Registergegevens

Monumentgegevens

Monumentnummer
519936
Inschrijving register
Kadaster deel/nr
82642/48
Kadastrale aanduiding
Sint Michielsgestel G 2016
Nieuwstraat 70, 5271 AE te Sint-Michielsgestel

Omschrijving

Inleiding

LANDHUIS "Haesi Ager" met twee ingangspoorten, gebouwd in het derde kwart van de negentiende eeuw in eclectische vormen. Het door een grote tuin (deze valt buiten de van rijkswege geldende bescherming) omgeven pand, is gelegen aan de oostelijke zijde van de hoofdstraat van het dorp.

Omschrijving

Deels onderkelderd landhuis van twee bouwlagen op rechthoekige/kruisvormige grondslag met gevels in schoon metselwerk, gemetseld in kruisverband, onder een met zink gedekt tentdak met schilden met leien in maasdekking. Het huis bestaat uit een rechthoekige tweelaags hoofdmassa van vier traveeën en heeft aan de noordzijde een gedeelte van één bouwlaag onder twee zadeldaken. Aan de oostzijde bevindt zich de langgerekte éénlaags bijkeuken onder een met pannen gedekt zadeldak.

Het gebouw heeft een omlopende gecementeerde plint. De gevelopeningen hebben afgeronde bovenhoeken en natuurstenen hoek- en kuifversieringen aan de bovenliggende bogen. De vensters zijn alle voorzien van T-ramen. Aan de straatzijde (westzijde) bevindt zich over de twee centrale traveeën een kleine veranda op ranke gietijzeren zuiltjes met gotiserend ajourwerk van hout in de bogen. De veranda heeft twee openslaande glasdeuren. Boven de veranda bevindt zich een balkon met ijzeren hekwerk tussen de penanten. De verdiepingen worden van elkaar gescheiden door een geprofileerde cordonlijst. Gecementeerd fries met in reliëf aangebrachte casementen. Kroonlijst op onder meer met mascarons geornamenteerde voluutvormige consoles. In het dakschild aan de straatzijde bevindt zich een kleine dakkapel met een geprofileerde rondboogbekroning.

De hoofdingang van het huis bevindt zich aan de oostzijde en is inpandig geplaatst in een portiek. Dubbele paneeldeur met gietijzeren roosters. Aan de noordzijde van het huis bevindt zich de ingang van het vroegere notariskantoor in het gedeelte met een dubbele trappgevel onder twee zadeldaken met leien in maasdekking. In de oostelijke gevel van dit gedeelte bevindt zich een venster van groot formaat met een enkelvoudig schuifraam. Dit venster diende voor een optimale lichttoetreding van de voormalige kantoorruimte.

Van de haaks op de hoofdmassa staande bijkeuken is het eerste gedeelte van de kap gedeeltelijk gewijzigd en heeft daar nu een plat dak en vernieuwd muurwerk.

Het pand is aan de oostzijde voorzien van een dubbele kelder met stenen troggewelfjes en wijnrekken. Op de begane grond wordt de hoofdmassa in tweeën gedeeld door een brede, met zwarte en witte plavuizen betegelde, gang. Aan de westelijke zijde bevinden zich twee grote kamers en suite met onder meer geornamenteerde stucplafonds, vensterbanken en luiken. Aan de oostelijke zijde bevinden zich nog een zitkamer en de grote keuken met onder meer een rookkast. De kamers van het voormalige notariskantoor bevinden zich aan de noordzijde.

Op de verdieping is de verdeling vrijwel identiek aan die op de begane grond, al is de centrale gang nu, evenals de belendende slaapkamers, voorzien van een planken vloer. In tegenstelling tot de vertrekken op de begane grond zijn de slaapkamers slechts spaarzaam geornamenteerd.

Het pand wordt aan alle zijden omgeven door een ruime tuin met hoge beplanting. Aan de straatzijde bevinden zich twee ingangspoorten, elk met blokvormig gemetselde bakstenen penanten met een smeedijzeren hekwerk met pijlpunten. De zuidelijke poort heeft op elk van de penanten een klein hardstenen plaatje met daarop de naam van de villa; HAESI AGER.

Waardering

Het landhuis met poorten is van algemeen belang. Het landhuis heeft cultuurhistorische waarde als bijzondere uitdrukking van de sociaal-economische ontwikkeling waarbij de gegoede burgerij en de bestuurlijke elite zich in de directe nabijheid van 's-Hertogenbosch aan de uitvalswegen van de kleinere, meer landelijke, plaatsen daaromheen vestigen en daar een landhuis laten bouwen.

Het landhuis is van architectuurhistorisch belang vanwege de bijzondere samenhang tussen de samenstellende onderdelen, de typologische en de kunsthistorische kwaliteit van de toegepaste eclectische en stijlelementen. Het landhuis heeft ensemblewaarde vanwege de hoogwaardige kwaliteit van de bebouwing en de historisch-ruimtelijke relatie met de wegen en groenvoorzieningen. Het landhuis is van belang vanwege de bouwtechnische en typologische zeldzaamheid die het als zodanig bezit.

Overige gegevens

Oorspronkelijke functies

Hoofdfunctie Hoofdcategorie Subcategorie Functie Verbijzondering Toelichting
Ja Woningen en woningbouwcomplexen Woonhuis(K) Woonhuis Betreft landhuis

Bouwactiviteiten

Werkzaamheid Van Tot Nauwkeurigheid Toelichting
vervaardiging
1850
1875
globaal

Bouwstijlen

Bouwstijl Zuiverheid Toelichting Rijksmonumentnummer
Eclecticisme
invloeden