Registergegevens

Monumentgegevens

Monumentnummer
519047
Inschrijving register
Kadaster deel/nr
82632/115
Kadastrale aanduiding
Teteringen C 2712
Teteringen C 2412
Hoolstraat 13, 4847 AA te Teteringen
Hoolstraat 13 A1, 4847 AA te Teteringen

Omschrijving

Inleiding

De R.K. WILLIBRORDUSKERK werd gebouwd in 1926-1927 naar ontwerp van architect Jacques van Groenendael. De stijl is een mengeling van Neo-Romaanse elementen en Byzantijnse invloeden en elementen van de Amsterdamse School.

Omschrijving

De westgevel van de centraliserende kruiskerk met achtzijdig gesloten absis wordt aan beide zijden geflankeerd door een toren.

Rechts is dat een kleine achthoekige traptoren met spits, links een hoge toren met vierkante plattegrond met voorgebouwde lage achthoekige toren. De drie torens en de dakruiter hebben een achtzijdige spits met koperen bekleding en Art Decokruis. Het schilddak en de zadeldaken zijn voorzien van leien in Maasdekking. De gevels van de kerk zijn opgetrokken uit machinale baksteen met vlechtingen in reliëf en lisenen bij de grote toren.

De toren heeft aan alle zijden een blauw betegeld uurwerk met goudkleurige cijfers en Art Deco betonnen spuwers op de hoeken. De westgevel bezit drie zware deuren met sierbeslag, waarvan de middelste, vleugeldeuren, het hoogste en breedste zijn. Het rondboogvormige glas-in-lood bovenlicht toont een vlucht eenden in rivieromgeving, de zon tegemoet. Hierboven zijn twee tegeltableaus aangebracht met in Gotische schrift de tekst: "Tibi sacrificabo" en "Hostiam laudis". Boven alle deuren, in de roosvensters en de torenramen is glas-in-lood toegepast. Rechts van de kerk is een Mariakapel, links op de hoek een kapel die nu dienst doet als verwarmingsruimte.

De west-, zuid- en noordtopgevel worden verlicht door grote roosvensters met figuratief glas-in-lood, voorstellende Christus en de apostelen. De kerk wordt verder verlicht door kleine tripletramen op de begane grond en kleine ronde vensters daar boven. In de absis bevinden zich negen rondboogramen waarin de martelwerktuigen van Christus zijn afgebeeld.

Het interieur wordt gedomineerd door de bakstenen koepel op zware bakstenen pijlers. De bandribben bij de koepel en de ronde scheibogen bestaan afwisselend uit baksteen en zandsteenblokken. De muren zijn opgetrokken uit schoon metselwerk met groen geglazuurde sierbanden. De bevloering bestaat uit donkerrode tegels met enkele zwarte sierbanden. De kerkbanken dateren uit de bouwtijd. De deuren die het portaal aan de binnenzijde afsluiten, hebben een glas-in-lood voorstelling van de voorganger van de kerk.

Het muurwerk bevat ingemetselde biechthokjes met rondboogvormige ingangen. De halfronde absis bevat het reeds van Rijkswege beschermde orgel, dat het zicht op de schilderingen in de rondboognissen goeddeels ontneemt. In de hoek bevindt zich de eerste steen uit 14 oktober 1926, voorzien van Gotisch schrift in goud. De kerk bevat kruiswegstaties van G. van Geffen uit 1929-43, glas-in-loodramen van Joep Nicolas en Jan Willemen, een beeld van Ambrosius en enige onderdelen uit de voorganger zoals de hardstenen doopvont uit 1787 en twee schilderijen: een verrijzenis van Christus van W. Schaeken uit 1823 en een H. Familie uit de tweede helft van de 17e eeuw.

Waardering

De kerk is van algemeen belang als voorbeeld van de ontwikkeling van het katholicisme, in het bijzonder het streven naar het betrekken van de gelovigen bij de liturgie en geldt tevens als goed voorbeeld van een centraliserende 'volkskerk'. Het gebouw is van architectuurhistorische waarde vanwege de plaats in het late oeuvre van de architect. Het gebouw is van bijzonder belang voor het silhouet en aanzien van het dorp en vanwege de gaafheid van exterieur en interieur.

Orgel met 1 manuaal en aangehangen pedaal, in 1822 vervaardigd door J.J. Delahaye. In 1944 zwaar beschadigd en in 1952 hersteld. In 1991 door Gebr. Vermeulen gerestaureerd en gereconstrueerd.

Overige gegevens

Oorspronkelijke functies

Hoofdfunctie Hoofdcategorie Subcategorie Functie Verbijzondering Toelichting
Ja Religieuze gebouwen Kerk en kerkonderdeel Kerk Rooms-katholieke kerk

Bouwactiviteiten

Werkzaamheid Van Tot Nauwkeurigheid Toelichting
vervaardiging
1926
1927
globaal

Bouwtypen

Hoofdcategorie Subcategorie Bouwtypen Toelichting
Religieuze gebouwen Kerk en kerkonderdeel Kruiskerk

Bouwstijlen

Bouwstijl Zuiverheid Toelichting Rijksmonumentnummer
Expressionisme
invloeden
tevens Byzantijnse invloeden

Ambachten

Vakman Beroep Toelichting
Groenendaal, J.H.H. ; Noord-Brabant
architect / bouwkundige / constructeur