Registergegevens

Monumentgegevens

Monumentnummer
518360
Inschrijving register
Kadaster deel/nr
82914/47
Kadastrale aanduiding
Amsterdam I 9467
Singel 468, 1017 AW te Amsterdam
Koningsplein 6, 1017 BB te Amsterdam

Omschrijving

Inleiding

Op de hoek van Singel en Koningsplein in 1899 in een mengeling van Neo-Barokke en Art Nouveau-stijl opgetrokken WARENHUIS met magazijnen, ateliers en een kantoor, genaamd Nieuw Engeland, naar een ontwerp van A. Jacot en W. Oldewelt in opdracht van de N.V. Maatschappij Exploitatie Engros- en Detailzaken 'Nieuw Engeland'. N.B. Het warenhuis strekte zich uit over beganegrond, eerste en tweede verdieping.

In 1913-1914 werd het pand voor een deel vernieuwd en volgde de samenvoeging van Koningsplein 4 en 6 met Singel 468 met bestemming daarvan tot winkel, kantoor, magazijn en ateliers door A. Jacot in opdracht van de fa. H. Meyer bij monde van J.G. Bol.

In 1990 begane grond verbouwd ten behoeve van Albert Heyn waarbij de winkelpui ingrijpend werd veranderd. Daarbij is de ingang, oorspronkelijk in de afgeronde hoek, verplaatst naar het Koningsplein.

Omschrijving

Op een trapeziumvormige plattegrond opgetrokken warenhuis, in oorsprong genaamd Nieuw-Engeland, bestaande uit een deels in het zicht gelaten ijzeren constructie opgevuld met grote gietijzeren etalageramen en natuursteen. Voor de natuursteen is gebruik gemaakt van hardsteen en Oberkirchner-zandsteen. Het hoekpand bestaat uit een begane grond en drie verdiepingen onder een afgeknot schilddak bedekt met shingles. De koepel is bedekt met leisteen.

De eerste twee verdiepingen worden van elkaar gescheiden door grote, in het zicht gelaten horizontale ijzeren balken. Op de eerste verdieping zijn de tussen slanke natuurstenen pilasters geplaatste vensters rechthoekig met verticaal onderverdeelde bovenlichten. De kolossale pilasters over twee verdiepingen zijn voorzien van decoratieve smeedijzeren muurankers. De vensterassen op de tweede verdieping zijn voorzien van decoratieve gietijzeren balustraden. De segmentvormige, in Nieuwe Kunst-stijl vormgegeven bovenlichten zijn verticaal onderverdeeld. Aan de Koningspleinzijde, in de meest links gelegen vensteras, bevindt zich een driehoekige erker waarboven een balcon met opengewerkte balustrade. De overgang van tweede naar derde verdieping wordt gevormd door een breed fries met een uitkragende, van klossen voorziene cordonband. De in verdiepingshoogte lagere derde verdieping heeft aan beide zijden van de afgeronde hoek twee gekoppelde, rondboogvormig gesloten vensters met zware natuurstenen omlijstingen op consoles. De overige vensters zijn rechthoekig en van elkaar gescheiden door natuurstenen pilasters.

De drie buitenste traveeen aan de Singelzijde alsmede de buitenste travee aan het Koningsplein behoren tot de uitbreiding van 1913-1914 en hebben een extra verdieping. De buitenste travee aan het Singel is over twee verdiepingen voorzien van een erker.

De koepel heeft aan de voorzijde een rondboogvormig venster tussen twee blinde nissen. De koepel is verder voorzien van pilasters en een zowel aan de onder- als bovenzijde geplaatst fries. In de kap van de koepel vier kleine dakkapellen. De koepel wordt bekroond door een opengewerkte lantaarn met decoratieve gietijzeren balustrade. Aan beide zijden van de koepel segmentvormige decoratief vormgegeven dakkapellen met diepgelegen vensters.

Waardering Voormalig warenhuis van algemeen belang vanwege architectuurhistorisch waarde als voorbeeld van een mengeling van historisme en Nieuwe Kunst alsmede van cultuurhistorisch waarde als reminiscentie aan de opkomst van het grote warenhuis vanaf het eind van de 19de eeuw. Bovendien vervult het pand samen met het tegenoverliggende Speyergebouw binnen het stedebouwkundig geheel een sterk beeldbepalende funktie aan het Koningsplein.

Overige gegevens

Oorspronkelijke functies

Hoofdfunctie Hoofdcategorie Subcategorie Functie Verbijzondering Toelichting
Nee Handelsgebouwen, opslag- en transportgebouwen Handel en kantoor Kantoorgebouw
Ja Handelsgebouwen, opslag- en transportgebouwen Winkel (G) Kledingzaak

Bouwactiviteiten

Werkzaamheid Van Tot Nauwkeurigheid Toelichting
vervaardiging
1899
1899
exact
verbouwing
1913
1914
exact

Bouwtypen

Hoofdcategorie Subcategorie Bouwtypen Toelichting
Handelsgebouwen, opslag- en transportgebouwen Winkel (G) Warenhuis

Bouwstijlen

Bouwstijl Zuiverheid Toelichting Rijksmonumentnummer
Art Nouveau
invloeden
detaillering vensters 2e verdieping
Neo-Barok
invloeden
met name de koepel

Ambachten

Vakman Beroep Toelichting
Jacot, A. ; Stad Amsterdam
architect / bouwkundige / constructeur
Uitbreiding in 1913-1914
Jacot & Oldewelt ; Stad Amsterdam
architect / bouwkundige / constructeur