Registergegevens

Monumentgegevens

Monumentnummer
517747
Inschrijving register
Kadaster deel/nr
82736/161
Kadastrale aanduiding
Amersfoort A 7633
Hogeweg 205, 3816 BS te Amersfoort

Omschrijving

Inleiding

POMPSTATION, Op enige afstand van de Hogeweg gelegen, omringd door een gazon Het pompstation is in 1935 naar ontwerp van stads-architect C.B. van der Tak tot stand is gekomen. Het betreft een uitbreiding aan de voorzijde van een al eerder gebouwde machinekamer. Door middel van hoge vensters waren de pompen vanaf de Hogeweg zichtbaar. De bouwstijl van het gedeelte uit 1938 is het zakelijk expressionisme, waarin functionalistische en expressieve invloeden zijn gecombineerd. Gekozen is voor de toepassing van nieuwe materialen, zoals stalen vensters, betonnen detailleringen, zoals lijsten en zuilen. De muren zijn opgetrokken uit gele baksteen. De zakelijke expressieve architectuur sluit goed aan bij de oorspronkelijke functie van het gebouw.

Links naast het pompstation is een transformatorhuisje gelegen, dat wat architectuur betreft een eenheid met het pompstation vormt. Dit gebouw werd in 1935 door de PUEM gebouwd. Hiervoor kreeg men aanwijzingen van Van der Tak, zodat de architectuur van deze panden goed op elkaar is afgestemd.

In 1998 is in het pompstation, dat zijn functie had verloren, een kantoor gevestigd.

Omschrijving

De plattegrond van het pompstation heeft een T-vorm. In het volume van één bouwlaag, dat op de kop is gelegen, waren de pompen ondergebracht. Op de zuidhoeken bevinden zich rechthoekige schoorstenen, die boven het blokvormige volume uitsteken. Midden achter het representatieve voorgedeelte was de iets smallere rechthoekige oude machinekamer gelegen. Dit deel bestaat eveneens uit één bouwlaag, hier echter met schilddak.

De symmetrische voorgevel (noordzijde) wordt gedomineerd door een brede vensterreeks, bestaande uit negen traveeën. Tussen de vensters met stalen negenlichtsroedenverdeling zijn halfronde betonnen kolommen geplaatst. Een betonnen lijst vormt de grens tussen vensterreeks en de verder blinde bakstenen muur. De gevel is op een verhoging, gemarkeerd door een betonnen lijst, geplaatst. Aan weerszijden van de vensterreeks bevinden zich bakstenen plantenbakken, waartussen een met gras beplant talud schuin oploopt naar het niveau van de vensterreeks.

In de symmetrische achtergevel zijn zeven zeslichts-vensters aangebracht. In het schilddak bevinden zich twee ontluchtingsopeningen. De achterbouw wordt geflankeerd door de teruggelegen blok-vormige schoorstenen.

De linker zijgevel is asymmetrisch met rechts het bouwvolume van de hal en links het lagere gedeelte met samengesteld schilddak, van elkaar gescheiden door een schoorsteen. In het vierkante vlak is in de linker onderhoek een vierkant venster aangebracht, voorzien van een roedenverdeling met een betonnen lijst. Links naast de schoorsteen bevindt zich een entree met een trap. Een betonnen luifel markeert de entree. Rechts van de entree bevinden zich drie vensters met zeslichts roedenverdeling.

De rechter zijgevel is vrijwel spiegelbeeldig identiek aan de linkerzijgevel, en verschilt slechts in de vensterverdeling van het oudere gedeelte aan de achterzijde. Hier bevindt zich in een risalerend deel een entree, met ter rechterzijde een smal, langgerekt strokenvenster. Boven de entree en strokenvenster bevindt zich een betonnen luifel.

Waardering

Het pompstation aan de Hogeweg is van algemeen belang vanwege zijn architectuurhistorische waarde als goed voorbeeld van een pompstation, ontworpen in een zakelijk expressieve bouwstijl. Daarnaast is het pand een goed voorbeeld van een indrustriële ontwikkeling. Het gebouw is van ensemblewaarde in relatie met het door de PUEM in dezelfde stijl ontworpen transformatorhuisje.

Overige gegevens

Oorspronkelijke functies

Hoofdfunctie Hoofdcategorie Subcategorie Functie Verbijzondering Toelichting
Ja Boerderijen, molens en bedrijven Industrie Nutsbedrijf

Bouwactiviteiten

Werkzaamheid Van Tot Nauwkeurigheid Toelichting
vervaardiging
1935
1935
exact
verbouwing
1997
1998
exact
verbouwing tot kantoor

Bouwstijlen

Bouwstijl Zuiverheid Toelichting Rijksmonumentnummer
Expressionisme
invloeden

Ambachten

Vakman Beroep Toelichting
Gemeente Amersfoort ; Stad Amersfoort
opdrachtgever
Tak, C.B. van der ; Stad Amersfoort
architect / bouwkundige / constructeur