Monumentnummer: 517609
Bij Oosthaven 31 2801 PD te Gouda

Inleiding

Het in een Ambachtelijke-Traditionele bouwtrant opgetrokken LIJKENHUISJE (metaarhuis) is in 1899 in opdracht van de Vereniging Centraal Israëlitische Oude-Mannen- en Vrouwenhuis gebouwd. Het was bij de Joodse gemeente als metaarhuisje in gebruik voor het opbaren van overledenen en het doen van rituele wassingen. Sinds de restauratie in 1994 heeft het metaarhuisje de functie van gedenkplaats. Het lijkenhuisje staat op het achtererf van Oosthaven 31 in de oosthoek van de tuin met de nokrichting haaks op dat van het hoofdgebouw. Het wordt aan twee zijden omsloten door TUINMUREN.

Omschrijving

Het éénlaags, uit ijsselsteen in kruisverband opgetrokken gebouwtje heeft een rechthoekig plattegrond onder een zadeldak met rode Tuile-du-Nordpannen. Rode baksteen is decoratief gebruikt voor de rondbogen boven de gietijzeren rondboogvensters, de rollagen/strekken boven de deuren, de sierbanden- en omlijstingen, de afdeklijsten en lekdorpels. De beide kopgevels zijn tuitgevels, die op de hoeken en in de top versierd zijn met forse vierkante pinakels. Deze zijn versierd met getrapt gemetselde spaarvelden en hebben een knopvormige bekroning. Op de oosthoek bevindt zich inplaats van een pinakel een schoorsteen. De tuitgevels worden afgesloten door een rode bakstenen rollaag. De symmetrisch ingedeelde voorgevel heeft in het midden een dubbele deur met tweeruits bovenlicht en op de zolder een houten zolderluik met kraaldelen. Aan weerszijden van de entreedeur bevindt zich een rondboogvenster. Onder het linker is een gedenksteen geplaatst van de laatste restauratie in 1994. Bij de linker (noordelijke) langsgevel zijn twee vergelijkbare rondboogvensters symmetrisch in de gevel geplaatst.

Inwendig bevindt zich tegen de achtermuur een plaquette, die (geplaatst tijdens de laatste restauratie) herinnert aan de periode 1940-1945.

Waardering

Het voormalige lijkenhuisje is van algemeen belang wegens architectuur- en cultuurhistorische waarde door zijn oorspronkelijke functie als goed voorbeeld van een lijkenhuisje uit het eind van de 19de eeuw in een rijk gedetailleerde Traditioneel-Ambachtelijke bouwtrant. Het herinnert aan de periode dat in het bijbehorende herenhuis een 'Joodsch Rusthuis' was gevestigd. Het is derhalve van belang vanwege de historische-ruimtelijke relatie met het huis.

De bouwkundige onderdelen zijn vrij gaaf in hoofdvorm, materiaalgebruik en detaillering.