Omschrijving

Het langgerekte woonblok A behorende tot het complex MIDDENSTANDSWONINGEN van architect A.H. van Wamelen is aan de westzijde van de Piersonlaan gelegen en is met de voorgevel op het oosten georiënteerd. Ondiepe tuinen scheiden het van de openbare weg. Een overwelfde gang scheidt zeven noordelijke woningen van drie zuidelijke woningen. Deze drie woningen zijn evenals de noordelijke hoekwoning iets oostelijker gelegen.

De plattegrond is overwegend rechthoekig, met uitzondering van enkele verspringingen, de ronde uitstulpingen op de hoek van de noordelijke eindwoning en de aan de achterzijde geplaatste, rechthoekige keukenuitbouw. Bij het woningblok behoren vrijstaande schuren van hout met een rieten dak. Het woningblok volgt het hellende terrein: elke woning verspringt ten opzichte van de woningen links en rechts licht in hoogte. Dit is het best waarneembaar aan de dakrand, die telkens een knik maakt. De woningen hebben in hoofdzaak twee bouwlagen, aan de achterzijde soms drie. De tussenwoningen zijn daarbij overkapt met een pannenzadeldak dat evenwijdig loopt aan de weg. Bij de woningen aan de uiteinden gaat het pannendak over in een rietendak, dat een expressieve hoogopgaande vorm heeft en deels doorloopt tot op de eerste bouwlaag. Bakstenen schoorstenen en gebogen dakkapellen doorbreken de daken. De toegangen van de woningen met rietendak worden door een smalle goot vrijgehouden van regenwater.

Niet alleen in de expressieve vormen van de dakpartij maar ook in het speelse en fantasierijke metselwerk, de verfijnde roedenverdelingen in de vensters, die voorzien zijn van luiken, en de horizontale en verticale beschotting van de gevels komen de invloeden van de Amsterdamse School, de uit Engeland afkomstige Cottage-stijl en de Gooise landhuistype naar voren.

De voorgevel (oostzijde) bestaat van links naar rechts uit drie relatief grote woningen (type BII), door een gang gescheiden van een teruggelegen blok van zes woningen (type B en BI), met aan het rechteruiteinde de vooruitspringende hoekwoning (type A) met uitstulpende, ronde hoekoplossing. Boven deze ronde erker, met strokenvenster, loopt de kap door tot op de eerste bouwlaag. Verder telt de gevel overal twee bouwlagen. De gevel wordt verder onderverdeeld door de horizontale beschotting van de middenwoningen in het teruggelegen stuk. Hierdoor ontstaat een zeer gevarieerd beeld: er zijn woningen met bakstenen gevels en rieten kappen, woningen met bakstenen gevels en pannendak en woningen met beschotte gevels en pannendak. Alle B-type woningen hebben een voordeur (twee aan twee geplaatst, met een halfronde luifel) en twee vensters met luiken op de begane grond. In de tweede bouwlaag bevindt zich bij iedere woning een strokenvenster.

De achtergevel bestaat in hoofdzaak uit twee bouwlagen, die evenals aan de voorzijde per woning iets ten opzichte van elkaar in hoogte verspringen. Tevens volgt de achtergevel de schakeringen van de blokken: de hoekwoning links, als enige woning voorzien van één bouwlaag en een hoogopgaand dak, is teruggelegen ten opzichte van de zes middenwoningen. De drie woningen ten zuiden van de overwelfde gang zijn eveneens teruggelegen en deels voorzien van drie bouwlagen. Een opgemetselde asymmetrische schoorsteen markeert de overgang van twee naar drie bouwlagen. Ook op ander plaatsen doorbreken schoorstenen de dakgoot. Ritme in de gevel wordt verder bereikt door de herhaling van vensterpatronen. Lage muren verbinden kleine schuren, met pannen- of rieten dak met de hoofdmassa.

De rechterzijgevel (noordzijde) bestaat uit één bouwlaag met een ver overstekende hoogopgaande rieten dakpartij, met een schoorsteen in de top. Ter hoogte van de tweede bouwlaag bevindt zich een brede dakkapel. De dakpartij gaat ter linkerzijde over in de lage kap over de keukenuitbouw, die doorbroken wordt door een opgemetselde schoorsteen. Onder de overstek, die wordt gedragen door een haaks op een lage muur geplaatste, asymmetrisch balkon, bevindt zich de entree, met halfronde geprofileerde deur. De lage muur eindigt met een lichte boog op de risalerende uitbouw van de erker, geheel rechts. Andere vensters bevinden zich rechts naast de entree, vlak naast de entree ter linkerzijde en links naast de toegang tot de keuken.

De linker zijgevel bestaat uit twee bouwlagen met rieten schilddak. Op de nok bevindt zich een schoorsteen. De gevel is relatief breed. De eerste bouwlaag heeft een afgeschuinde hoekoplossing geheel links en verder slechts een klein venster in het rechter muurvlak. In de tweede bouwlaag bevinden zich twee vensters met luiken.

In het interieur van de woningen is met name de verdeling van de ruimten opmerkelijk: de gang is zowel in beide bouwlagen diagonaal op de verschillende ruimten geplaatst.

Waardering

Het woningblok A Piersonlaan 1-17 en Borgesiuslaan 26 is van algemeen belang vanwege zijn grote architectuurhistorische waarde als zeer gaaf voorbeeld van een complex middenstandswoningen, uitgevoerd in de stijl van de Amsterdamse School. Het woningblok heeft een stedenbouwkundige betekenis en een ensemblewaarde als onderdeel van het Frisia-complex.