Inleiding

WOONHUIS (dwarshuistype) gebouwd omstreeks 1875 in opdracht van fabrikant J. Boon naar een ontwerp van architect M. Viets uit Zuidhorn in een Eclectische stijl. In 1942 zijn in de zuidgevel van het achterhuis openslaande deuren met zijlichten gezet. In 1943 zijn op het achterhuis dakkapellen op het zuidelijk- en westelijk dakvlak geplaatst en in 1970 en 1974 zijn de gevels van zowel achterhuis als de aangebouwde schuur nogal gewijzigd. Door deze ingrepen zijn zowel het achterhuis als de schuur van ondergeschikt belang voor bescherming van rijkswege.

Het woonhuis is gelegen op een ruim langwerpig perceel in een gebied, de Gast genaamd, dat zal worden voorgedragen als beschermd gezicht. Het deels omhaagde perceel wordt aan de voorzijde van de openbare weg gescheiden door een eenvoudig uit omstreeks 1875 stammend ijzeren HEK. Aan de voorzijde bevindt zich centraal een beweegbaar deel.

Omschrijving

WOONHUIS bestaande uit een DWARSHUIS, ACHTERHUIS en aangebouwde SCHUUR. Het achterhuis en de schuur zijn voor de bescherming van ondergeschikt belang.

Het één verdieping hoge, deels onderkelderde DWARSHUIS op nagenoeg rechthoekige plattegrond is opgetrokken in rode baksteen op een gepleisterd trasraam waarboven ter hoogte van de onderdorpels van de vensters een gepleisterde lijst. Het pand wordt gedekt door een schilddak waarop zwarte geglazuurde Friese golfpannen; twee opnieuw opgemetselde nokschoorstenen met kap; houten kroonlijst. De gevels worden geleed door gepleisterde zeshoekige hoekpilasters met cannelures waarop banden versierd met diamantkoppen en getoogde zesruits vensters onder een gemetselde segmentboog met gepleisterde sluit- en aanzetstenen.

De entree in segmentboogvormig portiek bevindt zich in het gepleisterde middenrisaliet van de voorgevel (oostzijde) en bestaat uit twee houten paneeldeuren met getoogd bovenlicht waarin geschilderd glas-in-lood; twee treden hoge hardstenen stoep deels met gekleurde tegelvloer. Het middenrisaliet, dat wordt omlijst door zeshoekige pilasters met cannelures, is boven de kroonlijst doorgetrokken en wordt gedekt door een zadeldak; omlijsting van zeshoekige pilasters met cannelures bekroond met bolvormige decoraties; samengesteld tweedelig venster (roedenverdeling verdwenen) met keperboogvormige bovenlichten onder één keperboog. Aan weerszijden van het risaliet twee getoogde zesruits vensters.

In de zuidgevel een getoogd zesruits venster en een getoogd tweeruits keldervenster.

Het ACHTERHUIS is tegen de achtergevel (westzijde) aangebouwd.

In de noordgevel een getoogd zesruits venster en een liggend keldervenster met diefijzer.

In het INTERIEUR zijn ondermeer van belang: de houten paneeldeuren met venster en houten omlijsting, de houten vloeren, in de centraal gelegen hal het stucplafond en de houten tochtdeur met roedenverdeling en gekleurd glas, in de linker voorkamer het stucplafond met Eclectische schilderingen, de houten blinden, de ingebouwde kasten en de houten schouw waarboven een gestucte decoratie, in de rechter voorkamer het balkenplafond.

Waardering

Woonhuis met hek van algemeen belang vanwege architectuur- en cultuurhistorische waarde:

- als voorbeeld van een dwarshuis uit omstreeks 1875 in de provincie Groningen

- vanwege de traditionele vormgeving en fraaie Eclectische detaillering van het voorhuis

- vanwege de vrij hoge mate van gaafheid van zowel exterieur als delen van het interieur van het voorhuis

- vanwege de fraaie interieuronderdelen van het voorhuis

- als voorbeeld van het oeuvre van architect M. Viets

- vanwege de beeldbepalende ligging in het als beschermd gezicht voorgedragen gebied De Gast.