Inleiding

WINKELWONING, in 1906 gebouwd naar ontwerp van architect W.G. WELSING (1849-1942) in opdracht van de firma De Gruyter; het eerste ontwerp in een reeks bedrijfs- en woongebouwen van architect Welsing voor de firma De Gruyter. De samenwerking zou tot ca. 1925 voortduren. Een letter-ornament met de firmanaam sierde oorspronkelijk het dak. Momenteel is in de winkel een kledingzaak gevestigd.

Het pand is gelegen aan het Land van de Markt (een plein waar vijf winkelstraten samenkomen), op de hoek van de Roggestraat en de Beekstraat. Het hoekpand vormt de afsluiting van de aaneengesloten gevelwanden van beide straten. De belendende panden hebben eveneens drie bouwlagen en een zolderverdieping, maar geringere verdiepinghoogten.

Omschrijving

Onderkelderde WINKELWONING van drie bouwlagen en een zolderverdieping op nagenoeg rechthoekig grondplan. De zolderverdieping heeft een plat dak en steile dakschilden aan de straatzijden. De met schubvormige leien belegde dakschilden zijn voorzien van houten, plat gedekte dakkapellen met houten kruiskozijnen (twee gekoppelde en vier enkele). De dakschilden worden op de hoek onderbroken door een opgemetselde toren met een achtzijdige met koper afgedekte spits en piron. De gevels van lichtgele verblendsteen in kruisverband hebben op de begane grond een bekleding van graniet.

De VOORGEVEL heeft een omvang van twee vensterassen aan de Roggestraat, een driezijdige erker met toren-opbouw aan het Land van de Markt en zeven vensterassen aan de Beekstraat. De gevel aan de Beekstraat vertoont een lichte knik en heeft een middenrisaliet. De eerste bouwlaag heeft een granieten bekleding met pilastergeleding. De pilasters hebben uitbuikende basementen en ingekorven geometrische sierlijsten. De plint en de afsluitende granieten band met waterlijst zijn vlak. De band beschrijft op de hoek een halve cirkel. De winkelingang bevindt zich in de afgeschuinde hoek. De grote rechthoekige etalages aan weerszijden hebben geprofileerde kozijnen van brons. De ingangen uiterst rechts in de Beekstraat zijn vernieuwd. De tweede en derde bouwlaag hebben recht gesloten schuifvensters met bovenlichten, natuurstenen lekdorpels en lateien. Alle lateien zijn voorzien van een zigzag- of boogjesfries. Ter hoogte van de aanzetstenen onder de lateien in de derde bouwlaag zijn drie groene baksteenlagen ingemetseld. De gevels worden afgesloten door uitkragende goten op gesneden klossen, waaronder enkele lagen groene baksteen. De hoeken van de gevels en de middenrisaliet steken boven de goten uit en worden bekroond door hoge natuurstenen afdekstenen met een profilering in Art Nouveau-stijl. De hoekerker is in de tweede bouwlaag gebogen en bezit drie smalle schuifvensters met bovenlichten. De lateien hebben een in- en uitgezwenkt profiel en ondersteunen een halfrond balkon in de derde bouwlaag. Het balkon is afgezet met een sierlijk smeedijzeren hek in Art Nouveau-stijl. De erker is hier driezijdig en bezit drie smalle deuropeningen met bovenlichten. De veelzijdige torenopbouw wordt gemarkeerd door een waterlijst, bezit drie smalle draairamen met bovenlichten en wordt afgesloten door een boogjesfries in Art Nouveau-stijl waarin vijf stadswapens zijn aangebracht (o.a. van Amsterdam en Utrecht). De zijden worden geflankeerd door hoger opgetrokken consoles op de hoeken. Het INTERIEUR bezit onder meer een kelder met troggewelven, een deels oorspronkelijk trappenhuis met bordestrap, betimmerde paneeldeuren met geprofileerde omlijstingen, twee zwart marmeren schouwen, stucplafond met lijsten en middenrozet in Art Nouveau-stijl.

Waardering

WINKELWONING uit 1906.

- Van architectuurhistorische waarde als goed en gaaf voorbeeld van een winkel met bovenwoningen in Art Nouveau-stijl. Het pand valt op door hoogwaardige esthetische kwaliteiten in exterieur, zoals gave verhoudingen en de toepassing van bijzondere materialen en ornamentiek. Het pand is het eerste project van architect W.G. WELSING (1849-1942) voor de firma De Gruyter, en neemt als zodanig een belangrijke plaats in binnen diens oeuvre en markeert het begin van een lange samenwerking.

- Van stedebouwkundige waarde als essentieel onderdeel van de historische bebouwing aan het sterplein Land van Markt en directe omgeving. In relatie met de haar omringende bebouwing heeft het pand ensemblewaarde. Het speelt ter plaatse een beeldbepalende rol vanwege de ligging op een hoek en de situering van de hoekerker met toren in de zichtas van enkele straten.