Inleiding

Een in 1937-1939 tot stand gekomen BANKGEBOUW. In het pand was destijds een inpandige conciërgewoning aanwezig. Opdrachtgever was de Javasche Bank. Ontworpen door de architecten C.B. Posthumus Meyjes jr. en J. van der Linden. Gebouwd in de stijl van het Traditionalisme met invloeden van het neo-classicisme. De bouw kwam tot stand in samenwerking met ir. K. Bakker. De aangrenzende percelen Keizersgracht 664 en Kerkstraat 247-249 vallen buiten de bescherming.

NB.

Op de plek van Keizersgracht 666-668 stond eerder het 17de-eeuwse dubbelhuis Zeerust. De gevelsteen in het pand van Posthumus Meyjes en Van der Linden herinnert nog aan deze voorganger. Voorafgaand aan de bouw van 1937-1939 werden de bestaande panden diverse malen verbouwd. Opdrachtgever sinds 1906-1907 was reeds de Javasche Bank. C.B. Posthumus Meyjes sr. was als architect bij deze vroege verbouwingen betrokken. In 1921 werkte hij met C.B. Posthumus Meyjes jr. samen aan de bouw van een inmiddels verdwenen tuinhuis. In 1930-1931 werd ook Keizersgracht 664 bij de burelen van de N.V. Javasche Bank betrokken. In 1954 werd in opdracht van de Bank Indonesia door C.B. Posthumus Meyjes jr. in samenwerking met K.Bakker en H.A. Dicke de tweede verdieping gewijzigd.

Omschrijving

Op een rechthoekig grondplan tot stand gekomen bankgebouw met vier bouwlagen: souterrain, als bel etage opgevatte begane grond en twee verdiepingen onder een kap. De voorgevel heeft een middenrisaliet. Gevel opgebouwd uit meerdere soorten natuursteen en vermetselde donkere baksteen. Aan de zijde van de Keizersgracht toont de gevel boven de beëindiging een schuinopgaand dakschild gedekt met pannen. Aan de zijden van dit schild een opstaande rand met dekplaten. Op de hoeken met de gevelbeëindiging een natuurstenen post met geprofileerde bovenzijde waarop een bol. Op de rechterzijde van het verder afgeknotte dakdeel een brede schoorsteen met uitkragende afdekking en rookgaten aan de zijkant. In het midden van het dakschild, centraal boven de middenrisaliet, een dakkapel met halfrond venster met waaiervormige roedenverdeling. Geprofileerde kroonlijst met eveneens halfronde omloop. De onderste bouwlaag bestaat geheel uit een uit blokken opgebouwde natuurstenen plint of sokkel. Aan weerszijden van de trap een drietal vensteropeningen met traliewerk. In het midden de centrale stoep met dubbele hoge trap met eenvoudige leuning en borstwering. De vensteropeningen terzijde van deze trap hebben een afgeschuinde zijde. Onder de borstwering van de stoep nog de toegang met dubbele houten deur tot de kelder of het souterrain. Plint of sokkel wordt afgesloten met een eenvoudige en uitkragende natuurstenen cordonlijst.

Op het niveau van de hoofdverdieping bevat de gevel in de middenrisaliet de centrale toegang met stoep. Teruggezette dubbele deur met panelen, kalf met opschrift 'De Javasche Bank' en bovenlicht met sierlijk traliewerk. Aan weerszijden van de toegang een pilaster met op de plaats van het kapiteel een console met bouwbeeldhouwwerk. Deze consoles dragen de bodemplaat van een balcon. Zowel links als rechts van de toegangspartij een serie van drie hoge vensters met achtruits roedenverdeling. Verder hebben de vensters een licht uitkragende natuurstenen beneden- en bovendorpel en een eenvoudig hekwerk aan de benedenzijde. De bakstenen geveldelen tonen een onderbroken natuurstenen lijst. Aan weerszijden van de middenrisaliet een lantaarn op schuine metalen houder.

Op de verdieping in de middenrisaliet heeft het balcon twee natuurstenen posten met panelen, uitkragende dekplaat en bol. Tussen kleinere posten ingeklemd hek met sierlijk traliewerk. Hierop het jaartal '1959'. Deur met glazen invulling en tweeruits bovenlicht is verdiept geplaatst in getrapte natuurstenen enkadrering. Hierboven een uitkragende geprofileerde lijst met gevelsteen met in paneel het opschrift 'Zeerust'. Aan weerszijden van de centrale balcondeur een serie van drie vensters. Vensters hebben de eerdergenoemde dorpels en een zesruits roedenverdeling. De onderste ruiten kunnen draaiend geopend worden. Boven de gevelsteen op de bovenste verdieping een vierkant venster met de genoemde dorpels en een vierruits roedenverdeling. Ook hiervan kan de onderste ruit gedraaid worden. Aan weerszijden van dit vierkante venster een serie van drie van dergelijke vensters. Gevel wordt afgesloten met een natuurstenen hoofdgestel bestaande uit een eenvoudige architraaf, een onbewerkt fries en een kroon- of gootlijst op klossen. Hoofdgestel volgt de risalering van de middenrisaliet.

Interieur Interieur met trappen en glas-in-lood raam in de voormalige koffiekamer. Glas-in-lood raam herinnert aan de behouden thuiskomst uit Indië van Cornelis de Houtman (1597). De bakstenen van de voor de bouw van het pand gesloopte percelen werden door de beeldhouwer Gerrit van der Veen in een mozaïek verwerkt, voorstellende Jan Pieterszoon Coen. Verder afgebeeld de wapens van Hoorn, Batavia en de Oostindische Compagnie.

Waardering

Bankgebouw van algemeen belanhg vanwege de architectuurhistorische waarde. Verder van cultuurhistorisch belang als bijzondere uitdrukking van een sociaal-economische en historische ontwikkeling, alsmede van de relatie met de vroegere koloniën. Van belang vanwege zijn functionele en typologische waarde. Voorgevel is gaaf bewaard gebleven.