Inleiding

Het KAASPAKHUIS met kantoor is gebouwd in 1919 in Traditioneel-Ambachtelijke stijl naar ontwerp van architect P.D. Stuurman uit Waddinxveen. Vóór het bestaande pakhuis is in 1949 een nieuw kantoorgedeelte gebouwd in Zakelijk Expressionistische stijl. In het trappenhuis van het kantoor bevindt zich een brandschildering, die vervaardigd is door atelier W. Bogtman te Haarlem.

NB. 1. De eerste bouwlaag van de voorgevel, met inrijdeuren en een entree is later gewijzigd. Ook het kantoorgedeelte is gedeeltelijk gemoderniseerd ten behoeve van de bedrijfsvoering.

NB. 2. In het pakhuis erachter zijn de ramen dichtgezet in verband met de beheersing van de luchtvochtigheid. In de oorspronkelijke situatie dienden de ramen om de pakhuisruimten te ventileren; dit geschiedt nu m.b.v. een luchtverversingssysteem.

Omschrijving

Het kaaspakhuis met kantoor is vanuit een langgerekte, rechthoekige plattegrond opgetrokken in vier lagen onder een schilddak gedekt met gesmoorde kruispannen; de kap van het kantoorgedeelte is voorzien van een overstek. Het pand staat op een hellend terrein, dat oploopt naar de straatzijde en heeft een souterrainniveau. De bakstenen gevels bestaan uit machinale steen, die in kruisverband met knipvoeg opgemetseld is; rondom is een gecementeerde plint aangebracht, die zich naar achtertoe vergroot, bij de achtergevel beslaat de plint de gehele hoogte van het kelderniveau.

De nagenoeg symmetrische voorgevel is sterk horizontaal geleed door de plint en de licht uitkragende geveldelen, die afgesloten worden met grindbetonnen lijsten. De eerste laag heeft gewijzigde inrijdeuren en rechts de entree. Rond de deuren en ter afsluiting van de eerste laag bevindt zich een band van grindbeton. In de tweede laag is een reeks kleine, rechthoekige vensters aangebracht. Op de derde en vierde laag zijn samengestelde vensters geplaatst met grote vaste ramen, die worden geflankeerd door zijlichten met roedeverdeling en draairamen. De zijgevels hebben over de gehele lengte langgerekte, rechtgesloten vensters op alle bouwlagen. De oostgevel is op de begane grond en via loopbruggen gedeeltelijk verbonden met het kaaspakhuis ernaast. De achtergevel heeft op iedere bouwlaag reeksen van rechthoekige vensters.

INTERIEUR

De historische indeling van het interieur van het kantoor is grotendeels behouden. Op de begane grond bevindt zich een entree met een trappenhuis naar de tweede verdieping. Op de tweede verdieping bevindt zich een hal met rondom kantoorruimten, waaronder directie- en bestuurskamer. Ook op de derde verdieping bevinden zich kantoorruimten. Het trappenhuis is uitgevoerd met een bordestrap en is voorzien van een betegelde trappaal, lambrizering (bestaande uit geglazuurde groene en zwarte tegels) en ramen met gekleurd glas-in-lood in Art Deco-stijl en brandschilderingen.

Ook het pakhuis heeft zijn oorspronkelijke indeling behouden met op de begane grond pakruimten en de paraffineafdeling en op de verdiepingen de oorspronkelijke, houten kaasstellingen haaks op en aan weerszijden van het gangpad in het midden. De planken van de oorspronkelijke kaasstellingen variëren in diepte, afhankelijk van het gewicht (de omvang) van de kazen.

Waardering

Het kaaspakhuis met kantoor aan de Wachtelstraat 52/52A is van algemeen belang vanwege de cultuur- en architectuurhistorische waarde.

Het pakhuis heeft cultuurhistorische waarde als uitdrukking van een functie en vanwege de rol die het speelt in de geschiedenis van de kaasproduktie te Gouda.

Het pakhuis met bijbehorend interieur heeft architectuur-historische waarde als representatief voorbeeld van een bouwtype en vanwege de historische indeling van het pakhuisgedeelte. In het kantoorgedeelte is met name het trappenhuis van belang.

Het pakhuis heeft stedebouwkundige waarde vanwege de beeldbepalende ligging aan de Kromme Gouwe en de relatie met het bijbehorende kaaspakhuis aan de oostzijde.

Het interieur van het pakhuis is gaaf. Het interieur van het kantoor is redelijk gaaf.

Het kaaspakhuis vertegenwoordigt vanwege de functie en de omvang aanzienlijke zeldzaamheidswaarde.