Inleiding

SLOEPENLOODS, in 1886 gebouwd in opdracht van de Genie 3de Commandement te Brielle, ten behoeve van een sinds 1870 in de stad gelegerd detachement van de Torpedocompagnie. De karakteristieke, naar een ontwerp van de Eerstaanwezend ingenieur G.J. Blauw en ingenieur P.C.B. van Marle gebouwde loods is in stilistisch opzicht verwant aan het Eclecticisme. De op de kop van het Kostverloren staande sloepenloods heeft in 1922 met het vertrek van de Torpedodienst naar Gorcum zijn oorspronkelijke functie verloren. Sindsdien heeft het gebouw meerdere functies gehad. De voormalige sloepenloods maakt deel uit van het beschermde stadsgezicht van Brielle. Bij de loods is nog het profiel van een sleephelling zichtbaar.

Omschrijving

Vrijstaande sloepenloods op rechthoekig grondplan, driebeukig onder drie evenwijdige, met asfaltpapier gedekte zadeldaken met zakgoten. De geprofileerde boeiboorden rusten op klossen. Langs de zijgevel lopen dakgoten op smeedijzeren steunen. De gevels zijn opgetrokken in baksteen in kruisverband en voorzien van gebogen gevelopeningen en van gevelaccenten in de vorm van hardstenen sluitstenen en bogen van gele baksteen waaronder strengperssteen.

De naar het Kostverloren gerichte gevelpartij toont drie vrijwel identieke puntgevels die elk worden gekenmerkt door de aanwezigheid van een grote, dubbele korfboogvormige inrijdeur, waarvan die in het rechter geveldeel is voorzien van een klinket. De deuren staan onder met gele strengperssteen verlevendigde bogen met diamantkoppen in de hardstenen sluitstenen. De geveldelen worden van elkaar gescheiden door lisenen met decoraties van gele baksteen in staande rondboog spaarvelden. De lisenen lopen door in klimmende rondboogfriezen, die worden geaccentueerd door het gebruik van gele baksteen in de boogranden en uitgemetselde boogaanzetten. De rechthoekige gevelopening links in de gevel is waarschijnlijk van latere datum. De hardstenen gevelsteen boven de middelste deur vermeld het jaartal 1886. Uit de gevel steken onderaan tien ijzeren ringen.

De rechter langsgevel (oostgevel) bevat een reeks van tien getoogde, met luiken behangen en onder bogen van gele baksteen staande vensters en een uitgemetselde gevelrand. De achtergevel bevat per puntgevel drie met openslaande luiken behangen vensters als die in de oostelijke langsgevel. De lisenen en de boogfriezen zijn identiek aan die in de voorgevel. De indeling van de westelijke langsgevel is vergelijkbaar met die van de oostelijke langsgevel afgezien van een dubbele rondboogdeur in plaats van een venster in de tweede as van links. De deur staat in een met hardstenen hoekblokken en sluitsteen met diamantkop verstevigde en geaccentueerde gevelopening. De getoogde vensters bevatten diepliggende, achter tralies staande vierruits ramen.

De voormalige sloepenloods is inwendig verbouwd, waarbij de oorspronkelijk uit één grote ruimte bestaande loods is onderverdeeld in een aantal afzonderlijke ruimtes. De voor de dakconstructie gebruikte ijzeren Polonceauspanten en de deze ondersteunende ijzeren kolommen zijn aanwezig, maar bij de verbouwing aan het oog onttrokken.

Waardering

Sloepenloods van algemeen belang vanwege de cultuurhistorische, de architectuurhistorische en stedenbouwkundige waarde.

- De sloepenloods is van cultuurhistorische belang vanwege de bijzondere functie die gerelateerd is aan de functie van Brielle als vestingstad. Alszodanig is de loods ook onlosmakelijk verbonden met de geschiedenis van de stad.

- De sloepenloods heeft architectuurhistorische en typologische waarde vanwege de specifieke, met de functie verbonden architectonische kenmerken, vanwege de detaillering en vanwege het materiaalgebruik.

- De sloepenloods heeft stedenbouwkundige waarde vanwege de bijzondere situering aan de kop van het Kostverloren in het beschermde stadsgezicht van Brielle.

- De loods is tevens van belang vanwege de herkenbaarheid en de hoge mate van gaafheid van het exterieur en vanwege de bewaard gebleven ijzeren dakconstructie in het interieur.