Inleiding

In 1919-1920 door Jac. Duncker gerealiseerde 'verandering, deels vernieuwing en vereniging van de percelen Herengracht 320, 322 en 324 met bestemming daarvan tot KANTOOR, MAGAZIJNEN en WONINGEN', in opdracht van L.F. Smit van de papierhandel Lutkie & Smit. Het werk werd uitgevoerd door Aannemingsbedrijf v/h Hillen & Roosen en Betonbouw 'Trio'. De gevel is vormgegeven in een neo-classicistische stijl met moderne details.

N.B. Herengracht 324 diende tot 1926 als woning maar wordt daarna ook ingericht als kantoor. In 1930 werd het geheel omgebouwd tot kantoor met conciërgewoning door Posthumus Meyjes & Van der Linden in opdracht van de Rembours en Industrie Bank N.V. te Amsterdam.

Omschrijving

Op een nagenoeg rechthoekige plattegrond geheel uit lichtbruin geblokte zandsteen opgetrokken kantoorpand bestaande uit een souterrain en drie bouwlagen onder een afgeknot schilddak. De asymmetrische ingeelde gevel bestaat uit zes venstertraveeën. De derde van rechts is de meest geprononceerde travee waarin de inpandig gelegen ingang is geplaatst. Deze ingang is toegankelijk via een uit zes treden bestaande natuurstenen trap. De ingang van de portiek wordt gevormd door twee natuurstenen en van kapitelen voorziene pilasters. De ingang bestaat uit een dubbele eikehouten deur met glazen vensters achter ijzeren traliewerk en een rondboog bovenlicht met glas-in-lood venster. In het fries van de boven de ingang gesitueerde erker is in reliëf afgebeeld een stralende zon geflankeerd door dieren welke de vier elementen verbeelden: een slak (aarde), een vis (water), een draak (vuur) en een vogel (lucht). De getoogde erker heeft aan de voorzijde een groot venster met bovenlicht en twee kleine vensters aan beide zijden. Tussen de beide hoekpilasters van de erker is een ijzeren vlaggemast geplaatst. Boven de tweede verdieping onder het dak een breed fries, aan de onderzijde voorzien van een meanderband. De overstekende dakgoot is aan de onderzijde voorzien van een schelpachtige versiering. Boven de ingangstravee wordt de kroonlijst onderbroken door een halfronde verhoging tussen twee schelpvormige klauwstukken. In het midden een grote sluitsteen waarin het jaartal 1922 gebeiteld. In het boogveld een reliëf met twee gezichten 'en profil'.

De kapitelen van de pilasters tussen de regelmatig in de gevel geplaatste vensters - op de eerste verdieping getoogd - zijn voorzien van in reliëf weergegeven vogels. Boven de dakgoot, op beide hoeken van het pand, een bolvormige bekroning. De verdiepingen worden van elkaar gescheiden door cordonbanden. De gevel is verder nog voorzien van verschillende in reliëf weergegeven decoratievormen.

Het gebouw heeft aan de grachtzijde over de gehele gevelbreedte een sierijzeren hekwerk tussen gestileerd vormgegeven natuurstenen posten.

In de achtergevel werd een gevelsteen ingebracht oorspronkelijk afkomstig uit de St. Nicolaesstraat: 'de vijf Zinnen'.

INTERIEUR. Oorspronkelijk interieur deels nog aanwezig. Verschillende kamers nog ingericht met interieuronderdelen van vóór de verandering van architect Duncker (behangsel, stucplafond, schouw). Interieuronderdelen uit 1919-20 bevinden zich o.a. in de vergaderruimte met houten lambrizeringen en cassetteplafond met schilderingen.

Waardering

Voormalige papierhandel van architectuurhistorische waarde vanwege de hoogwaardige esthetische kwaliteiten van het gevelontwerp en het bijzondere materiaalgebruik. Tevens van belang vanwege de architectonische gaafheid van het exterieur en (deels) het interieur. Bovendien van belang vanwege de relatie met de Herengracht.