Registergegevens

Monumentgegevens

Monumentnummer
516960
Inschrijving register
Kadaster deel/nr
82827/73
Kadastrale aanduiding
Gilze en Rijen L 1911
Aalstraat 60, 5126 CP te Gilze

Omschrijving

Inleiding.

Geheel vrijstaand WERK-WOONHUIS dat in 1903 precies in de as van de Alphenseweg in vormen van de Neo-Renaissance werd gebouwd. Het pand heeft zijn oorspronkelijke functie behouden. Het zich achter de oostelijke aanbouw bevindende éénlaags gedeelte onder een plat dak valt buiten de van rijkswege geldende bescherming.

Omschrijving.

Pand op een rechthoekige grondslag van twee bouwlagen onder een mansarde met de nok evenwijdig aan de Aalstraat en haaks op de Alphenseweg. Aan weerszijden van het pand bevindt zich, iets terugliggend, een éénlaags aanbouw. Links is deze langwerpig en loopt door tot achter de hoofdmassa. Rechts is deze aanbouw korter en heeft de diepte van de hoofdmassa. De geheel symmetrisch opgebouwde hoofdmassa bestaat uit vijf traveeën waarvan de middelste de ingang is. Hoofdmassa en aanbouwen zijn opgetrokken met een gecementeerde plint. De gevels zijn van machinale baksteen en gemetseld in staand verband. Een opvallend rijk decoratief element wordt gevormd door de vier pilasters die zowel op de hoeken staan als de door het dakschild doorgetrokken en van een topgevel voorziene ingangspartij omlijsten. De vier identieke en paarsgewijs gekoppelde vensters in de voorgevel zijn recht gesloten. Ze hebben doorgetrokken hardstenen onderdorpels en zijn overtoogd met een boogvormige strek met hardstenen diamantkoppen en aanzetstenen. Alle vensters hebben een T-raam met glas-in-lood met geometrische motieven in het bovenlicht. Fries met meandervormige decoratie van gele baksteen. Verspringende kroonlijst op klosjes. De ingangspartij wordt door zijn hoogte nog eens extra benadrukt. Opvallende elementen hierin zijn: de originele paneeldeur, het balkon op bewerkte ijzeren consoles en met krulwerk in het hek, de topgevel met hardstenen afdekplaten, het jaartalschildje en de ijzeren windvaan. Met uitzondering van de schilden is het dak gedekt met zwarte kruispannen. De schilden zijn gedekt met ruberoid en zijn, evenals de aanbouwen, elk voorzien van een fraai gedetailleerde zinken oeil-de boeuf dakkapel. Tegen elk van de buitenmuren van de kopgevels van de hoofdmassa bevindt zich een gemetselde schoorsteen. In deze gevels zijn tevens enkele rechte steekankers van de kapconstructie aangebracht. Verder zijn er in deze zijgevels halve schuifvensters met enkelruits schuiframen en overtoogd met een eenvoudige strek aangebracht.

Van de éénlaags aanbouwen is de meest westelijke het langst en het breedst en als enige onderkelderd. Beide hebben een omlopende mansarde gedekt met zwarte kruispannen. Het westelijke gedeelte heeft aan de achterzijde twee grote ingangen en werd gebruikt als bedrijfsruimte. Aan de achterzijde van het pand is veel van het oorspronkelijke metselwerk in witte steen vervangen. Ook zijn er in het achterste dakschild recht gesloten vensters met klapramen aangebracht.

Waardering.

Het pand is van algemeen belang. Het pand heeft cultuurhistorisch belang als bijzondere uitdrukking van de sociaal-economische en typologische ontwikkeling van het werk-woonhuis in een kleine dorpskern. Het pand heeft architectuurhistorische waarde vanwege de toegepaste neo-renaissance stijlelementen en de rijke ornamentiek. Het pand heeft ensemblewaarden wegens de situering, verbonden met de ontwikkeling van Gilze. Het pand is van belang wegens de architectonische gaafheid van het exterieur.

Overige gegevens

Oorspronkelijke functies

Hoofdfunctie Hoofdcategorie Subcategorie Functie Verbijzondering Toelichting
Ja Woningen en woningbouwcomplexen Woonhuis(K) Woonhuis

Bouwactiviteiten

Werkzaamheid Van Tot Nauwkeurigheid Toelichting
vervaardiging
1903
1903
exact
met nok evenwijdig aan de Aalstraat

Bouwstijlen

Bouwstijl Zuiverheid Toelichting Rijksmonumentnummer
Neo-Renaissance
stijlzuiver