Inleiding

JACHTHUIS uit 1878/1879 in de stijl van het Eclecticisme, onderdeel van het in de gemeenten Leusden en Woudenberg gelegen complex historische buitenplaats De Boom uit diezelfde stichtingsperiode. De tegeltableau's in de jachtkamer verwijzen naar deze buitenplaats, de omringende buitenplaatsen zoals de Treek en de omgeving, zoals de Heiligenberg en de boerderij met legendarische boom waarnaar de buitenplaats vernoemd is.

Het hoofdgebouw van De Boom bevindt zich ten noorden van de Geerensteinselaan, het koetshuis en het jachthuis liggen ten zuiden van deze laan. Het met de nokrichting haaks op de laan gelegen jachthuis ligt ten zuidwesten van het hoofdgebouw en ten zuidoosten van het koetshuis van De Boom.

In 1994 vond in opdracht van de Stichting de Boom een grootscheepse restauratie en verbouwing tot kantoor onder leiding van architect J. de Jong plaats, waaraan de gedenksteen bij de ingang herinnert.

Omschrijving

Het vrijstaande jachthuis is in schoonmetselwerk in kruisverband met knipvoeg vanuit een rechthoekige plattegrond opgetrokken. Het bestaat uit één bouwlaag met een mansardekap gedekt met gesmoorde kruispannen. Aan de oostzijde bevindt zich een veranda op rechthoekige plattegrond met een lessenaarsdak, eveneens gedekt met gesmoorde kruispannen. De langsgevels zijn afgesloten met uitgemetselde bloklijst en gootklossen. De segmentboogvormige vensters bevatten houten roedenverdeelde ramen en hebben hardstenen lekdorpels.

De asymmetrische gevel aan de Geerensteinselaan (noordzijde) bevat rechts (op de noordwesthoek) een inpandig portiek. Het portiek in de vorm van een overhoeks geplaatste gestucte spitsboog rust op twee kolommen in schoonmetselwerk. De kolommen zijn voorzien van kunststenen sokkels en kapitelen. Links in het portiek bevindt zich de hardstenen gedenksteen met de tekst: "renovatie jachthuis Jhr. Ir. C.C.Th. de Beaufort Oud voorzitter Stichting 'De Boom' juni 1994". De entree is voorzien van een houten strokendeur met kraaldelen en een negenruits bovenlicht. Links bevinden zich twee hooggeplaatste, rondboogvormige vensters onder anderhalve strek, waarin vaste ramen geplaatst zijn. De van glas-in-lood voorziene ramen bestaan uit drie delen, die door rondboogvormige roeden onderverdeeld zijn. Boven in de gevel bevindt zich een venster waarin een zesruits stolpraam met tweeruits bovenlicht geplaatst is. De asymmetrische oostgevel bevat in totaal zes segmentboogvormige gevelopeningen. Geheel links bevinden zich twee dubbele tuindeuren onder anderhalve strek, geflankeerd door getoogde, houten luiken met panelen. De deuren hebben zes ruiten, onderpanelen en een twaalfruits bovenlicht. Rechts daarvan bevinden zich twee zesruits stolpramen met twaalfruits bovenlicht. Ter plaatse van de veranda bevinden zich twee openslaande deuren met ruiten en panelen en bovenlichten. De op de kopse zijden met glas en panelen dichtgezette veranda heeft een constructie van rijk gesneden houten zuilen op hoge sokkels met decoratieve kapitelen en korbelen. Rondom loopt een door roeden verdeelde glasstrook. De zuidgevel is grotendeels blind. Links bevindt zich een nieuw venster. Boven in de gevel bevindt zich een venster als in de noordgevel. De asymmetrische westgevel bevat zes hooggeplaatste vensters onder strek met zesruits ramen. Onder het derde raam van rechts bevindt zich een entree.

In het interieur is met name de gang en de jachtkamer van belang. De gang heeft een polychrome mozaïektegelvloer en een lambrizering bestaande uit een keramische mangaankleurige plint, witjes en houten lijsten waartussen tegels met mangaankleurige voorstellingen. De entree's naar de jachtkamer zijn voorzien van houten omlijstingen in de stijl van het neo-classicisme. De jachtkamer is volledig voorzien van een eikenhouten betimmering en casettenplafond, die in opzet klassicistisch en in detaillering neogotisch zijn. Rondboogvormige deuren en wandbetimmeringen met rondboogmotieven zijn voorzien van vier- en driepassen, bladmotieven en briefpanelen. In het rijke snijwerk zijn onder meer koppen uitgewerkt. In de wandpanelen zijn mangaankleurige tegeltableaus verwerkt met voorstellingen van de jacht en buitenplaatsen. Er zijn de volgende teksten aangebracht:"Alle boomen schijnen dwergen/ Bij 't geboomte van Den Treek." en "Ik loof dit landprieel/ op 't ruyfchen van de beken/ Ik loof den Heilgen berg/ den Duytfchen Helikon." De schoorsteen is uitgevoerd met ijzeren zuilen, zandstenen posten en wandbetegeling. Op de mantel bevindt zich een mangaankleurig tegeltableau.

Waardering

Het jachthuis uit 1878/1879 in de stijl van het eclecticisme is van algemeen belang vanwege de cultuur- en architectuurhistorische waarde als gaaf voorbeeld van een jachthuis, en vanwege de gaafheid, de detaillering en het materiaalgebruik in het interieur met name in gang en jachtkamer, en als onderdeel van de buitenplaats De Boom.

Het jachthuis is van stedenbouwkundige waarde vanwege de beeldbepalende ligging aan de Geerensteinselaan en vanwege de visuele en ruimtelijk-functionele relatie met de overige onderdelen van de historische buitenplaats De Boom.