Omschrijving

HOOFDGEBOUW (Slot Zuylen). Het in oorsprong middeleeuwse omgrachte kasteel is in het eerste kwart van de 16de eeuw opnieuw opgetrokken en tussen 1751-1752 naar ontwerp van Jacob Marot, met behoud van het kasteelachtige karakter, vergroot met een vleugel aan de zuidwestzijde waardoor de U-vormige plattegrond is ontstaan rondom het rechthoekige voorplein; in de gevels bevindt zich nog een aantal schietgaten met de oorspronkelijke dwarsbalken voor haakbussen. De huidige voorgevel (zuidoost) in classicistische stijl is bij de verbouwing van 1751-1752 gerealiseerd, evenals de plaatsing van schuifvensters en het aanbrengen van omgaande gootlijsten. Het in baksteen opgetrokken pand bestaat uit twee bouwlagen en een souterrain onder een met leien gedekt omlopend schilddak. De hoeken zijn voorzien van achtzijdige torentjes, waarvan drie bekroond door een spits en één, op de westhoek, bekroond door een klokvormig dak met pinakel. In de torentjes smalle vensteropeningen. Alle gevels kennen een vrij regelmatige invulling van meerruitsvensters, meerruits- of getraliede souterrainvensters en dakkapellen onder een zadeldakje. De symmetrisch ingedeelde, vijfassige voorgevel heeft in de risalerende middenas een toegangsdeur gevat in een eenvoudige natuurstenen omlijsting waarin het jaartal '1752'. De twee vooruitspringende zijvleugels hebben aan de voorpleinzijde één vensteras en ook de voorzijde van de zijvleugels bevat één vensteras afgesloten door een meerruits dakkapel. De zevenassige achtergevel (noordwest) heeft aan de linkerzijde een rechthoekige uitbouw van vier traveeën breed met middenrisaliet onder een met leien gedekt schilddakje eindigend in een gemetselde schoorsteen. Aan de zuidwestgevel grenst een terrasvormige bakstenen uitbouw waarlangs een eenvoudige ijzeren balustrade en een trapje naar het water. In het INTERIEUR is de 16de-eeuwse ruimte-indeling gaaf bewaard gebleven. De aankleding dateert uit verschillende eeuwen, zo is ondermeer van belang de 18de-eeuwse keukeninrichting met 17de-eeuwse broodkast; de 18de-eeuwse zijden wandbespanning in de blauwe kamer (ca.1950 aangebracht afkomstig van de zolder van Zuylen); de 'teecamer' met 17de-eeuwse plafondschildering van cupido's gesigneerd met 'J. Muller 1669'; de zaal met wandtapijten (ca.1670) van Maximiliaan van Gught uit Delft en de 18de-eeuwse afwerking van schouwen, lambriseringen plafonds in Lodewijk XV-stijl naar ontwerp van Jacob Marot; het zogenaamde 'geschilderd camertje' met plafondschilderingen (voorstellingen van verhaal van Faidon) uit de tweede helft 17de eeuw; eetkamer met reeks voorouderlijke portretten vanaf ca.1670, die zijn geïntegreerd in de betimmeringen.

Waardering

HOOFDGEBOUW (Slot Zuylen) is van algemeen belang:

- als representatief voorbeeld van een in oorsprong middeleeuws kasteel dat in de 16de eeuw opnieuw is opgetrokken en in het midden van de 18de eeuw is verfraaid door Jacob Marot, doch zijn karakter als ridderhofstad behouden heeft;

- vanwege de gaaf bewaarde 16de-eeuwse ruimte-indeling van het interieur en de 18de-eeuwse ingangspartij van Jacob Marot;

- vanwege de gaaf bewaarde aankleding van het interieur met elementen uit verschillende tijdsperioden;

- vanwege de kenmerkende ligging binnen de tuin- en parkaanleg;

- vanwege de functioneel-ruimtelijke relatie met de andere onderdelen van de buitenplaats.