Inleiding

Aan de zuidelijke zijde van de Wilhelminasingel staat het vrijstaande HERENHUIS Wilhelminasingel 3, een blokvormig pand uit omstreeks 1885. Het woonhuis vertoont elementen van de Neo-Renaissance. In de loop van de jaren is de indeling van de T-schuifvensters vereenvoudigd. Aan de achterzijde van het pand zijn verschillende verbouwingen uitgevoerd, waarbij de vensters van de begane grond zijn dichtgezet en de voormalige serre is omgebouwd tot laadvloer.

Omschrijving

Het tweelaagse, gedeeltelijk onderkelderde pand heeft een globaal vierkante plattegrond en wordt gedekt door een afgeplat schilddak met lei in Maasdekking, voorzien van een viertal hoekschoorstenen. De gevels zijn opgetrokken in baksteen.

De voorgevel telt vijf vensterassen en is verticaal geleed door een halfsteens uitspringende middenrisaliet en hoeklisenen. De gevel vertoont een hardstenen plint en dorpellijsten, alsmede gepleisterde banden, een cordonlijst en geboorte- en sluitstenen in de strekken. De gevel wordt afgesloten door een kroonlijst, ter plaatse van de risaliet en lisenen voorzien van een console. De middenrisaliet heeft op de begane grond geblokte lisenen waartussen een vleugelpaneeldeur met in laagreliëf guirlande-motieven, smeedijzeren deurroosters en rechthoekig bovenlicht. Deze teakhouten deur heeft een omlijsting in de vorm van een hoofdgestel met Ionische kolommen.

Erboven bevindt zich, op twee kunststenen consoles, het balkon voorzien van een houten balustrade. Boven de doorlopende kroonlijst staat in de as van de risaliet een stenen dakkapel met een topgevel in de vorm van een halsgevel, voorzien van klauwstukken, waarop een doorbroken pediment, bekroond met een topgevel. De vensters zijn alle T-schuifvensters, waarvan de verticale roede is verdwenen. Ze zijn voorzien van houten rolluiken.

De zijgevels zijn grotendeels blind en worden eveneens geleed door lisenen. De westelijke gevel heeft op de begane grond een dichtgezet venster. Twee boven elkaar gesitueerde vensters, voorzien van een ornamentale glas-in-lood vulling geven aan waar zich het trappenhuis bevindt. Dit centrale deel van de zijgevel is voorzien van een topgevel met geprofileerde lijst.

De oostelijke zijgevel heeft op de begane grond T-schuifvenster, voorzien van houten rolluik, terwijl op de verdieping een tweetal T-openslaande vensters zijn geplaatst. Op het oostelijke dakschild staat een dakkapel met plat dak en geprofileerde lijst.

De achtergevel is sterk verbouwd. De vensters van het centrale drielaagse bouwdeel zijn dichtgezet. De hardstenen treden van de voormalige achteruitgang, resteren nog. Links ervan een eenlaags bouwdeel met bovenliggend balkon, rechts de voormalige tweelaagse serre, op de begane grond uitgebroken en omgebouwd tot een laadwal, op de verdieping met resterend ornamentaal gesneden houtwerk.

Het interieur heeft grotendeels de oorspronkelijke indeling gehouden. In de hal een natuurstenen vloer en een tochtportaal met gestucte wanden en een dito plafond.

Waardering

Het herenhuis is van algemeen belang. Het heeft cultuurhistorische waarden: het heeft belang als bijzondere uitdrukking van de typologische ontwikkeling. Het object heeft architectuurhistorische waarden: het is van belang wegens het materiaalgebruik en de detaillering; het is van belang als typerend voorbeeld van de vormgeving van het Bredase woonhuis in de stadsuitleg van de late negentiende eeuw. Het object heeft ensemblewaarden: het is van bijzondere betekenis wegens de situering als hoekpand van een gave straatwand en is verbonden met de ontmanteling en de uitleg van Breda. Gaafheid/herkenbaarheid: het is van belang vanwege de architectonische gaafheid van het exterieur en het interieur.