Registergegevens

Monumentgegevens

Monumentnummer
516963
Inschrijving register
Kadaster deel/nr
82827/36
Kadastrale aanduiding
Gilze en Rijen A 3421
Gilze en Rijen A 5335
Gilze en Rijen A 3420
Hoofdstraat 35, 5121 JA te Rijen
Hoofdstraat 37, 5121 JA te Rijen
Hoofdstraat 39, 5121 JA te Rijen

Omschrijving

Inleiding.

Geheel vrijstaand blok van drie aaneengesloten WOONHUIZEN dat in 1923 in opdracht van de gebroeders Teeuwes aan de westzijde van de Hoofdstraat. In vormen van de Overgangsarchitectuur werd opgericht. Het ontwerp was van de uit Hoensbroek afkomstige architect M. Nundesser.

Omschrijving.

Het symmetrisch opgetrokken bouwblok heeft een rechthoekige grondslag met de lengte-as evenwijdig aan de straat. Aan de achterzijde bevinden zich drie kleine rechthoekige éénlaags aanbouwen. Aan de voorzijde bevindt zich over de breedte van het pand een ondiepe tuin omgeven door een ijzeren sierhek tussen staanders. De hoofdmassa bestaat uit twee bouwlagen en heeft een samengesteld schilddak gedekt met rode tuile-du-Nord pannen en muldenpannen. Op de nok van het dak zijn vier gemetselde schoorstenen geplaatst, waarvan de meest linkse vernieuwd is. De verspringende gevels zijn opgetrokken in machinale baksteen, gemetseld in halfsteensverband en geknipt en gesneden gevoegd. Het pand heeft een verspringende gewelfde gootlijst, die alleen onderbroken wordt in de zijgevels op de plaats van de twee opvallende, van leien in maasdekking voorziene, ovale traptorentjes. De gootlijst heeft een gesneden rand. De voorgevel is het meest rijk geornamenteerde gedeelte van het pand en is ingedeeld in zeven traveeën. Aan de zijkanten een smalle ingangspartij die terugwijkend ten opzichte van de rest van de gevel is behandeld. In deze travee bevinden zich: een hardstenen trapje, geflankeerd door een balustrade tussen staanders met betonnen afdekplaat en balornament, een rondboogingang met rondboogpaneeldeur met gesneden rond bovenlicht, hierboven een bewerkte cartouche met het opschrift "A.D. 1923", daarboven een rondboogvenster met hardstenen onderdorpel en een raam met roedenverdeling. Naar het centrum van de voorgevel toe volgt dan een travee met een segmentboogvormige erker van één bouwlaag met daarbovenop een balkon. De erkers hebben een Serliana-motief. Alle erkervensters hebben een kleine roedenverdeling. Boven de recht gesloten erkervensters bevindt zich steeds een geornamenteerde cartouche. De balkonnen bovenop de erkers zijn voorzien van een borstwering van siermetselwerk met kleine openingen en hebben een betonnen afdekplaat met balornamenten. Recht gesloten balkondeur geflankeerd door recht gesloten, smalle, vensters, alle met geometrisch ingedeeld bovenlicht met glas-in-lood met florale motieven. Vervolgens een travee met groepen van twee recht gesloten vensters met hardstenen onderdorpels per bouwlaag. Op de begane grond hebben de vensters schuiframen en een bovenlicht met stervormig gesneden roeden met daartussen glas-in-lood met florale motieven. Op de verdieping hebben de vensters klapramen en zijn de roeden in de bovenlichten ruitvormig met daartussen glas-in-lood met florale motieven. In het dakschild boven deze tussentraveeën bevinden zich twee forse dakkapellen onder een met pannen gedekt zadeldak. Elk van deze dakkapellen heeft een wit driehoekig fronton waarvan het timpaan geornamenteerd is met in reliëf aangebrachte arabesken. Elke dakkapel heeft drie naast elkaar geplaatste rechthoekige vensters met zesruits ramen. De centrale travee, die gedekt is met muldenpannen van een lichtrode kleur, is het meest voornaam vorm gegeven. De uit drie gedeelten bestaande travee is ten opzichte van de rest van de voorgevel iets terugliggend behandeld. De vensters en ramen zijn identiek aan die van de aangrenzende traveeën. Vanwege de woningindeling is de ingang niet centraal maar aan de rechterkant van de travee geplaatst. Deze bestaat uit een rechte paneeldeur met gesneden bovenlicht. In het centrum van de travee is een segmentvormig balkon geplaatst dat rust op twee getrapte bakstenen consoles. De detaillering en het materiaalgebruik van de borstwering en de afdekplaat met balornamenten zijn overeenkomstig die van de hoekbalkons. De gehele travee wordt overspannen door een groot driehoekig fronton met een timpaan met in reliëf aangebrachte arabesken en een leeuwekop. Centraal in het timpaan bevindt zich een kleine ovale vensteropening. De zijgevels zijn wat materiaalgebruik en venstervormen betreft vergelijkbaar met de voorgevel maar minder rijk aan ornamentiek. Zeer opvallend zijn de twee ovale, grotendeels ingebouwde, traptorens die elk in het midden van de zijgevels geplaatst zijn. De torens springen iets uit in de gevel en rijzen tot boven de onderbroken gootlijst en het dakschild uit. Kegelvormige torenspitsen met leien in maasdekking en elk bekroond met een bolpiron. Langwerpige rechthoekige vensters met hardstenen onderdorpels. Aan de achterzijde van elke woning bevindt zich een kleine éénlaags aanbouw op vierkante grondslag. Voor het huis bevindt zich een ondiepe tuin, omgeven door een ijzeren sierhekwerk tussen bakstenen penanten met betonnen afdekplaten. Enkele van de afdekplaten zijn vernieuwd en de penanten opnieuw opgemetseld. In de muur van de voorgevel zijn twee tegels met Mariavoorstellingen aangebracht: bij nummer 35 een terracotta tegel met Maria en kind omgeven door bloemen en opschrift REGINA PACIS ORA P(ro) N(obis); bij nummer 39 een witte steen met Maria en kind en opschrift SUB TUTELA MATRIS. Inwendig bevatten de woonhuizen nog veel ornamentiek uit de bouwtijd. Opvallend zijn de glas-in-lood vensters, de houten trappartijen en enkele sobere, strak geometrisch gegroefde stucplafonds. De meeste deuren hebben een houten omlijsting met een frontonbekroning. Bij nummer 35 is het meeste glas-in-lood verwijderd en recentelijk weer in stijl terug gebracht. Nummer 39 bezit nog een fraaie betegelde woonkeuken uit met schouwpartij uit de bouwtijd.

