocht naar het huis gelegd, doch het 17de-eeuwse tracé is rond 1866 weer hersteld; voor het huis eindigt de laan in een rondeel. De omgrachting heeft 19de-eeuwse aanpassingen ondergaan: aan de achterzijde van het huis is de gracht tot een vijverpartij uitgegraven en de op enige afstand liggende rechthoekige buitengracht is aan de noordwestzijde gedempt. Het (18de-eeuwse) grand canal vormt de verbinding tussen de gracht en vaart. De formele structuur doet zich het beste ervaren vanaf de rechte oprijlaan naar het huis met aan weerszijden daarvan de 19de-eeuwse wandelbossen van opgaand hout met enkele lanen en paden in gebogen en kronkelig verloop, deels met laanbeplanting van eik en beuk; aan de achterzijde van het huis wordt de aanleg in landschapsstijl meer benadrukt door de waterpartij, de weide, zichten naar buiten toe en romantische elementen (torens/kapel/brug). Rondom de vijverpartij een ruime strook gras met enkele solitairen; vanaf het huis loopt een zichtas naar buiten toe over de vijver en de weide (thans ijsbaan) oorspronkelijk met zicht op Leiden. Vanaf de Haarlemmertrekvaart wordt ook een fraai zicht op het huis verkregen en iets verder op de, aan de vaart gelegen, kapel. Ten noordwesten van het koetshuis, parrallel aan de oprijlaan waren oorspronkelijk de moestuin en boomgaard gesitueerd, zoals de Topografische Militaire Kaart van 1874-1912 laat zien.

Waardering

HISTORISCHE TUIN- EN PARKAANLEG behorende tot de buitenplaats Oud-Poelgeest van algemeen belang: - vanwege de ouderdom; - vanwege de bij de buitenplaats behorende parkaanleg in 19de-eeuwse landschapsstijl in samenhang met de neogotische elementen (hoofdgebouw en kapel) die tezamen een romantisch en pittoresk beeld scheppen; - vanwege de herkenbaarheid van de formele basis (grachten, hoofdas); - vanwege de markante situering aan de oude trekvaart; - vanwege de functioneel-ruimtelijke samenhang met de andere onderdelen van de buitenplaats.