Registergegevens

Monumentgegevens

Monumentnummer
520131
Inschrijving register
Kadaster deel/nr
82948/142
Kadastrale aanduiding
Amsterdam U 2377
Willemsparkweg 217, 1071 HC te Amsterdam

Omschrijving

Inleiding

Dubbel WOONHUIS in 1896 gebouwd naar ontwerp van de Amsterdamse architect Gerrit van Arkel (1858-1918), in opdracht van Hendrika E. Hagedoorn en Arie C. van Ommen van Guijeck, oprichter van de NV Cement Wittenburg. Het pand is gelegen in de zuidoostelijke gesloten straatwand van de Willemsparkweg in de Concertgebouwbuurt, die voornamelijk met woonhuizen in Neo-Renaissancestijl is bebouwd. Het pand dat zich uitwendig door een sobere Art Nouveau stijl karakteriseert, verwant aan het werk van de Belgische architect Paul Hankar (1858-1918), is daarnaast met name bijzonder vanwege de interieurafwerking van de eetkamer en de salon. Het woonhuis wijkt af in vormentaal van de overige panden in de straat en steekt door zijn hoogte boven de belendende panden uit.

Omschrijving

Het tweebeukige dubbel woonhuis bestaat uit een benedenwoning en een bovenwoning, en heeft een souterrain, drie volledige bouwlagen en een zolderverdieping. De voorgevel wordt gevormd door een iets terugliggende smalle linker beuk, afgesloten door een met pannen gedekt dakschild waarin een dakkapel, en een twee vensterassen brede rechter beuk, afgesloten met siersmeedijzeren hekje tussen twee opstaande dakstukken. Met uitzondering van de in rustica uitgevoerde sokkelzone, ter hoogte van souterrain en bel-étage, is de voorgevel voorzien van een ruwe, in portlandcement uitgevoerde pleisterlaag. Hierin zijn ter hoogte van de borstweringen van de vensters en boven de vensters decoraties gegraveerd. Boven de vensters lopen natuursteen banden over de voorgevel. De twee voordeuren zijn opgenomen in een verhoogd rondboog-portiek waarnaar een trap leidt. Het portiek is voorzien van een bovenlicht met deelzuiltje en de wanden van het portiek zijn bekleed met geglazuurde tegels. De voordeuren, voorzien van bovenlichten, zijn uitgevoerd met briefpanelen en hebben traliewerk. De twee bouwlagen boven de entree zijn voorzien van kleine houten balkons met decoratieve smeedijzeren hekjes op gesneden korbelen. De vensters van de twee assen tellende rechter beuk nemen naar boven in hoogte af. De souterrainvensters zijn voorzien van siersmeedwerk hekken, erboven bevinden zich in elke bouwlaag schuiframen met ongedeeld bovenlicht. De vensters in de tweede bouwlaag zijn voorzien van casementen met afgeplatte driepasboog, terwijl boven de vensters in de derde bouwlaag geprofileerde lijsten zijn aangebracht. De sobere gepleisterde achtergevel, met in de smalle rechter beuk dubbele tuindeuren, heeft oorspronkelijk op de eerste verdieping deuren naar een houten balkon, erboven drie bouwlagen met stolpramen. De terugliggende brede linker beuk heeft ter hoogte van het souterrain een veranda met geprofileerd houtwerk en in de achtergevel tuindeuren met zijlichten. De erker voor de bel-etage heeft een gesloten borstwerking, erboven tweedelige ramen gevat onder een reeks van telkens 4 segmentboogvormig afgesloten bovenlichten gevuld met glas-in-lood met boommotieven. Erboven twee balkons. Het interieur heeft een voor de bouwtijd gangbare indeling bestaande uit een smalle linker beuk met trappenhuis, gang en dienstruimtes, en een brede rechter beuk met de woon- en slaapvertrekken. In het interieur zijn 2 waardevolle stijlkamers in situ bewaard gebleven. De eetkamer van de benedenwoning bevindt zich in het souterrain grenzend aan de tuin. De eetkamer is afgewerkt in een Art Nouveau-trant en bezit onder meer een groengeverfde houten lambrisering en een groengeverfd houten plafond. In de lambrisering is een schouw opgenomen. Op de voorzijde van de schouw een fries met geschilderde draken die een tekst flankeren van P.C. Hooft: "Het beste stuck van/ 't huysbedryf/dat is een goet en/ hantsaem wyf". Aan weerszijden van de boezem kleine deurtjes van de chambreerkast, die aan de binnenzijde beschilderd zijn met realistisch geschilderde vrouwfiguren met wijnglazen. De haardpartij heeft een floraal tegeltableau uit de plateelfabriek Rozenburg te Den Haag met randversiering en afbeelding van kastanjebloesem en blad. De lambrisering heeft in het hoge ondergedeelte een verdeling in vakken met gestileerde florale en dierlijke sjabloonschilderingen. Het bovendeel heeft grote met doek bespannen vakken met gestileerde florale sjabloonschilderingen. Door middel van de bloem- en diermotieven worden per wand de 4 Seizoenen en Dag en Nacht verbeeld. Het plafond heeft een uitgespaard centraal ovaal veld, omlijst door panelen met anjers. De hoeken beschilderd met elk een kreeft, langs de randen een band met waterlelie en (gele) lis. Op de bel-étage kamers-en-suite waarvan de voorkamer (salon) in Neo-Classicistische trant is afgewerkt en een stucplafond bezit met een realistische schildering met putti en wolken verdeeld over drie vakken. Hieromheen een stucband en een randbeschildering met gestrikte linten en takjes. Het vertrek heeft verder een lage lambrisering en een schoorsteenmantel met pilasterstucwerk op de hoge boezem. De toegangsdeur heeft een bovendeurstuk met twee vogeltjes op een tak, opgenomen in een forse omlijsting. In het interieur zijn verder van belang de traphal met een nis met fonteintje, de trap en de tochtdeur met geëtst glas met bloemmotieven

Waardering

Dubbel woonhuis uit 1896 van algemeen belang uit cultuurhistorisch en architectuurhistorisch oogpunt als gaaf voorbeeld van de stedelijke wooncultuur van de gegoede burgerij rond 1900, die tot uiting komt in de architectonische uitwerking van het exterieur en de nog bewaarde interieurafwerking van twee vertrekken, die in stijl van elkaar zeer verschillend zijn en representatief zijn voor de variëteit in decoratiestijlen in het interieur van deze bevolkingslaag. Het woonhuis is van belang als belangrijk werk in sobere Art Nouveaustijl binnen het oeuvre van de Amsterdamse architect Van Arkel, en het heeft beeldbepalende waarde in het straatbeeld door de afwijkende stijl en bouwhoogte.

Overige gegevens

Oorspronkelijke functies

Hoofdfunctie Hoofdcategorie Subcategorie Functie Verbijzondering Toelichting
Ja Woningen en woningbouwcomplexen Woonhuis(K) Woonhuis

Bouwactiviteiten

Werkzaamheid Van Tot Nauwkeurigheid Toelichting
vervaardiging
1896
1896
exact

Bouwtypen

Hoofdcategorie Subcategorie Bouwtypen Toelichting
Woningen en woningbouwcomplexen Woonhuis(K)

Bouwstijlen

Bouwstijl Zuiverheid Toelichting Rijksmonumentnummer
Art Nouveau
invloeden
Rationalisme
invloeden
Overgangsarchitectuur
invloeden

Ambachten

Vakman Beroep Toelichting
Arkel, G. van ; Stad Amsterdam
architect / bouwkundige / constructeur