Registergegevens

Monumentgegevens

Monumentnummer
515910
Inschrijving register
Kadaster deel/nr
82911/116
Kadastrale aanduiding
Urk B 2878
Wijk 6 81, 8321 VD te Urk

Omschrijving

Inleiding

Achter en tegen een ca. 1930 gebouwd, niet van rijkswege te beschermen woonhuis (Wijk 6 nr. 77) staat een waarschijnlijk omstreeks 1840, eveneens als woonhuis, gebouwd pand. Het kreeg omstreeks 1890 een functie als TIMMERMANSWERKPLAATS van timmerman Schraal.

Deze functie heeft het sindsdien behouden, waardoor het interieur en de inventaris van het in een traditionele stijl gebouwde pand grotendeels intact zijn gebleven.

Omschrijving

De voorgevel van het vanuit een rechthoekige plattegrond opgetrokken pand grenst aan een erfje met een erfscheiding in de vorm van bakstenen muurtjes, waarvan de geraapte rechter muur van negentiende eeuwse oorsprong is. De erfbestrating bestaat hier voor een groot deel uit gele baksteen. Het met het woonhuis Wijk 6 nr.77 verbonden pand is verdiepingloos en is opgetrokken in geraapte baksteen, vanuit een rechthoekige plattegrond. Het is verdiepingloos en staat onder een met Hollandse pannen gedekt zadeldak met wolfseind. De zuidelijke kopgevel is een lijstgevel met schijnvoegen en rechtgesloten gevelopeningen. Op de begane grond bevindt zich een oude paneeldeur met originele klink en bovenlicht. Het venster hier links van staat boven twee staafankers (schieters). Het gevelvlak rechts van de deur is waarschijnlijk voorzien geweest van een venster, dat is dichtgemetseld. Op de hoogte van de zoldervloer bevinden zich vier staafankers voor de bevestiging van de zolderbalken. De zolderdeur in de geveltop heeft een drieruits bovenlicht. De gevel wordt beëindigd door een op vier klampen rustende houten kroonlijst. Onder de lijst staan twee schuin geplaatste staafankers, ter hoogte van de hanebalken. Het wolfsend werd oorspronkelijk bekroond door een korte schoorsteen. De oostelijke zijgevel is blind en voorzien van vernieuwde houten goten op klampen. De westelijke zijgevel is van links naar rechts voorzien van een rechthoekig venster, een uit een boven- en een onderdeur bestaande tweedelige deur met bovenlicht en een brede vensterpartij. Aan de bovenkant van de gevel zijn tien staafankers bevestigd, die dienen voor de verankering van de zolderbalken. Een houten bakgoot rust op de deels nog oorspronkelijke ijzeren gootklampen. Helemaal rechts, laag in de gevel bevindt zich een zwaar ijzeren muuranker, waarvan de oorspronkelijke functie niet duidelijk is.

Het interieur bestaat uit één ruimte op de begane grond en een zolder sinds het pand in gebruik is als werkplaats. Van de bedsteemuren zijn restanten bewaard gebleven tegen de oostgevel. Aan de binnenmuur van de zuidgevel bevinden zich nog een aantal negentiende-eeuwse tegels met decor. Waarschijnlijnk maakte deze muur oorspronkelijk deel uit van de woonkamer. De ruimte tussen de werkplaats en Wijk 6 nr.77 heeft lange tijd gediend als washok.

Waardering

De timmermanswerkplaats is van algemeen belang vanwege de cultuurhistorische, de architectuurhistorische en de stedenbouwkundige waarde.

- Het pand heeft cultuurhistorische waarde vanwege de bijzondere bedrijfsfunctie die het al sinds het eind van de negentiende eeuw heeft.

- Het heeft architectuurhistorische waarde als een van de zeldzame, als woonhuis gebouwde panden op Urk met een lijstgevel uit de eerste helft van de negentiende eeuw, waarmee het tevens een van de oudste, nog bestaande Urker woonhuizen is.

- De timmermanswerkplaats heeft ensemblewaarde als belangrijk onderdeel van de historische bebouwing en de sterke samenhang hiermee.

- Het pand is tevens van belang vanwege de herkenbaarheid en vanwege de ruime mate van gaafheid van het exterieur en belangrijke delen van het interieur.

- Het pand heeft bovendien voor Urk zeldzaamheidswaarde vanwege de hiervóór genoemde kwaliteiten.

Overige gegevens

Oorspronkelijke functies

Hoofdfunctie Hoofdcategorie Subcategorie Functie Verbijzondering Toelichting
Ja Boerderijen, molens en bedrijven Nijverheid Timmermanswerkplaats gebouwd als woning
Nee Boerderijen, molens en bedrijven Nijverheid Timmermanswerkplaats gebouwd als woning

Bouwactiviteiten

Werkzaamheid Van Tot Nauwkeurigheid Toelichting
vervaardiging
1840
1890
globaal
De jaartallen betreffen zowel bouw als verbouw (zie tekst)

Bouwstijlen

Bouwstijl Zuiverheid Toelichting Rijksmonumentnummer
ambachtelijk-traditionele bouwtrant
invloeden