Inleiding.

Het RAADHUIS van de voormalige gemeente Chaam is in 1940 ontworpen en in 1941 gebouwd in Traditionalistische stijl naar ontwerp van de architect C.P. Schellekens uit Dongen en uitgevoerd door aannemer C. Schaffelaars uit Rijen. Het ligt in de dorpskern aan een driehoekig plein. Het erf sluit aan op de voormalige veldwachterswoning en is omgeven door lage met een ezelsrug afgedekte schansmuren. Een voorontwerp uit 1939 met rijke detaillering en achtkantige hoektoren met peerbekroning bleef onuitgevoerd.

Omschrijving.

Het raadhuis is gebouwd uit een groot formaat imitatie-handvormstenen. Het telt twee bouwlagen met een fors zadeldak met geknikte dakvlakken. Het gebouw heeft een iets verhoogd vloerniveau. De voorgevel heeft een asymmetrische opbouw met in het midden een ingang onder segmentboog met geblokte sieromlijsting in baksteen en tufsteen. Dubbele deur met kleine glasruiten. Bordes met smeedijzeren hek. Boven de ingang op de verdieping een Frans schijnbalkon met glasraam en smeedijzeren sierhek. Links van de entree op de begane grond een en op de verdieping twee 12-ruits ijzeren ramen in houten kozijn. Rechts op de begane grond twee kleine en hooggeplaatste ijzeren ramen met zesruits indeling. Erboven op de verdieping twee smalle en hoge segmentboogramen met 12-ruits indeling. De gevel wordt door een gemetseld boogfries afgesloten. Rechts een iets lagere aanbouw, die mogelijk rond 1950 tot twee lagen is verhoogd. Hier op de begane grond een en op de verdieping twee 12-ruits ramen. De linker zijgevel heeft een tuitgevel met forse schouders en bekroning. Lage erker onder lessenaardak met 12-ruits segmentboograam van de burgemeesterkamer. Ernaast een raam met kleine roedenverdeling. Op de verdieping boven de aanbouw twee zesruits segmentboogramen en een gevelsteen met het gemeentewapen. Bij de aanzet van de topgevel de jaarankers 1941. Erboven een vierruits zolderraam onder rondboog. In de achtergevel ramen van de onderverdieping met ijzeren kleine roedenverdeling. Op de verdieping zes-, 12- en 16-ruits ramen. Boogfries onder de goot. In de rechter zijgevel van de aanbouw openslaande ramen met kleine roedenverdeling. Het inwendige is zeer gaaf bewaard gebleven. Entree en lokettenhal met schoon metselwerk en lambrizering van groen geglazuurde baksteen. Kloostergewelven. Gemeentewapen in glas-in-lood. Gedenksteen van de bouw in 1941 in zwart glas. Loketten met schuiframen onder segmentboog. Burgemeesterkamer met eiken parket, lambrizering en balklagen. Erker met segmentboog. Smeedijzeren kroon en schilderingen met boer en boerin en pastoraal tafereel door Gerrit de Morée in 1942 aangebracht. In de aanbouw glaswand met groen kathedraalglas. Alle ruimten hebben eiken paneeldeuren. In de bovenhal bakstenen troggewelven op betonbalken. Uiltje boven de deur van de voormalige raadszaal. Vloer van Sollenhofer steen en smeedijzeren traphek. In de hal glasramen met gemeentewapen, de in 1944 vernielde kerktoren en het voormalige raadhuis. In de raadszaal schoorsteenmantel met kastjes en door De Morée geschilderd kruis en wapen. Smeedijzeren kroonluchter.

Waardering.

Het raadhuis is van algemeen belang. Het heeft cultuurhistorisch belang als voorbeeld van een sociaal-economische en bestuurlijke ontwikkeling, namelijk de stichting van raadhuizen voor het bestuurlijke apparaat in groeiende plattelandsgemeenten en als voorbeeld van de typologische ontwikkeling van het dorpsraadhuis. Het heeft architectuurhistorische waarde vanwege de stijl en als voorbeeld van het oeuvre van de architect Schellekens. Tevens is het waardevol vanwege het materiaalgebruik en de verzorgde ornamentiek. Het object is belangrijk vanwege de gaafheid van het ex- en interieur en is als voorbeeld van een dergelijk dorpsraadhuis zeldzaam.