Waardering.

Het pand is van algemeen belang.

Het pand heeft cultuurhistorische belang als bijzondere uitdrukking van een sociaal-economische ontwikkeling. Het pand heeft architectuurhistorische waarde vanwege de hoogwaardige esthetische kwaliteiten van het ontwerp en als bijzondere uitdrukking van de typologische ontwikkeling van het gekoppelde woonhuis.

Het object is van belang wegens de hoogwaardige architectonische kwaliteit van de samenstellende onderdelen, de toegepaste stijlelementen en de ornamentiek.

Overige gegevens

Oorspronkelijke functies

Hoofdfunctie Hoofdcategorie Subcategorie Functie Verbijzondering Toelichting
Ja Woningen en woningbouwcomplexen Woonhuis(K) Woonhuis Blok van 3 aaneengesloten woonhuizen.

Bouwactiviteiten

Werkzaamheid Van Tot Nauwkeurigheid Toelichting
vervaardiging
1923
1923
exact

Bouwstijlen

Bouwstijl Zuiverheid Toelichting Rijksmonumentnummer
Overgangsarchitectuur
stijlzuiver

Ambachten

Vakman Beroep Toelichting
Nundesser, M. ; Noord-Brabant
architect / bouwkundige / constructeur
Teeuwes, Gebrs. ; Noord-Brabant
aannemer / uitvoerder